1. Mechanizm funkcjonowania wyłączeń grupowych
Wprowadzenie stosunkowo nowej w prawie wspólnotowym instytucji wyłączeń grupowych dokonane w 2001 r., obok kodyfikacji procedur stanowi podstawę trwającej od kilkunastu lat poważnej reformy wspólnotowego prawa pomocy publicznej. Ich nazwa pochodzi od grupowego wyłączenia obowiązku uzyskiwania notyfikacji Komisji na ustanawianie programów pomocowych zgodnie z wymogami określonymi w odpowiednich rozporządzeniach Komisji. Dopuszczalność ich wydawania wynika pośrednio z art. 89 TWE, na mocy którego wydane zostało rozporządzenie Rady (WE) Nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczące stosowania art. 92 i 93 TWE do niektórych kategorii pomocy horyzontalnej państwa (Dz. Urz. WE L 142 z 14 maja 1998 r., s. 1, tekst w języku polskim opublikowany w Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne 204, rozdz. 8, t. 1, s. 312). Rozporządzenie powyższe umożliwia z kolei Komisji Europejskiej (dalej: Komisja) wydawanie dalszych rozporządzeń określających szczegółowe warunki dopuszczalności do dokonywania grupowych zwolnień z obowiązku notyfikowania zamiaru udzielenia pomocy przez poszczególne państwa członkowskie Zgodnie z art. 1 i 2 Rozporządzenia 994/98 możliwe jest to w odniesieniu do pomocy: de minimis; na rzecz MSP; na badania i rozwój (BIR); na ochronę środowiska; na zatrudnienie; na szkolenia oraz zgodnej z mapą pomocy regionalnej zatwierdzoną dla danego państwa członkowskiego przez Komisję, która wykorzystała dane jej możliwości w pięciu na siedem możliwych wypadków (nie wydano rozporządzeń dotyczących pomocy na badania i rozwój oraz na ochronę środowiska).
Pojawienie się wyłączeń grupowych stało się naturalną konsekwencją stopniowego zwiększania się ilości pomocy publicznej udzielanej na podstawie programów pomocowych w stosunku do pomocy indywidualnej (ad hoc) oraz ewoluowania wspólnotowych wytycznych od aktów o charakterze wyjaśniająco-interpretacyjnym w stronę quasi-normatywną. W związku tym Komisja uznała, iż grupowe wyłączenie programów pomocowych spełniających warunki określone z góry w sposób bardzo szczegółowy przez Komisję będzie zabiegiem głównie proceduralnym, umożliwiającym skupienie się nad pomocą mogącą realnie zagrozić funkcjonowaniu wspólnego rynku. Założenie to okazało się jak najbardziej słuszne. Obowiązujące aktualnie rozwiązania zawarte w rozporządzeniach o wyłączeniach grupowych stanowią w przeważającej mierze przeniesienie treści obowiązujących w analogicznych obszarach wspólnotowych wytycznych. Nie każdy jednak rodzaj pomocy doczekał się odrębnej regulacji, ponieważ pomoc na rzecz BIR dopuszczono jedynie w przypadku, gdy jest ona adresowana do MSP, a pomoc na ochronę środowiska do dziś nie doczekała się swego rozporządzenia. Doświadczenia (generalnie pozytywne) z pierwszych pięciu lat obowiązywania instytucji wyłączeń grupowych Komisja podsumowała w specjalnym raporcie przedstawionym Parlamentowi Europejskiemu 21 grudnia 2006 r. (KOM (2006) 831 wersja ostateczna). Większość rozporządzeń grupowych miała utracić moc obowiązującą w 2006 r., na mocy jednak art. 2 Rozporządzenia Komisji nr 1976/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r. (Dz. Urz. WE L 368 z 23 grudnia 2006, s 85) przedłużono ich obowiązywanie do 30 czerwca 2008 r.
