Efektem nowych przepisów ma być skuteczniejszy pobór podatków, zapobieganie oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania. Nowe przepisy nie tworzą żadnych obowiązków wobec podatników.

Przewidywane rozwiązania służą wdrożeniu nowej dyrektywy 2011/16/UE, której celem jest stworzenie bardziej skutecznego systemu wymiany informacji między administracjami podatkowymi państw członkowskich Unii Europejskiej. Ta wymiana informacji oraz współpraca jest wzajemna, i trwa od 2004 r. na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa, która wdrożyła przepisy poprzedniej dyrektywy.

Zgodnie z nowymi przepisami, wymiana informacji podatkowych obejmie informacje istotne do stosowania i wykonywania przepisów dotyczących podatków stanowiących dochód budżetu państwa oraz samorządu terytorialnego. Wyłączone z niej będą informacje objęte przepisami unijnymi odnoszącymi się do współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi w zakresie podatku VAT, ceł i podatku akcyzowego, a także dotyczące: składek na ubezpieczenie społeczne, opłaty skarbowej, należności o charakterze umownym, w szczególności wynagrodzeń za usługi użyteczności publicznej.

Zobacz ponad 1300 orzeczeń w sprawach związanych ze stosowaniem przepisów Ordynacji podatkowej >>>

W nowych regulacjach określono dodatkowe warunki korzystania z pomocy państw członkowskich przy doręczaniu pism (skorzystanie z niej będzie możliwe tylko w szczególnych przypadkach). Jednocześnie minister finansów będzie musiał wyznaczyć (w rozporządzeniu) podległy mu organ podatkowy zobowiązany do przekazywania obcym władzom wniosków o doręczenie pism, wniosków o udzielenie informacji oraz udzielanych informacji. Obecnie wymianę informacji i wnioski o doręczenie realizuje na poziomie operacyjnym Biuro Wymiany Informacji Podatkowych w Koninie (funkcjonuje w ramach Izby Skarbowej w Poznaniu).

Przewidziano sformalizowanie procedury wymiany informacji, w szczególności określenie terminów na udzielenie i odmowę udzielenia informacji, na wezwanie do uzupełnienia wniosku. Zaproponowano wprowadzenie obowiązku potwierdzenia otrzymania wniosku i informacji z urzędu oraz przesyłania informacji zwrotnej na temat wykorzystania otrzymanego materiału. Określono sposób komunikowania się z państwami członkowskimi – posługiwanie się formularzami standardowymi i korzystanie z drogi elektronicznej.

    Ordynacja podatkowa. Komentarz >>>

Wprowadzono możliwość przebywania upoważnionych przedstawicieli obcej władzy w siedzibach organów podatkowych i urzędach kontroli skarbowej, a także dopuszczono ich obecność w toku postępowań podatkowych i kontrolnych (na podstawie porozumień zawieranych przez ministra finansów). Uproszczono zasady wszczynania i prowadzenia kontroli jednoczesnych, co powinno przyspieszyć i zwiększyć ich efektywność. Wprowadzono rozwiązanie, które pozwoli ministrowi finansów na uzgadnianie z obcymi władzami przeprowadzania kontroli jednoczesnych. Wszczęcie i prowadzenie kontroli jednoczesnych nie będzie wymagać zawierania porozumień przez zainteresowane strony – wystarczą jedynie uzgodnienia i podjęcie decyzji o przystąpieniu do konkretnej kontroli.

Nowe regulacje mają wejść w życie po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.