W atmosferze oburzenia i skandalu odbyły się w Izbie Cywilnej wybory kandydata na jej prezesa. Wobec sposobu głosowania protestowali tzw. starzy sędziowie, wybrani przez poprzednią Krajowa Radę Sądownictwa. Nie brali udziału w wyborze kandydatów.
Czytaj też: Coraz większy rozłam w Izbie Cywilnej SN - nadal nie ma kandydatów na prezesa
Taki wybór ułatwił nowy Regulamin SN, który wszedł w życie 24 czerwca br. Po nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym, która weszła w życie w połowie kwietnia br. wprowadzono przepis, zgodnie z którym w sytuacji, gdy nie będzie wymaganego kworum do dokonania wyboru kandydatów na prezesa Sądu Najwyższego, czyli 2/3 członków zgromadzenia sędziów izby SN, na kolejnym posiedzeniu wystarczy już tylko połowa, a jeśli i wtedy się nie uda - na kolejnym co najmniej 1/3 członków.
W związku z faktem, że w pierwszym głosowaniu SSN Joanna Misztal-Konecka uzyskała 10 głosów, a pozostali kandydaci nie uzyskali żadnego, zarządzone zostało drugie głosowanie, w którym SSN Marcin Łochowski uzyskał 4 głosy, zaś SSN Mariusz Łodko - 6 głosów.
Zerwanie kworum
Tym samym dobiegło końca wyborcze Zgromadzenie Sędziów Izby Cywilnej SN ,zwołane w celu realizacji przewidzianego prawem obowiązku wyboru kandydatów na Prezesa Izby na podstawie art. 13a par. 2 w zw. z art. 15 par. 3 ustawa SN. Ze względu na dwukrotne zerwanie kworum niezbędnego do wyłonienia kandydatów na stanowisko Prezesa SN, Zgromadzenie Sędziów Izby Cywilnej toczyło się na trzech posiedzeniach w dniach 7, 16 i 27 września 2021 r.
Na dwóch pierwszych posiedzeniach stawiło się 23 z 26 sędziów Izby, jednak w trakcie obu tych posiedzeń 13 sędziów opuściło obrady.
Jak czytamy w komunikacie - dochodziło w ten sposób do zerwania kworum wymaganego przy wyborze kandydatów na Prezesa Izby, które na pierwszym posiedzeniu zgromadzenia wyborczego zwoływanego na podstawie art. 13a par. 2 w zw. z art. 15 par. 3 ustawy o SN, określone jest na 2/3 członków zgromadzenia podczas pierwszego posiedzenia i na ½ członków podczas drugiego posiedzenia.
Protest 14 sędziów
Podczas trzeciego Zgromadzenia zarządzonego na 27 września 2021 r., na Zgromadzeniu Sędziów Izby Cywilnej stawiło się 24 sędziów, po czym 14 opuściło obrady. Tym razem jednak, aby zgromadzenie mogło dokonać wyboru kandydatów na Prezesa Izby, musiała wziąć w nim udział co najmniej 1/3 członków zgromadzenia, przez co obrady mogły być kontynuowane pomimo opuszczenia posiedzenia przez 14 sędziów.
Nowe posiedzenie
Sędziowie, którzy opuścili obrady, każdorazowo wydawali oświadczenie, w którym przedstawiali motywy decyzji o zerwaniu kworum
Uznali oni, że czują się związani uchwałą wcześniejszego zgromadzenia wyborczego sędziów tej Izby, które zostało zwołane na dzień 29 czerwca 2021 r.
Tamto zgromadzenie, mające na celu wyłonienia kandydatów na nowego Prezesa Izby w trakcie urzędowania Prezesa ustępującego na podstawie art. 19 par. 1 pkt 1 ustawy o SN, zostało odroczone i niepodjęte przed upływem kadencji dotychczasowego Prezesa Izby Cywilnej, przez co, w świetle art. 13 par. 1 u.SN, uległo dyskontynuacji.
Opuszczając obrady zgromadzenia wyborczego, grupa 14 sędziów złożyła oświadczenie, w którym swoją decyzję motywowała niepoddaniem pod głosowanie wniosku do Prezydenta RP o zmianę osoby wykonującej obowiązki Prezesa Izby, tj. zmianę prof. Małgorzaty Manowskiej na innego sędziego.
W związku z przedstawionymi motywami decyzji o opuszczeniu posiedzenia przez grupę sędziów, biuro prasowe poinformowało, iż:
- obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości rozszerzenia porządku obrad Zgromadzenia Izby zwołanego w celu wyłonienia kandydatów na Prezesa Izby o inne kwestie;
– zgromadzenie obradujące 29 czerwca 2021 r. zostało zwołane na podstawie art. 19 par. 1 pkt 1 u.SN, natomiast Zgromadzenie zwołane w dniu 3 września i obradujące na posiedzeniach w dniach 7, 16 i 27 września, zostało zwołane na podstawie art. 13a par. 2 w zw. z art. 15 par. 3 u.SN; są to zatem odrębne zgromadzenia, których przedmiot obrad jest określony przepisami prawa;
- Zgromadzenie sędziów Izby Cywilnej obradujące w dniu 29 czerwca 2021 r. na podstawie art. 19 par. 1 pkt 1 u.SN miało na celu wyłonienia kandydatów na nowego Prezesa Izby w trakcie urzędowania Prezesa ustępującego. W związku z tym, że zostało ono odroczone i niepodjęte przed upływem kadencji dotychczasowego Prezesa Izby Cywilnej, nie mogło ono zrealizować swojego celu i w świetle art. 13a par. 1 uległo dyskontynuacji. Przepis ten nie przewiduje możliwości „dokończenia" zgromadzenia wyborczego sędziów SN, które rozpoczęło się i nie zostało zakończone wyborem kandydatów w czasie trwania kadencji ustępującego Prezesa;
– powszechnie obowiązujące przepisy prawa (art. 13a par. 2 w zw. z art. 15 par. 3 u.SN) nakazują osobie, której Prezydent RP powierzył wykonywanie obowiązków Prezesa Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, zwołanie w ciągu tygodnia Zgromadzenia Sędziów Izby w celu wyboru kandydatów na stanowisko prezesa,
– obowiązek ten wynika wprost z ustawy, której nie mogą uchylić poglądy poszczególnych sędziów Sądu Najwyższego, nawet jeżeli znalazły wyraz w uchwałach innego Zgromadzenia Sędziów SN;
– tymczasowe powierzenie wykonywania obowiązków Prezesa Izby Cywilnej nie uchybia, przewidzianej w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, konieczności wyboru kandydatów na właściwego Prezesa Izby celem powołania go przez Prezydenta RP