2. Aktualne regulacje w ramach pomocy publicznej udzielanej w ramach wyłączeń grupowych.
2.1. Pomoc de minimis
Termin „de minimis” stanowi skrócenie rzymskiej premii „De minimis non curat lex” (prawo nie troszczy się o
drobnostki). Ze względu na szczególnie istotną rolę, jaką pełni w systemie obowiązujących reguł dopuszczalności udzielania pomocy publicznej zostanie omówiona odrębnie. W tym miejscu jednak warto zaznaczyć, iż po dziś dzień kontrowersyjna jest sama kwalifikacja prawna tej kategorii pomocy. Pomoc de minimis traktowana jest bowiem: jako osobna kategoria pomocy niespełniająca kryteriów określonych w art. 87 st. 1 TWE, innym razem jako część pomocy horyzontalnej w ramach wyłączeń grupowych, czy wreszcie jako niewchodząca w ramy wyłączeń grupowych część pomocy horyzontalnej. Wydaje się, iż zdecydowanie należałoby się opowiedzieć za zaliczeniem pomocy de minimis do pomocy publicznej, a w jej ramach do pomocy horyzontalnej, w obrębie której mieści się z kolei w zakresie wyłączeń grupowych.
2.2. Pomoc dla małych i średnich przedsiębiorców (MSP)
Pomoc publiczna dla MSP uregulowana jest obecnie w dwóch odrębnych aktach prawnych. Regulacja ogólna zawarta jest w rozporządzenie Komisji Nr 70/2001 w sprawie zastosowania art. 87 i 88 TWE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw z 12 stycznia 2001 r. (Dz. Urz. WE L 10 z 13 stycznia 2001 r., str. 33; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 2, str. 141), Regulacja szczególna, odnosząca się do przedsiębiorstw działających w sektorze rolnym znalazła się w rozporządzeniu Komisji (WE) 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z 16 grudnia 2006 r., s. 3.)
Zakres podmiotowy regulacji ogólnej (rozporządzenia 70/2001) ogranicza się do MSP, zdefiniowanych w załączniku do rozporządzenia. Warto zwrócić uwagę, iż definicja MSP zawarta w Ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.) mimo pozornego podobieństwa wykazuje znaczne różnice w stosunku do swego wspólnotowego pierwowzoru. Z zakresu objętego rozporządzeniem 70/2001 wyłączono pomoc przeznaczoną na: działalność związaną z produkcją rolną; eksportową; stanowiącą tzw. preferencje krajowe; dla sektora węglowego Nie stosuje się go również przy tzw. dużej pomocy indywidualnej, z progami określonymi odrębnie dla pomocy inwestycyjnej i doradczej oraz pomocy na BiR (co do zasady pomoc przekraczające 25 mln euro). Początkowo rozporządzenie przewidywało udzielanie pomocy dla MSP przeznaczonej na dwa cele: inwestycje oraz szkolenia i doradztwo. W 2004 r. rozporządzeniem Komisji Nr 354/2004 z dnia 25 lutego 2004 r. (Dz. Urz. WE L63 z 28 lutego 2004, s. 22), rozszerzono jego zakres przedmiotowy na pomoc na BiR.
W zakresie ulg i zwolnień podatkowych dla MSP w Polsce, podstawę ich przyznawania stanowi rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie udzielania niektórych ulg w spłacie zobowiązań podatkowych stanowiących pomoc publiczną na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw (Dz. U. z 2007 r. Nr 110, poz. 758). W swojej treści jest w gruncie rzeczy powieleniem unormowań zawartych w rozporządzeniu 70/2001. Oznacza to, iż granice w jakich wolno się poruszać państwom członkowskim, wyznaczone w rozporządzeniu 70/2001 zostały wykorzystane w maksymalnym stopniu (jedynym wyjątkiem jest tutaj pomoc na BiR, nie objęta zakresem polskiego rozporządzenia, por. § 5 rozporządzenia polskiego). Szczególnie wyraźnie uwidacznia się to, kiedy dokonamy porównania brzmienia przepisów polskich oraz wspólnotowych odnoszących się do pomocy dla MSP na udział w targach i wystawach, są one bowiem identyczne. Przepisy rozporządzenia polskiego w zakresie w którym nie powielają rozporządzenia 70/2001 posiadają walor w głównej mierze informacyjny, poprzez zebranie w jednym miejscu unormowań modyfikujących rozwiązania rozporządzenia 70/2001, wynikające z miejsca prowadzenia działalności (szczególne intensywności wynikające z mapy pomocy regionalnej obowiązującej obecnie w Polsce - od 65 do 45%) oraz sektorów, w jakich prowadzona jest działalność (włókienniczy, węglowy, stoczniowy, motoryzacyjny, rolny). Co warte odnotowania, rozporządzenie polskie obowiązywać ma do dnia 31 grudnia 2008 r., a więc również w okresie gdy utraci moc obowiązującą rozporządzenie 70/2001.
