To wyniki kolejnego już raportu przygotowanego przez Redakcję Publikacji Elektronicznych LEX. Główny wniosek jest taki, że  prawnicy dysponują coraz większym doświadczeniem w prowadzeniu tego typi spraw i to nie tylko w skali całego kraju, ale również poszczególnych województw. Nadal najczęściej przed ETPC występują adwokaci, znacznie rzadziej radcowie prawni czy prawnicy pracujący dla takich instytucji jak np. Helsińska Fundacja Praw Człowieka (HFPC). Zdecydowana większość, bo aż 77 proc. z nich, brała udział tylko w jednej sprawie przed Trybunałem. Pozostali - 23 proc. prawników reprezentowało swoich klientów w od dwóch do nawet kilkudziesięciu spraw.

Czytaj: Polscy prawnicy coraz aktywniejsi przed ETPC >>

Rekordzistka reprezentowała klientów w 65 sprawach

Najlepszym wynikiem pod względem liczby spraw prowadzonych przed ETPC może się poszczycić adwokat Monika Gąsiorowska, która jak dotąd występowała w imieniu swoich klientów aż w 65 sprawach. Kolejni na top liście są adwokat Zbigniew Cichoń z Krakowa, były senator RP, którego nazwisko widnieje w 52 orzeczeniach ETPC i Wojciech Hermeliński, obecnie sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku, wcześniej bardzo aktywny adwokat reprezentujący swoich klientów przed ETPC w 47 sprawach.

Pierwszą piątkę wśród pełnomocników pod względem liczby spraw zamykają mec. Bogdana Słupska-Uczkiewicz, znany adwokat wrocławski (43 sprawy) oraz Adam Bodnar, były Rzecznik Praw Obywatelskich, a wcześniej prawnik Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka - 35 spraw. Szóste miejsce w tym zaszczytnym gronie zajmuje Piotr Rał z Warszawy, jedyny w tym gronie radca prawny, z 25 sprawami. Siódmy jest natomiast adw. Roman Nowosielski z Gdańska, były sędzia Trybunału Stanu, który reprezentował swoich klientów w 24 sprawach. Kolejne, ósme miejsce, przypada Zofii Daniszewskiej-Dek, adwokat z Białegostoku (18 spraw). Przedostatnie miejsce w pierwszej dziesiątce zajmuje adwokat Mikołaj Pietrzak (dziekan ORA w Warszawie) z 17 sprawami, a stawkę zamyka adwokat Piotr Sendecki z Lublina, którego nazwisko jest prezentowane w dokumentach 16 spraw.

 

Najczęściej prawnicy z dużych aglomeracji

W bieżącym roku tytuł najbardziej aktywnego pełnomocnika przypadł ex aequo wspomnianej już adw. Monice Gąsiorowskiej oraz r. pr. Agacie Bzdyń z Warszawy. Obie panie mecenas zakończyły w 2021 r. przed Trybunałem w Strasburgu po 5 spraw.

Z raportu wynika, że prawnicy, których wybierają skarżący, pochodzą przede wszystkim z największych aglomeracji, ale są też i tacy, którzy prowadzą swoją działalność w mniejszych miejscowościach. Przeważają, oczywiście, prawnicy z Warszawy - 191 pełnomocników, na drugim/trzecim miejscu ex aequo są Kraków i Trójmiasto (po 50 pełnomocników). W pierwszej dziesiątce jest jeszcze 6 innych miast wojewódzkich: Łódź (44), Poznań (41), Wrocław (38), Katowice (31), Szczecin (22) i Lublin (19) oraz niebędąca miastem wojewódzkim Bielsko-Biała (12). Za nimi znaleźć można: Olsztyn (10), Bydgoszcz (9), Rzeszów (9), Białystok (8), Opole (7), Legnicę (4), Sosnowiec (4), Toruń (4) i (tu ciekawostka) również mniejsze miasta takie jak chociażby Żary (4), Brzeg (3) czy Żywiec (3).

Jeśli chodzi o poszczególne województwa, to największy wybór wśród doświadczonych pełnomocników przed ETPC znaleźć można w województwach: mazowieckim, małopolskim, dolnośląskim, lubelskim i pomorskim. Na drugim biegunie znajdują się województwa: kujawsko-pomorskie, lubuskie, opolskie, podkarpackie i świętokrzyskie (w tym ostatnim nie ma żadnego prawnika, który wystąpiłby przed ETPC więcej niż jeden raz).

Dane z ostatnich 10 lat (2012-2021) pokazują również, że skarżący przed Trybunałem skorzystali z pomocy pełnomocnika w 40 proc. spraw (582 spraw na ogólną liczbę 1 460 polskich spraw w tym okresie), w pozostałych 60 proc. spraw (878 przypadków) skarżący występowali przed ETPC samodzielnie. Jest to wynik lepszy niż podany w ubiegłorocznym raporcie, gdy za okres 2012-2020 współczynnik spraw, w których skarżących wsparli pełnomocnicy wyniósł 37 proc. Wzrost liczby spraw z pełnomocnikiem zawodowym widać zwłaszcza na przestrzeni 3 ostatnich lat. O ile w 2019 roku ilość spraw z udziałem prawnika wyniosła 55 proc. (57 na 103 spraw), w 2020 r. współczynnik ten wyniósł już 67 proc. (40 na 60 spraw), by w bieżącym roku osiągnąć poziom 78 proc. (61 na 78 spraw).