O środowym precedensowym wyroku WSA w Warszawie poinformowała w czwartek PAP Helsińska Fundacja Praw Człowieka monitorująca tę sprawę. Nie podano, kogo dotyczy to postępowanie. Ze źródeł sądowych PAP dowiedziała się, że chodzi o obywatela Białorusi.
W czerwcu 2009 r. obywatel ten otrzymał Kartę Polaka. Ten wprowadzony specjalną ustawą dokument potwierdza przynależność do narodu polskiego, daje m.in. prawo do nieodpłatnego otrzymania wizy pobytowej uprawniającej do wielokrotnego przekraczania granicy Polski, do podjęcia legalnej pracy w Polsce bez zezwolenia, pozwala korzystać z bezpłatnego systemu oświaty w Polsce, daje też prawo pierwszeństwa w ubieganiu się o środki z budżetu państwa lub gmin, przeznaczone na wspieranie Polaków za granicą.
Po niecałym roku konsul RP wydał decyzję o odebraniu temu człowiekowi Karty Polaka. Jako podstawę decyzji podał względy obronności, bezpieczeństwa, ochrony porządku publicznego RP oraz obecne lub przeszłe działanie na szkodę podstawowych interesów państwa.
W sprawie złożono odwołanie do Rady ds. Polaków na Wschodzie, która jest II instancją badającą skargi na decyzje konsulów w takich sprawach. Rada odwołania nie uwzględniła. W uzasadnieniu podano jedynie, że konsul przekazał przewodniczącemu Rady informacje – z Departamentu Współpracy z Polonią MSZ – „o wystąpieniu okoliczności uzasadniających unieważnienie Karty Polaka". Nie wskazano w jaki sposób i w jakim zakresie działalność skarżącego naruszała przepisy ustawy o Karcie Polaka, co skutkowało koniecznością unieważnienia wydanej mu karty.
Na rozprawie w WSA pełnomocniczka Rady ds. Polaków na Wschodzie mówiła, że Rada rozpoznając omawiane odwołanie nie dysponowała pismem z MSZ (wystąpiła o nie do ministerstwa, lecz nie otrzymała odpowiedzi) - mimo to utrzymała w mocy unieważnienie Karty Polaka.
W środę reprezentantka Rady wnosiła przed WSA o ostateczne zamknięcie sprawy i oddalenie skargi na jej decyzję. Zarazem przyznała, że istnieje problem, iż "konsulowie nie stosują Kodeksu postępowania administracyjnego", który powinien być podstawą ich działania - także co do przyznawania i unieważniania Karty Polaka.
WSA skargę jednak uwzględnił i nakazał Radzie ponowne rozpoznanie sprawy, uchylając jej wcześniejszą decyzję, którą uznał za wydaną z naruszeniem prawa, bo z pominięciem analizy dowodów mających stanowić podstawę rozstrzygnięcia konsula. Sąd wskazał, że ponowna decyzja musi zostać podjęta w oparciu o cały materiał dowodowy zebrany w sprawie.

Wojciech Tumidalski (PAP)