Senacki projekt jednocześnie utrzymuje obowiązek tradycyjnego, pisemnego protokołowania rozpraw karnych. Jak wskazano w uzasadnieniu propozycji "rozwiązanie ma w swym zamyśle stanowić etap przejściowy pomiędzy protokołowaniem w tradycyjny sposób, a wprowadzeniem protokołu elektronicznego na rozprawach w sprawach karnych".
"W dalszej perspektywie celowe będzie włączenie postępowania karnego do systemu protokołu elektronicznego, po wdrożeniu systemu informatyzacji postępowań przygotowawczych prowadzonych przez inne organy, np. prokuraturę oraz policję" - dodano w uzasadnieniu.
Zdaniem Senatu nagrywanie zwiększy kulturę rozpraw i zmusi strony do właściwych zachowań, pozwoli także rozstrzygać wątpliwości w przypadku kwestii związanych ze sprostowaniem lub uzupełnieniem pisemnego protokołu.
Jak wskazali senatorowie wdrożenie systemu w postępowaniu karnym będzie skutkowało koniecznością doposażenia w sprzęt do protokołowania około tysiąca sal rozpraw, wykorzystywanych wyłącznie w postępowaniach karnych.
Szacowany budżet takich działań to ok. 70 mln zł, jednak - jak zaznacza uzasadnienie - realizacja tego projektu będzie się odbywać w ramach przyznanych limitów budżetowych bez konieczności zwiększania obciążeń. "Budżet projektu zostanie sfinansowany ze środków Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014-2020" - dodali autorzy projektu.
Senacki projekt pozytywnie ocenia resort sprawiedliwości. "Jesteśmy zaawansowani we wprowadzaniu elektronicznego rejestrowania przebiegu rozpraw sądowych; w całej Europie takie zmiany już dawno zrobiono" - mówił na początku grudnia na posiedzeniu senackich komisji wiceminister sprawiedliwości Jerzy Kozdroń.
Proponowana nowelizacja stanowiłaby kolejny etap takich zmian wprowadzanych w wymiarze sprawiedliwości. Nagrywanie rozpraw cywilnych umożliwiła ustawa, która weszła w życie w lipcu 2010 r. Zasadą stało się sporządzanie podczas rozprawy cywilnej protokołu elektronicznego, czyli zapisu dokonanego za pomocą urządzeń nagrywających. W sposób pisemny jest tylko sporządzany protokół skrócony.
Wprowadzanie nagrywania spraw cywilnych rozpoczęto około dwa lata temu od sądów apelacyjnych i okręgowych, pół roku temu nagrywanie spraw cywilnych zapoczątkowano w pierwszych sądach rejonowych. Odpowiednie wyposażenie sal sądowych, w których odbywają się sprawy cywilne, ma zająć około trzech lat.
Z kolei na etapie prac w sejmowej komisji znajduje się rządowy projekt mający wprowadzić protokół elektroniczny w sprawach o wykroczenia. (PAP)