W przedmiotowej sprawie sąd okręgowy orzekł o rozwiązaniu małżeństwa oraz o sposobie wychowywania małoletniego dziecka w ten sposób, że rodzice wspólnie mają go wychowywać z prawem zamieszkiwania dziecka przy matce. Rodzice realizowali swoje kontakty z dzieckiem zgodnie z ugodą. Sąd nie ustalił jednak z matką dziecka proporcji odliczenia ulgi na dziecko przewidzianej w art. 27f ustawy o PIT.

Istotą sporu była interpretacja przepisów regulujących odliczenie w ramach tzw. ulgi prorodzinnej, głównie art. 27f ust. 4 ustawz o PIT. Ojciec dziecka uważa, że odliczenie od podatku przysługuje mu w wysokości 50 proc. ulgi ze względu na brak porozumienia między małżonkami co do podziału ulgi. Natomiast fiskus twierdzi, że stanowisko podatnika jest nieprawidłowe.

Zdaniem fiskusa ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonują odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Rodzice mogą ją odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnie ustalonej przez nich proporcji. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. To w ich gestii leży ustalenie kto i w jakiej części (proporcji) dokona odliczenia przysługującej im ulgi. W związku z tym, zarówno w celu skorzystania z odliczenia od podatku w częściach równych, jak i w innej proporcji konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie.

Sprawa trafia do WSA w Bydgoszczy. Sąd podzielił stanowisko zaprezentowane przez podatnika. Sąd zauważył, że w ramach art. 27f ust. 4 ustawy o PIT, ustawodawca przyjmując zasadę odliczenia od podatku kwoty ulgi w częściach równych lub w dowolnej proporcji ustalonej przez samych podatników, wyodrębnił poszczególne, samodzielne kategorie podatników objętych tą formą rozliczenia, a mianowicie: rodziców, opiekunów prawnych oraz rodziców zastępczych. Jednakże w stosunku do rodziców ustawodawca nie zwarł dodatkowego warunku pozostawania ich w związku małżeńskim. Gdyby bowiem warunek ten dotyczył także ich, konstrukcja przepisu musiałaby wyraźnie wskazywać, że warunek ten dotyczy wszystkich wymienionych w tym przepisie kategorii podatników. Tym samym warunek pozostawania w związku małżeńskim nie obejmuje rodziców dziecka, a zatem z tego sposobu jej rozliczenia będą korzystać zarówno rodzice pozostający w związku małżeński jak i rozwiedzeni czy pozostający w separacji.

W przekonaniu Sądu ustawodawca w art. 27f ust. 4 u.p.d.o.f. przewidział dwa sposoby podziału ulgi prorodzinnej (ulgi na dziecko). W częściach równych lub w dowolnej proporcji. Pierwszy sposób, obejmujący równy podział ulgi, zachodzi w sytuacji braku zgody rodziców co do podziału ulgi. Z drugim sposobem mamy do czynienia, gdy rodzice taką proporcję sami zgodnie ustalą. Sąd uznał, że zwrot "w częściach równych" odnosi się do samodzielnego przypadku podziału ulgi, jaki zachodzi w sytuacji braku porozumienia pomiędzy rodzicami, co do podziału ulgi. Ustalenie dwóch sposobów podziału ulgi wynika z woli ustawodawcy, który celowo potraktował je rozłącznie. Dlatego gramatycznie analizując przedmiotowy przepis, niepodobna uznać, że porozumienie, co do proporcji dotyczy równego podziału ulgi.

Wyrok WSA w Bydgoszczy z 22 października 2013 r., I SA/Bd 561/13