Rozporządzenie 1857/2006, zawierające regulację szczególną - pomocy dla MSP w rolnictwie znajduje zastosowanie do pomocy udzielanej MSP prowadzącym produkcję pierwotną produktów rolnych w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu 70/2001. Komisja zdecydowała się na przyjęcie niezwykle kazuistycznej i obszernej regulacji, określającej je w zależności od celu pomocy. Dla każdego z nich przewidziano odrębne katalogi kosztów kwalifikowanych, pułapy intensywności oraz zasady kumulacji z innymi rodzajami pomocy. Ponieważ przewidziano aż czternaście odrębnych celów pomocy rolnej dla MSP (inwestycje w gospodarstwach rolnych, zachowanie tradycyjnych krajobrazów lub budowli, przeniesienie budynków gospodarskich, podejmowanie działalności przez młodych rolników, przechodzenie na wcześniejszą emeryturę, dla grup producentów, choroby zwierząt i roślin, szkody spowodowane zjawiskami klimatycznymi, opłaty składek ubezpieczeniowych, scalanie gruntów, zachęty do produkcji produktów rolnych wysokiej jakości, zapewnienie wsparcia technicznego w sektorze rolnym, wsparcie dla sektora produkcji zwierzęcej, przewidziana w niektórych rozporządzeniach Rady).Całość regulacji stanowi zatem dość skomplikowany system norm, złożony zwłaszcza biorąc pod uwagę czytelne i przejrzyste zasady określone w rozporządzeniu 70/2001. Po pierwsze, pojęcie MSP jest używane w ogólnie przyjętym w prawie wspólnotowym znaczeniu. Po drugie, zdecydowano nie wprowadzać rozróżnień między małymi a średnimi przedsiębiorcami. Po trzecie, mimo, iż generalnie miejsce prowadzenia działalności nie ma znaczenia dla zakresu obowiązywania rozporządzenia, jednakże w regionach mniej uprzywilejowanych oraz tzw. regionach Celu 1 (opóźnione w rozwoju), dopuszcza się korzystanie z wyższych pułapów intensywności pomocy. Po czwarte, rozporządzenie nie dopuszcza udzielania pomocy wspierającej działalność, w prowadzenie, której beneficjent sam zaangażowałby się w normalnych warunkach rynkowych (zasada subsydiarności i pomocniczości). Ponieważ mimo wydania rozporządzenia 1857/2006 pozostają w mocy funkcjonujące równolegle wytyczne dotyczące subsydiowania rolnictwa z 2000 r., niezbędnym było określenie ich wzajemnej relacji. Dlatego też w celu osiągnięcia pełnej spójności ze środkami wsparcia finansowego WE, pułapy intensywności pomocy przewidziane w rozporządzeniu zharmonizowano z ustalonymi w wytycznych rolnych oraz w rozporządzeniu 1257/1999. W Polsce odpowiednie rozporządzenia stanowiące programy pomocowe są nadal w fazie projektów.
2.3. Pomoc szkoleniowa
Szczegółowe zasady dopuszczalności rodzaju pomocy określa rozporządzenie Komisji Nr 68/2001 z 12 stycznia 2001 r. o stosowaniu art. 87 i 88 TWE do pomocy na szkolenia (Dz. Urz. WE L 10 z 13 stycznia 2001 r., str. 20, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 2, str. 128, z późn. zm.). Zakres obowiązywania rozporządzenia jest maksymalnie szeroki, obejmując wszystkie sektory nie wyłączając rolnictwa, rybołówstwa oraz akwakultury. Pomoc szkoleniowa obejmuje dwie podstawowe kategorie działań: pomoc na szkolenia specjalistyczne (podnoszenie kwalifikacji ściśle związanych z obecnym miejscem pracy) oraz pomoc na szkolenia ogólne (podnoszenie kwalifikacji o charakterze generalnym), które udzielane być mogą jedynie na ściśle określone w rozporządzeniu cele. Sama idea wprowadzenia takiego rozróżnienia jest oceniana krytycznie, gdyż opiera się ono na kryteriach nieostrych i ocennych, co powoduje, iż w wielu przypadkach będzie trudne do przeprowadzenia. Zgodnie z art. 4 ust. 5 rozporządzenia wprowadza się w takim wypadku domniemanie, iż mamy do czynienia ze szkoleniem o charakterze szczególnym, co powoduje konieczność zastosowania niższego pułapu intensywności.
