Wójt gminy zarządzeniem odwołał dyrektora szkoły podstawowej ze stanowiska. Jako uzasadnienie wskazał, że dyrektor stał się zarzewiem konfliktów w środowisku nauczycielskim oraz rodziców, których dzieci uczęszczają do tej szkoły. W ocenie organu sytuacja ta stała się okolicznością wyczerpującą przesłanki z art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późń. zm.).
Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził nieważność zaskarżonego przez dyrektora zarządzenia. Sąd I instancji uznał, że podejmując decyzję o odwołaniu dyrektora szkoły ze stanowiska, organ nie ustalił, czy skarżący jest winny powstania i trwania istniejącego konfliktu, czy konflikt ten wystąpił (nasilił się) w momencie wydania zarządzenia, czy konflikt ten dotyka środowiska nauczycielskiego (brak uchwały w tym zakresie organu reprezentującego nauczycieli - rady pedagogicznej), czy ma charakter wewnętrzny, czy wykracza poza mury szkoły (brak uchwały organu reprezentującego rodziców uczniów - rady rodziców i stanowiska związków zawodowych). Nie wiadomo też, czy konflikt ten wpływa negatywnie na działalność szkoły w zakresie realizowanych przez nią zadań ustawowych.
Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrując skargę zgodził się ze stanowiskiem WSA, iż nie nastąpiło naruszenie art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Powołany przepis daje organowi możliwość odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego, jeżeli zostały spełnione łącznie dwie przesłanki - gdy zachodzą przypadki szczególnie uzasadnione i kurator oświaty wyrazi pozytywną opinię w kwestii odwołania.
W ocenie NSA, pojęcie "przypadki szczególnie uzasadnione" jest pojęciem ogólnym, niedookreślonym, lecz z pewnością nie dotyczy negatywnej oceny pracy i negatywnej oceny wykonywanych zadań przez nauczyciela, gdyż te okoliczności zostały unormowane w innym przepisie, tj. art. 38 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Użyte przez ustawodawcę sformułowanie "inne uzasadnione przypadki", choć daje właściwemu organowi pewną swobodę w podejmowaniu decyzji, to jednak decyzja ta nie może mieć cech dowolności, co oznacza, że musi być ona wyczerpująco uzasadniona. W uzasadnieniu tym organ obowiązany jest wykazać, mając na uwadze wąską interpretację tego pojęcia, z jakich powodów w taki, a nie inny sposób, skorzystał z uznania administracyjnego i na czym polega w tej konkretnej sprawie "szczególnie uzasadniony przypadek". Nie wszystkie bowiem zastrzeżenia do pracy dyrektora szkoły mogą uzasadniać zastosowanie trybu odwołania ze stanowiska bez wypowiedzenia, przewidzianego w powołanym przepisie, w czasie trwania roku szkolnego. Tryb odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego przewidziany w omawianym przepisie może być uzasadniony albo nagłym zdarzeniem powodującym niemożność pełnienia stanowiska kierowniczego, ewentualnie naruszeniem prawa, które musi być na tyle istotne, że nie pozwala na dalsze wykonywanie obowiązków przez daną osobę, gdyż stanowi zagrożenie dla interesu publicznego.
Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż zarządzenie wójta w uzasadnieniu kładzie nacisk na zaistniały konflikt pomiędzy częścią grona pedagogicznego a dyrektorem szkoły. Z dołączonego materiału dowodowego wynika, że cztery nauczycielki podjęły próbę odwołania dyrektora szkoły, wysyłając w tym celu pisma do wójta gminy, w których wskazują na zaistniały zatarg pomiędzy gronem pedagogicznym a dyrektorem szkoły. Zatem nie można tu mówić o tym, iż zatarg jest zdarzeniem nagłym, które można zakwalifikować jako szczególnie uzasadniony przypadek pozwalający na odwołanie dyrektora szkoły w trakcie roku szkolnego.
(I OSK 1530/10)

Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad