Spór dotyczył ustalenia kapitału początkowego przez ZUS dla emeryta – byłego kolejarza. Mężczyzna był zatrudniony w PKP jako maszynista elektrycznych zespołów trakcyjnych. W 2011 r. przeszedł na emeryturę pomostową i w tym samym roku złożył też wniosek o ponowne przeliczenie kapitału początkowego. Kapitał ten ustala ZUS dla wszystkich zatrudnionych, którzy urodzili się po 31 grudnia 1948 r. oraz przed 1 stycznia 1999 r. opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek. Kapitał ten stanowi więc wyjściową kwotę, na podstawie której ustalana będzie późniejsza emerytura.

W systemie LEX znajdziesz zagadnienie powiązane z tym artykułem:

Kolejarze

Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX

To zagadnienie zawiera:

{"dataValues":[152,85,24,18,16],"dataValuesNormalized":[11,6,2,2,2],"labels":["Orzeczenia i pisma urz\u0119dowe","Akty prawne","Pytania i odpowiedzi","Wzory i narz\u0119dzia","Komentarze i publikacje"],"colors":["#EA8F00","#85BC20","#940C72","#232323","#007AC3"],"maxValue":295,"maxValueNormalized":20}

Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX

Sposób obliczania kapitału określa ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Kwota kapitału początkowego zależy m.in. od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych, które wystąpiły przed 1 stycznia 1999 r. Tymczasem art. 43 ustawy emerytalnej przewiduje, że każdy pełny rok zatrudnienia na kolei na parowym, spalinowym lub elektrycznym pojeździe trakcyjnym, w drużynach konduktorskich oraz na stanowiskach manewrowych lub ustawiaczy liczy się jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei. ZUS w decyzji stwierdził, że były kolejarz udowodnił w sumie około 24 lat zatrudnienia, czyli okresów składkowych w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej. Natomiast przyjmując szczególny sposób liczenia lat zatrudnienia na kolei, liczba lat okresów składkowych wyniosłaby ponad 27.

Zdaniem mężczyzny kapitał początkowy, a co za tym idzie także późniejsza emerytura, powinny być wyższe. Od decyzji ZUS odwołał się do sądu. W I instancji przegrał, ale jego apelację uwzględnił sąd II instancji i nakazał ZUS zmianę decyzji w sprawie przeliczenia kapitału początkowego. Ten wyrok w środę uchylił Sąd Najwyższy, który oddalił apelację mężczyzny, przywracając moc pierwotnej decyzji ZUS (sygn. I UK 154/13).

W uzasadnieniu SN wskazał, że liczenie pełnego roku zatrudnienia na kolei jako 14 miesięcy zatrudnienia jest szczególnym przywilejem dla kolejarzy. Korzystniejsze zasady przeliczania okresów zatrudnienia, czyli okresów składkowych, można – zdaniem Sądu – stosować tylko przy ustalania prawa do emerytury kolejowej. „Nie można więc stosować tego przywileju do obliczania kapitału początkowego, ani też wysokości samej emerytury” – podkreślił sędzia Krzysztof Staryk.