W przedmiotowej sprawie podatnik został oskarżony o to, że w składanych fiskusowi deklaracjach VAT-7 w związku z obrotem złomem podawał nieprawdę, tj. zaniżał należny podatek, przez co naraził Skarb Państwa na stratę blisko 1,2 mln zł. Sąd Okręgowy skazał podatnika za oszustwo podatkowe (art. 56 § 1 k.k.s.) i wymierzył karę roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności.
Prokurator złożył jednak apelację, uznając, że podatnik powinien odpowiadać nie za naruszenie art. 56 k.k.s., ale za naruszenie art. 286 k.k. Sąd apelacyjny nie rozstrzygnął sprawy, lecz poprosił Sąd Najwyższy o pomoc w rozstrzygnięciu zagadnienia. Zadał Sądowi Najwyższemu pytanie „czy w doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem", w rozumieniu art. 286 § 1 k.k., mieści się działanie sprawcy polegające na przedstawieniu w ramach procedury samoobliczania podatku, deklaracji podatkowej zaniżającej kwotę podatku podlegającego odprowadzeniu na rzecz Skarbu Państwa, prowadzące do nieotrzymania przez organ podatkowy, nie podejmujący w tym zakresie żadnych działań, podatku w wysokości należnej zgodnie z przepisami prawa?"
Sąd Najwyższy uznał, że ustawowe upoważnienie udzielone organowi podatkowemu (organowi kontroli skarbowej) do zaniechania sprawdzenia prawidłowości samoobliczenia podatku w deklaracji (art. 21 § 2 Ordynacji podatkowej i art. 99 ust. 12 ustawy o VAT), w której podatnik zaniżył podatek należny, wyklucza realizację przez niego znamion z art. 286 § 1 k.k. w postaci doprowadzenia tego organu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez zaniechanie pobrania podatku należnego.
Wyrok Sądu Najwyższego z 24 czerwca 2015 r., sygn. akt I KZP 2/15
Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego