Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych wszczął postępowanie przeciwko sędziemu Sądu Rejonowego w Łodzi Wiolettcie S.

Przewinienie dyscyplinarne polegało na tym, że "wykorzystując status członka Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji w celu wspierania interesu własnego, nie wyłączyła się od udziału w głosowaniu nad kandydaturami na wolne stanowiska sędziowskie w Sądzie Okręgowym".

 

 

Opiniowanie własnej kandydatury

Było to w sytuacji, gdy opiniowano jej własną kandydaturę oraz kontrkandydatów, co podważało przeprowadzenie procedury kwalifikacyjnej z zachowaniem zasad równych szans wszystkich kandydatów. Miało to naruszać wynikający z art. 82 par. 1 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych obowiązek postępowania zgodnie ze ślubowaniem sędziowskim. Zwłaszcza obowiązek stania na straży prawa i kierowania się zasadami godności i uczciwości w służbie i poza nią.

Czytaj też: Pietrzykowski Tomasz, Bezstronność sędziowska. Lekcje z kryzysu >>>

Wobec tego Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych skierował do Sądu Dyscyplinarnego przy Sądzie Apelacyjnym wniosek o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej przeciwko obwinionej sędzi S.

 

Umorzenie, bo zły organ był oskarżycielem

Sąd Dyscyplinarny 12 października 2020 r. umorzył postępowanie wobec obwinionej sędzi Sąd I instancji uznał, że w świetle obowiązującego w dacie czynu art. 112 par. 2 ustawy -Prawo o ustroju sądów powszechnych, w sprawach sędziów sądów okręgowych, a także prezesów oraz wiceprezesów sądów rejonowych, uprawnionym oskarżycielem jest zastępca rzecznika dyscyplinarnego działający przy sądzie apelacyjnym, a w pozostałych sprawach sędziów sądów rejonowych oraz asesorów sądowych - zastępca rzecznika dyscyplinarnego działający przy sądzie okręgowym.

Czytaj też: Postępowanie dyscyplinarne sędziego - strony, ich uprawnienia i obowiązki >>>

W realiach prawnych właściwych dla okresu, w którym doszło do popełnienia zarzucanego deliktu dyscyplinarnego, nie istniała jednak możliwość wszczęcia i prowadzenia wobec sędziego sądu rejonowego przez Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów
Powszechnych postępowania, które nie było wcześniej prowadzone przez właściwego zastępcę rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie okręgowym” .

Odwołanie do Izby Dyscyplinarnej złożył minister sprawiedliwości i Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów oraz Krajowa Rada Sądownictwa.


Uchylenie umorzenia postępowania

Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone orzeczenie sądu I instancji. Dlatego, że odwołania okazały się co do zasady trafne i jako takie musiały zostać  uwzględnione.

W orzecznictwie stwierdzono jednoznacznie, że rzecznik dyscyplinarny jest uprawnionym oskarżycielem przed sądem dyscyplinarnym (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2002 r ) - podkreślili sędziowie Izby Dyscyplinarnej.

Czytaj też: Roch Adam, Rola rzecznika dyscyplinarnego sędziów przed sądem dyscyplinarnym w postępowaniu dyscyplinarnym i immunitetowym >>>

Za taką, wykładnią przepisu art. 112 p.u.s.p. (w brzmieniu obowiązującym przed dniem 14 lutego 2020 r.) przemawia również niekwestionowana przecież przez orzecznictwo reguła wnioskowania a fortiori a maiori ad minus. Skoro ustawodawca w art. 112 par. 1 Prawo o ustroju sądów powszechnych (w brzmieniu obowiązującym przed dniem 14 lutego 2020 r.) ustanowił, iż oskarżycielem przed sądami dyscyplinarnymi jest Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, a także zastępcy rzeczników dyscyplinarnych działający przy sądach apelacyjnych i zastępcy rzeczników dyscyplinarnych działający przy sądach okręgowych, rzecznik sądów i jego zastępca mogą przejąć sprawę prowadzoną przez zastępcę rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie okręgowym, a także przekazać temu rzecznikowi sprawę do prowadzenia”.

 

 

Podważanie uprawnień rzecznika

Nowelizacja ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych wprowadzająca od 14 lutego 2020 r. aktualne brzmienie art. 112 winna być odczytywana jako reakcja na podejmowane próby podważania uprawnień Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych i stanowi jednoznaczne potwierdzenie obowiązującego stanu prawnego - stwierdził w uzasadnieniu sędzia sprawozdawca Jarosław Duś.
Zatem - zdaniem Izby Dyscyplinarnej - wniosek o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej sędzi Wioletty S. pochodzi od uprawnionego oskarżyciela.

 

Podstawową formą rozwiązywania problemów intertemporalnych na gruncie prawa karnego procesowego jest przy tym reguła stosowania prawa nowego (lex nova), zwana regułą bezpośredniego stosowania ustawy nowej albo regułą „chwytania w locie”” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2020 r., sygn. I DO 18/20, LEX nr: 3008438). W składzie orzekającym zasiadali: SSN Jacek Wygoda SSN Jarosław Duś Ławnik SN Marek Molczyk.

Sygnatura akt II DOW 26/22, postanowienie z 29 czerwca 2022 r.

 

Ronald Dworkin, Jan Winczorek, Marek Zirk-Sadowski

Sprawdź