- Projektodawca dostrzega i realizuje potrzebę zintensyfikowania troski o nieletnich, szerokiego wspierania ich w walce o powrót na drogę praworządnego funkcjonowania w społeczeństwie, rodzinie, szkole i zakładzie pracy, co jest możliwie jedynie poprzez skoncentrowanie się na skuteczności procesu resocjalizacji. W trosce o spowodowanie powrotu nieletnich na drogę przestrzegania porządku prawnego i ładu społecznego założeniem projektodawcy jest stworzenie systemu oddziaływań na nieletnich i wspierania ich w dążeniu do kształtowania prawidłowych postaw - wyjaśnia w projekcie Ministerstwo Sprawiedliwości.
W zakładzie poprawczym do 24. roku życia
Projekt przewiduje, że nieletni sprawcy najpoważniejszych przestępstw, takich jak zabójstwo, gwałt, pedofilia, będą obligatoryjnie trafiali do zakładów poprawczych. Dziś zdarza się, że są obejmowani jedynie dozorem kuratora. Zmieni się górna granica wiekowa przebywania w zakładzie poprawczym. Obecnie pozostają w nim osoby maksymalnie do 21. roku życia, bez względu na rodzaj popełnionego czynu karalnego i stosunek do resocjalizacji. Projekt wprowadza możliwość wydłużenia pobytu do trzech lat, jeśli dotychczasowa resocjalizacja nie przyniosła skutku.
W tym celu wprowadzony zostanie nowy rodzaj postępowania w toku wykonywania środka poprawczego – dotyczącego
realizacji zagrożenia przedłużenia wykonywania środka poprawczego po ukończeniu przez nieletniego
21 lat. Wszczęcie z urzędu, sprawa ma kategorię pilnej. W nowym postępowaniu nałożono na sąd obowiązki dotyczące przeprowadzenia postępowania dowodowego (opinia psychologiczno-pedagogiczna, wywiad środowiskowy, a w razie potrzeby opinia o stanie zdrowia psychicznego nieletniego lub opinia biegłego lub biegłych inne specjalności).
Okręgowe ośrodki wychowawcze
Nowe surowsze placówki będą przeznaczone dla tych, którzy popełnili czyn karalny i skończyli 13 lat oraz – w wyjątkowych wypadkach – dla osób, które wprawdzie nie popełniły czynu karalnego, ale są mocno zdemoralizowane (np. piją alkohol, zażywają narkotyki), a stosowane już wobec nich środki były nieskuteczne (np. młodzi ludzie wiele razy uciekali z młodzieżowych ośrodków wychowawczych). O umieszczeniu w takiej placówce zdecyduje sąd rodzinny.
Komisja terapeutyczna
Ustawa zagwarantuje powołanie komisji ds. środka leczniczego, która wskaże sądowi odpowiednią dla nieletniego placówkę w razie problemów ze zdrowiem psychicznym nastolatka. Na razie sądy rodzinne muszą same radzić sobie z poszukiwaniem właściwego ośrodka terapeutycznego, co jest trudne i opóźnia pomoc.- To niezwykle ważne, bo sędziowie alarmują, że przybywa młodych osób wymagających specjalistycznej opieki- czytamy w uzasadnieniu projektu.
Domy dla matek z dziećmi
W zakładach poprawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i schroniskach dla nieletnich odbywają resocjalizację również matki. Wymagają one szczególnej troski i opieki, ponieważ odpowiadają także za swoje dzieci. Ministerstwo Sprawiedliwości – żeby zapewnić im odpowiednie wsparcie w tym trudnym czasie – proponuje wydzielenie domów, w których młode matki będą mogły opiekować się swoimi dziećmi.
Obrońca z urzędu łatwiej dostępny
Nowe przepisy mają wzmocnić gwarancje procesowe osób nieletnich. Młodzi ludzie będą mieć prawo do pomocy obrońcy od początku jakichkolwiek czynności z ich udziałem, np. umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym lub zakładzie leczniczym oraz w razie uzasadnionego podejrzenia dopuszczenia się przez nieletniego czynu zabronionego. Takie prawo będzie przysługiwało nieletnim także w razie wystąpienia innych okoliczności, które sąd rodzinny uzna za utrudniające nieletniemu obronę. Nieletni, których nie stać na adwokata z wyboru, skorzystają z pomocy obrońcy z urzędu. Będzie on wyznaczany przez sąd rodzinny po stwierdzeniu zaistnienia określonych przesłanek.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.