Jakakolwiek forma użytkowania budynku wbrew, określonym przepisami prawa, wymogom technicznym lub formalnym nie może stanowić podstawy do jego amortyzowania.
Takie stanowisko przedstawił NSA w wyroku z dnia 20 lipca 2010 r., II FSK 245/10. W przedmiotowej sprawie podatnik zakupił budynek biurowy, który przez kilka ostatnich lat przed sprzedażą nie był użytkowany i wymagał remontu. Spór dotyczył ustalenia na potrzeby jakiej działalności gospodarczej budynek został zakupiony i w konsekwencji tego, czy był on kompletny i zdatny do użytku na potrzeby tejże działalności w dniu zakupu, co jest warunkiem dokonania odpisów amortyzacyjnych nabytego środka trwałego.
Zdaniem podatnika, obiekt, który nabył spełniał wymagania do jego amortyzowania, mimo, że remont prowadzony w budynku dokonywany był już pod kątem przyszłych najemców. Prace remontowe były konieczne, by móc prowadzić najem, ale nie było to konieczne w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż zakres prowadzonej działalności nie wymaga wysokiej jakości warunków.
Organ podatkowy wskazał, że aby koszty zakupu budynku stanowiły koszty uzyskania przychodów i podlegały odliczeniu poprzez odpisy amortyzacyjne budynek musi być kompletny i zdatny do użytku, a nadto musi mieć przeznaczenie, które jednoznacznie umożliwia jego wykorzystanie w prowadzonej przez podatnika działalności. Kompletność i zdatność do użytku trzeba oceniać pod kątem planowanego sposobu wykorzystywania danego środka trwałego. Zdaniem organu budynek został zakupiony w celu wynajmowania znajdujących się w nim pomieszczeń i uzyskiwania z tego tytułu przychodów tym samym nie było możliwe dokonywanie odpisów amortyzacyjnych.
Ostatecznie sprawa trafiła do NSA, który wyjaśnił, że kompletność i zdatność do użytku oznacza spełnienie zarówno wymogów technicznych jak i formalnych (prawnych). Środek trwały w postaci budynku musi zatem zawierać wymagane elementy konstrukcyjne i instalacje pozwalające na jego funkcjonowanie zgodnie z przeznaczeniem a nadto, jeśli istnieją wymogi formalne, to także te muszą zostać spełnione np. uprzednie uzyskanie pozwolenia na użytkowanie. Tym samym budynek znajdujący się w złym stanie technicznym, pozbawiony podstawowych instalacji, tj. wody, energii elektrycznej i ciepła nie może służyć do prowadzenia działalności gospodarczej, zarówno w zakresie wynajmu lokali, jak i jako siedziba firmy, a jakakolwiek forma użytkowania budynku wbrew, określonym przepisami prawa, wymogom technicznym lub formalnym nie może stanowić podstawy do jego amortyzowania.
Michał Malinowski