Wprowadzenie stosunkowo nowej w prawie wspólnotowym instytucji wyłączeń grupowych dokonane w 2001 r., obok kodyfikacji procedur stanowi podstawę trwającej od kilkunastu lat poważnej reformy wspólnotowego prawa pomocy publicznej. Ich nazwa pochodzi od grupowego wyłączenia obowiązku uzyskiwania notyfikacji Komisji na ustanawianie programów pomocowych zgodnie z wymogami określonymi w odpowiednich rozporządzeniach Komisji. Dopuszczalność ich wydawania wynika pośrednio z art. 89 TWE, na mocy którego wydane zostało rozporządzenie Rady (WE) Nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczące stosowania art. 92 i 93 TWE do niektórych kategorii pomocy horyzontalnej państwa (Dz. Urz. WE L 142 z 14 maja 1998 r., s. 1, tekst w języku polskim opublikowany w Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne 204, rozdz. 8, t. 1, s. 312). Rozporządzenie powyższe umożliwia z kolei Komisji Europejskiej (dalej: Komisja) wydawanie dalszych rozporządzeń określających szczegółowe warunki dopuszczalności do dokonywania grupowych zwolnień z obowiązku notyfikowania zamiaru udzielenia pomocy przez poszczególne państwa członkowskie Zgodnie z art. 1 i 2 Rozporządzenia 994/98 możliwe jest to w odniesieniu do pomocy: de minimis; na rzecz MSP; na badania i rozwój (BIR); na ochronę środowiska; na zatrudnienie; na szkolenia oraz zgodnej z mapą pomocy regionalnej zatwierdzoną dla danego państwa członkowskiego przez Komisję, która wykorzystała dane jej możliwości w pięciu na siedem możliwych wypadków (nie wydano rozporządzeń dotyczących pomocy na badania i rozwój oraz na ochronę środowiska).
Pojawienie się wyłączeń grupowych stało się naturalną konsekwencją stopniowego zwiększania się ilości pomocy publicznej udzielanej na podstawie programów pomocowych w stosunku do pomocy indywidualnej (ad hoc) oraz ewoluowania wspólnotowych wytycznych od aktów o charakterze wyjaśniająco-interpretacyjnym w stronę quasi-normatywną. W związku tym Komisja uznała, iż grupowe wyłączenie programów pomocowych spełniających warunki określone z góry w sposób bardzo szczegółowy przez Komisję będzie zabiegiem głównie proceduralnym, umożliwiającym skupienie się nad pomocą mogącą realnie zagrozić funkcjonowaniu wspólnego rynku. Założenie to okazało się jak najbardziej słuszne. Obowiązujące aktualnie rozwiązania zawarte w rozporządzeniach o wyłączeniach grupowych stanowią w przeważającej mierze przeniesienie treści obowiązujących w analogicznych obszarach wspólnotowych wytycznych. Nie każdy jednak rodzaj pomocy doczekał się odrębnej regulacji, ponieważ pomoc na rzecz BIR dopuszczono jedynie w przypadku, gdy jest ona adresowana do MSP, a pomoc na ochronę środowiska do dziś nie doczekała się swego rozporządzenia. Doświadczenia (generalnie pozytywne) z pierwszych pięciu lat obowiązywania instytucji wyłączeń grupowych Komisja podsumowała w specjalnym raporcie przedstawionym Parlamentowi Europejskiemu 21 grudnia 2006 r. (KOM (2006) 831 wersja ostateczna). Większość rozporządzeń grupowych miała utracić moc obowiązującą w 2006 r., na mocy jednak art. 2 Rozporządzenia Komisji nr 1976/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r. (Dz. Urz. WE L 368 z 23 grudnia 2006, s 85) przedłużono ich obowiązywanie do 30 czerwca 2008 r.
