Kluczowym elementem budżetu na 2012 r. jest dokończenie wieloletniej strategii ochrony polskiej gospodarki przed skutkami światowego kryzysu, zrównoważenia finansów publicznych w średnim okresie i wzmocnienie potencjału wzrostu oraz zatrudnienia w polskiej gospodarce.
Budżet na 2012 r. opiera się na działaniach, których celem jest zlikwidowanie nadmiernego deficytu, ograniczenie zadłużenia oraz zmniejszenie, a następnie ustabilizowanie deficytu strukturalnego na poziomie średniookresowego celu budżetowego (1% PKB). Zarówno termin likwidacji nadmiernego deficytu (2012 r.), jak i skala już wdrożonych i planowanych działań stawiają Polskę wśród liderów konsolidacji budżetowej.
Ponadto w budżecie zakłada się dodatkowe działania w postaci m.in. przywrócenie wymiaru składki na ubezpieczenie rentowe po stronie pracodawcy, do jej poprzedniego poziomu, poprzez jej podniesienie o 2 punkty procentowe oraz wprowadzenia nowego podatku od wydobycia niektórych kopalin, co przy jednoczesnym wzmocnieniu dyscypliny wydatkowej zapewnia redukcję deficytu sektora finansów publicznych.
Lata 2011-2012 to okres bardzo silnego zacieśnienia po stronie wydatkowej. W tym czasie tempo wzrostu wydatków w Polsce będzie zdecydowanie niższe niż w latach 2008-2010. Potwierdza to m. in. wykonanie wydatków budżetu państwa w 2011 r., które okazało się niższe o ponad 10 mld zł niż przyjęto w ustawie budżetowej. W efekcie przewidywany w 2012 r. udział wydatków w PKB (po odjęciu, neutralnych dla deficytu, wydatków finansowanych z środków UE) osiągnie jeden z najniższych poziomów w historii polskiej gospodarki od początku transformacji. Tak znaczące zacieśnienie fiskalne to głównie efekt podjętych i planowanych przez rząd działań konsolidacyjnych.