Ustawa, stanowiąca część pakietu: „100 zmian dla firm – Pakiet ułatwień dla przedsiębiorców”, ma poprawić płynność przedsiębiorstw, usprawnić i ułatwić dochodzenie należności, a także przeciwdziałać zatorom płatniczym. Jej rozwiązania powinny też zwiększyć możliwości oceny przez przedsiębiorców wiarygodności płatniczej kontrahenta i poprawić skuteczność dochodzenia roszczeń na drodze sądowej. Zakłada w szczególności podniesienie z 10 do 20 tys. zł wartości przedmiotu sporu dla spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym.
Nowelizacja przewiduje ponadto utworzenie Rejestru Należności Publicznoprawnych, który rozszerzy zakres dostępnych danych o dłużnikach. Chodzi o informacje dotyczące zaległości publicznoprawnych, takich jak zobowiązania podatkowe, kary administracyjne, należności celne i grzywny. Przewidziano też przyznanie zobowiązanemu środka ochrony prawnej (sprzeciwu). Rejestr będzie prowadzony w systemie teleinformatycznym, do którego osoby zainteresowane będą miały dostęp za pomocą portalu podatkowego. Z rejestru będzie można pobrać informacje kluczowe do oceny wiarygodności płatniczej i stanu wypłacalności kontrahenta. Ich pozyskiwanie będzie bezpłatne.
Ustawa poszerza także zakres stosowania postępowania grupowego. Oznacza to, że będzie można dochodzić roszczeń w postępowaniu grupowym, które wynikają z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy albo bezpodstawnego wzbogacenia się, w szczególności roszczenia z tytułu nienależnego świadczenia.
W ramach zmian w postępowaniu zabezpieczającym i egzekucyjnym wzmocniono ochronę wierzyciela przez wydłużenie z 1 do 2 miesięcy okresu, po którym następuje upadek zabezpieczenia w razie wygrania sprawy przez powoda. Wprowadzono rygor nieważności czynności zbycia nieruchomości lub spółdzielczego prawa do lokalu, wbrew sądowemu zakazowi ustanowionemu jako zabezpieczenie roszczenia.
Ponadto, w ramach egzekucji komorniczej wierzyciel będzie mógł żądać od dłużnika ujawnienia informacji o czynnościach dokonanych w ciągu 5 ostatnich lat, w wyniku których wyzbył się on majątku, co uniemożliwiło wierzycielowi otrzymanie zapłaty.
Co do zasady ustawa zacznie obowiązywać 1 czerwca 2017 r., przewidziano jednak kilka wyjątków dotyczących terminu wejścia w życie niektórych jej przepisów.