2. Aktualne regulacje w ramach pomocy publicznej udzielanej w ramach wyłączeń grupowych.
2.1. Pomoc de minimis
Termin „de minimis” stanowi skrócenie rzymskiej premii „De minimis non curat lex” (prawo nie troszczy się o
drobnostki). Ze względu na szczególnie istotną rolę, jaką pełni w systemie obowiązujących reguł dopuszczalności udzielania pomocy publicznej zostanie omówiona odrębnie. W tym miejscu jednak warto zaznaczyć, iż po dziś dzień kontrowersyjna jest sama kwalifikacja prawna tej kategorii pomocy. Pomoc de minimis traktowana jest bowiem: jako osobna kategoria pomocy niespełniająca kryteriów określonych w art. 87 st. 1 TWE, innym razem jako część pomocy horyzontalnej w ramach wyłączeń grupowych, czy wreszcie jako niewchodząca w ramy wyłączeń grupowych część pomocy horyzontalnej. Wydaje się, iż zdecydowanie należałoby się opowiedzieć za zaliczeniem pomocy de minimis do pomocy publicznej, a w jej ramach do pomocy horyzontalnej, w obrębie której mieści się z kolei w zakresie wyłączeń grupowych.
2.2. Pomoc dla małych i średnich przedsiębiorców (MSP)
Pomoc publiczna dla MSP uregulowana jest obecnie w dwóch odrębnych aktach prawnych. Regulacja ogólna zawarta jest w rozporządzenie Komisji Nr 70/2001 w sprawie zastosowania art. 87 i 88 TWE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw z 12 stycznia 2001 r. (Dz. Urz. WE L 10 z 13 stycznia 2001 r., str. 33; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 2, str. 141), Regulacja szczególna, odnosząca się do przedsiębiorstw działających w sektorze rolnym znalazła się w rozporządzeniu Komisji (WE) 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z 16 grudnia 2006 r., s. 3.)
Zakres podmiotowy regulacji ogólnej (rozporządzenia 70/2001) ogranicza się do MSP, zdefiniowanych w załączniku do rozporządzenia. Warto zwrócić uwagę, iż definicja MSP zawarta w Ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.) mimo pozornego podobieństwa wykazuje znaczne różnice w stosunku do swego wspólnotowego pierwowzoru. Z zakresu objętego rozporządzeniem 70/2001 wyłączono pomoc przeznaczoną na: działalność związaną z produkcją rolną; eksportową; stanowiącą tzw. preferencje krajowe; dla sektora węglowego Nie stosuje się go również przy tzw. dużej pomocy indywidualnej, z progami określonymi odrębnie dla pomocy inwestycyjnej i doradczej oraz pomocy na BiR (co do zasady pomoc przekraczające 25 mln euro). Początkowo rozporządzenie przewidywało udzielanie pomocy dla MSP przeznaczonej na dwa cele: inwestycje oraz szkolenia i doradztwo. W 2004 r. rozporządzeniem Komisji Nr 354/2004 z dnia 25 lutego 2004 r. (Dz. Urz. WE L63 z 28 lutego 2004, s. 22), rozszerzono jego zakres przedmiotowy na pomoc na BiR.
W zakresie ulg i zwolnień podatkowych dla MSP w Polsce, podstawę ich przyznawania stanowi rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie udzielania niektórych ulg w spłacie zobowiązań podatkowych stanowiących pomoc publiczną na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw (Dz. U. z 2007 r. Nr 110, poz. 758). W swojej treści jest w gruncie rzeczy powieleniem unormowań zawartych w rozporządzeniu 70/2001. Oznacza to, iż granice w jakich wolno się poruszać państwom członkowskim, wyznaczone w rozporządzeniu 70/2001 zostały wykorzystane w maksymalnym stopniu (jedynym wyjątkiem jest tutaj pomoc na BiR, nie objęta zakresem polskiego rozporządzenia, por. § 5 rozporządzenia polskiego). Szczególnie wyraźnie uwidacznia się to, kiedy dokonamy porównania brzmienia przepisów polskich oraz wspólnotowych odnoszących się do pomocy dla MSP na udział w targach i wystawach, są one bowiem identyczne. Przepisy rozporządzenia polskiego w zakresie w którym nie powielają rozporządzenia 70/2001 posiadają walor w głównej mierze informacyjny, poprzez zebranie w jednym miejscu unormowań modyfikujących rozwiązania rozporządzenia 70/2001, wynikające z miejsca prowadzenia działalności (szczególne intensywności wynikające z mapy pomocy regionalnej obowiązującej obecnie w Polsce - od 65 do 45%) oraz sektorów, w jakich prowadzona jest działalność (włókienniczy, węglowy, stoczniowy, motoryzacyjny, rolny). Co warte odnotowania, rozporządzenie polskie obowiązywać ma do dnia 31 grudnia 2008 r., a więc również w okresie gdy utraci moc obowiązującą rozporządzenie 70/2001.
