Warunki, sposób i szczegółowy tryb wykonywania niektórych czynności przez inspektorów i pracowników kontroli skarbowej określa ogłoszone 25 lipca 2011 r. rozporządzenie Ministra Finansów.

Rozporządzenie reguluje ponadto sposoby i tryb ich współpracy z Policją w zakresie wykonywanych czynności oraz wzory dokumentów stosowanych w sprawach zatrzymania osoby i kontroli rodzaju paliwa używanego do napędu pojazdu mechanicznego.

Rozporządzenie co do zasady powtarza treść obecnie obowiązującego rozporządzenia z dnia 21 grudnia 2006 r. Różnica obejmuje rozszerzenie tytułu i zakresu rozporządzenia o wyraźne wskazanie, że określa ono nie tylko szczegółowy tryb przeprowadzania czynności, ale również warunki i sposób ich przeprowadzania, a także wzory stosowanych przy tych czynnościach dokumentów. Ponadto rozporządzenie nie zawiera przepisów dotyczących trybu przeprowadzania badań lekarskich osób zatrzymanych, gdyż kwestie te zostały uregulowane w akcie wykonawczym.

Rozporządzenie określa warunki, sposób i szczegółowy tryb wykonywania legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości. Normuje obowiązki inspektorów i pracowników związane z czynnością legitymowania, które pozwalają na identyfikację osób legitymujących oraz przyczyn podjęcia tych czynności, a także rodzaje dokumentów, na podstawie których można ustalać tożsamość osoby legitymowanej. Określone zostały również niezbędne elementy notatki służbowej, w której dokumentuje się czynność legitymowania.

Zapisano katalog czynność, które w kolejności muszą wykonywać inspektorzy i pracownicy przystępując do zatrzymania. Czynności te mają na celu umożliwienie osobie zatrzymywanej identyfikację osób dokonujących zatrzymania i przyczyny zatrzymania. Przewidziano także odmienny tryb zatrzymywania osoby, co do której istnieje podejrzenie, że może posiadać broń palną lub inne niebezpieczne przedmioty. Czynności podejmowane po doprowadzeniu osoby zatrzymanej do odpowiedniego pomieszczenia służbowego uwzględniają m. in. konieczność kompleksowego pouczenia osoby zatrzymanej o jej prawach, wysłuchania jej na okoliczność zatrzymania, sporządzenia protokołu i doręczenia jego kopii osobie zatrzymanej, powiadomienia o zatrzymaniu prokuratora. Czas zatrzymania liczony jest od chwili faktycznego pozbawienia wolności, choćby poinformowanie o zatrzymaniu nastąpiło później.

Regulacje dotyczące trybu przeszukiwania osób, pomieszczeń, bagażu i ładunku stanowią odzwierciedlenie przepisów dotyczących tych kwestii zawartych w Kodeksie postępowania karnego. Natomiast warunki dokonywania zatrzymywania pojazdów określono w projektowanym rozporządzeniu analogicznie do przewidzianych dla innych służb. Zatrzymywanie środków przewozowych innych niż pojazdy, w celu zapewnienia bezpieczeństwa komunikacji, odbywać się ma w sposób określony szczególnymi przepisami oraz przy udziale właściwych organów administracji, podejmujących czynności na wniosek organu kontroli skarbowej.

Przeprowadzanie przez inspektorów i pracowników kontroli rodzaju używanego paliwa odbywać się będzie przez pobranie jego próbek i dokonanie próby kwasowej, a w przypadku uzasadnionego zastrzeżenia co do jej wyników albo na żądanie kierującego pojazdem - analizy dokonywanej przez wyspecjalizowane laboratorium. Z kontroli paliwa sporządzany będzie protokół.

Rozporządzenie zawiera także przepisy dotyczące procedury zdejmowania i ponownego nakładania zamknięć celnych oraz sposobu i trybu współpracy z Policją w zakresie wykonywania czynności określonych w projekcie, które co do zasady powtarzają dotychczas obowiązującą w tym zakresie regulację.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 lipca 2011 r. w sprawie warunków, sposobu i szczegółowego trybu wykonywania niektórych czynności przez inspektorów i pracowników kontroli skarbowej, sposobu i trybu współpracy z Policją w zakresie wykonywanych czynności oraz wzorów dokumentów stosowanych w sprawach zatrzymania osoby i kontroli rodzaju paliwa używanego do napędu pojazdu mechanicznego (Dz. U. Nr 152, poz. 899) weszło w życie z dniem ogłoszenia, tj. 25 lipca 2011 r.

Jolanta Mazur