Problem prawny w tej sprawie polegał na odpowiedzi na pytanie, czy po roku od śmierci lokatora spadkobierca spółdzieleczego prawa może wystąpić o przyjęcie w poczet członków i zawarcie umowy ze spółdzienia mieszkaniową.
Kwestia ta wynikła na tle nastepującego stanu faktycznego. Matka powódki Grażyny J. zmarła w 2006 r. i prawo wygasło jej prawo do lokalu w spółdzieni mieszkaniowej "Muranów" w Wraszawie. Pozostawiła ona jednak dwoje spadkobierców; syn zglosił roszczenie o wypłątę części swojego wkładu, natomiast córka Grazyna J. czekała na przyjęcie w poczet członków. .
W 2009 r. spółdzielnia odmówiła przyjęcia do spółdzileni. W efekcie spółdzienia wszczęła procedurę eksmisyjną. Wtedy Grazyna J. wystąpiła z żądaniem przyjęcia w poczet członków. Sąd Okregowy w Warszawie oddalił powództwo twierdząc, że nie ma podstaw do przywrócenia terminu zawitego z art. 15 ust.4 ustawy o spółdzieniach mieszkaniowych. Zgodnie z tym przepisem do zachowania roszczeń do zachowania roszczeń o przyjęcie do spółdzielni i zawarciu umowy konieczne jest złożenie w terminie jednego roku deklaracji członkowskiej wraz z pisemnym zapewnieniem o gotowości do zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, wyboru dokonuje spółdzielnia.
Natomiast Sąd Apelacyjny 17 czerwca 2015 r. zmienił wyrok sądu pierwszej instancji i uznał, że ma zastosowanie art. 42 par. 8 ustawy Prawo spółdzielcze, który mówi, że sąd może nie uwzględnić upływu terminu sześciu miesięcy, nie później niż przed upływem roku od dnia odbycia walnego zgromadzenia. Tylko wtedy gdy utrzymanie uchwały walnego zgromadzenia w mocy wywołałoby dla członka szczególnie dotkliwe skutki, a opóźnienie w zaskarżeniu tej uchwały jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami i nie jest nadmierne. Sąd nakazał więc przyjęcie powódki do spółdzielni.
Sąd Najwyższy jednak uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego, gdyż stwierdził, że zastosowanie art. 42 par. 8 Prawa Spółdzileczego nie było zasadne. Zachodzą w tej sprawie inne stany faktyczne niż przewidzine w wymienionym przepisie. Nie ma wiec podstaw do ustanowienia prawa spółdzileczego - podkreślała sedzia Katarzyna Tyczka-Rote.
Co do zarzutu nadużycia prawa ( z art. 5 kc), to SN orzekł, że nie może być podstawą do nabycia prawa spółdzielczego już utraconego.
Sygnatura akt I CSK 93/16, wyrok z 28 lutego 2017 r.
SN: tylko rok dla spadkobiercy na przyjęcie do spółdzielni
Zasady współżycia społeczego i zarzut nadużycia prawa nie mogą być podstawą do nabycia spółdzielczego prawa do lokalu już utraconego - orzekł Sąd Najwyższy.