Rozporządzenie 1857/2006, zawierające regulację szczególną - pomocy dla MSP w rolnictwie znajduje zastosowanie do pomocy udzielanej MSP prowadzącym produkcję pierwotną produktów rolnych w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu 70/2001. Komisja zdecydowała się na przyjęcie niezwykle kazuistycznej i obszernej regulacji, określającej je w zależności od celu pomocy. Dla każdego z nich przewidziano odrębne katalogi kosztów kwalifikowanych, pułapy intensywności oraz zasady kumulacji z innymi rodzajami pomocy. Ponieważ przewidziano aż czternaście odrębnych celów pomocy rolnej dla MSP (inwestycje w gospodarstwach rolnych, zachowanie tradycyjnych krajobrazów lub budowli, przeniesienie budynków gospodarskich, podejmowanie działalności przez młodych rolników, przechodzenie na wcześniejszą emeryturę, dla grup producentów, choroby zwierząt i roślin, szkody spowodowane zjawiskami klimatycznymi, opłaty składek ubezpieczeniowych, scalanie gruntów, zachęty do produkcji produktów rolnych wysokiej jakości, zapewnienie wsparcia technicznego w sektorze rolnym, wsparcie dla sektora produkcji zwierzęcej, przewidziana w niektórych rozporządzeniach Rady).Całość regulacji stanowi zatem dość skomplikowany system norm, złożony zwłaszcza biorąc pod uwagę czytelne i przejrzyste zasady określone w rozporządzeniu 70/2001. Po pierwsze, pojęcie MSP jest używane w ogólnie przyjętym w prawie wspólnotowym znaczeniu. Po drugie, zdecydowano nie wprowadzać rozróżnień między małymi a średnimi przedsiębiorcami. Po trzecie, mimo, iż generalnie miejsce prowadzenia działalności nie ma znaczenia dla zakresu obowiązywania rozporządzenia, jednakże w regionach mniej uprzywilejowanych oraz tzw. regionach Celu 1 (opóźnione w rozwoju), dopuszcza się korzystanie z wyższych pułapów intensywności pomocy. Po czwarte, rozporządzenie nie dopuszcza udzielania pomocy wspierającej działalność, w prowadzenie, której beneficjent sam zaangażowałby się w normalnych warunkach rynkowych (zasada subsydiarności i pomocniczości). Ponieważ mimo wydania rozporządzenia 1857/2006 pozostają w mocy funkcjonujące równolegle wytyczne dotyczące subsydiowania rolnictwa z 2000 r., niezbędnym było określenie ich wzajemnej relacji. Dlatego też w celu osiągnięcia pełnej spójności ze środkami wsparcia finansowego WE, pułapy intensywności pomocy przewidziane w rozporządzeniu zharmonizowano z ustalonymi w wytycznych rolnych oraz w rozporządzeniu 1257/1999. W Polsce odpowiednie rozporządzenia stanowiące programy pomocowe są nadal w fazie projektów.
2.3. Pomoc szkoleniowa
Szczegółowe zasady dopuszczalności rodzaju pomocy określa rozporządzenie Komisji Nr 68/2001 z 12 stycznia 2001 r. o stosowaniu art. 87 i 88 TWE do pomocy na szkolenia (Dz. Urz. WE L 10 z 13 stycznia 2001 r., str. 20, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 2, str. 128, z późn. zm.). Zakres obowiązywania rozporządzenia jest maksymalnie szeroki, obejmując wszystkie sektory nie wyłączając rolnictwa, rybołówstwa oraz akwakultury. Pomoc szkoleniowa obejmuje dwie podstawowe kategorie działań: pomoc na szkolenia specjalistyczne (podnoszenie kwalifikacji ściśle związanych z obecnym miejscem pracy) oraz pomoc na szkolenia ogólne (podnoszenie kwalifikacji o charakterze generalnym), które udzielane być mogą jedynie na ściśle określone w rozporządzeniu cele. Sama idea wprowadzenia takiego rozróżnienia jest oceniana krytycznie, gdyż opiera się ono na kryteriach nieostrych i ocennych, co powoduje, iż w wielu przypadkach będzie trudne do przeprowadzenia. Zgodnie z art. 4 ust. 5 rozporządzenia wprowadza się w takim wypadku domniemanie, iż mamy do czynienia ze szkoleniem o charakterze szczególnym, co powoduje konieczność zastosowania niższego pułapu intensywności.