Tak wskazał WSA w Gdańsku w wyroku z 5 stycznia 2016 r.

Sprawa dotyczyła ujmowania w rachunku podatkowym uzyskiwanych przychodów i ponoszonych kosztów z tytułu świadczenia usług na terytorium Finlandii.

Chodziło o podatnika, który prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu e-papierosami wraz z akcesoriami w formie sprzedaży wysyłkowej, m.in. na terenie Polski i Finlandii. Podatnik w związku z przekroczeniem limitu 168 tys. zł (35 tys. euro) wynikającego z art. 23 ust. 2 ustawy o VAT rozlicza podatek od wartości dodanej na terenie Finlandii. Jest tam zarejestrowany i posiada numer dla celów VAT.

Zarówno koszty, jak i przychody osiągane w związku ze sprzedażą na terenie Polski podatnik rozpoznaje w wysokości netto zgodnie z przepisami ustawy o CIT - art. 12 ust. 4 pkt 9 oraz art. 16 ust. 1 pkt 46. Wątpliwości dotyczą analogicznego rozpoznania kosztów i przychodów osiąganych w związku ze sprzedażą towarów w Finlandii. Podatnik ponosi koszty udokumentowane fakturami zawierającymi podatek naliczony od wartości dodanej, jak również osiąga przychody, w związku z którymi ma obowiązek rozliczenia podatku należnego od wartości dodanej w Finlandii.

Podatnik zapytał fiskusa, czy prawidłowo rozpoznaje przychody dla celów CIT ze sprzedaży wysyłkowej do Finlandii w wysokości netto, bez podatku VAT, pomimo naliczania na fakturach sprzedaży 24 proc. należnego podatku od wartości dodanej (VAT) rozliczanego w Finlandii, analogicznie jak w przypadku przychodów osiąganych w Polsce, tj. bez należnego podatku od towarów i usług. Czy należny podatek od wartości dodanej rozliczany w Finlandii stanowi przychód strony objęty podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Podobne pytanie podatnik zadał w kwestii kosztów, a mianowicie, czy prawidłowo rozpoznaje koszty dla celów CIT związane ze sprzedażą wysyłkową do Finlandii w wysokości netto, bez podatku VAT, pomimo uwzględnionego na fakturach nabycia naliczonego podatku od wartości dodanej (VAT) rozliczanego w Finlandii, analogicznie jak w przypadku kosztów osiąganych w Polsce, tj. bez naliczonego podatku od towarów i usług, z przysługującym prawem do odliczenia w deklaracji VAT. Czy naliczony podatek od wartości dodanej (rozliczany w deklaracji VAT w Finlandii) stanowi koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem podatnika, polski podatek od towarów i usług jest tożsamy z podatkiem od wartości dodanej obowiązującym na terenach innych krajów członkowskich UE, stąd nie jest zarówno przychodem, jak i odpowiednio kosztem uzyskania w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Z tego względu podatek należny od wartości dodanej rozliczany w Finlandii nie stanowi przychodu strony objętego podatkiem dochodowym od osób prawnych, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy o CIT. Prawidłowe jest zatem rozpoznawanie przychodów w kwocie netto, bez należnego podatku od wartości dodanej.

Analogicznie, podatek naliczony od wartości dodanej rozliczany w Finlandii nie stanowi kosztów uzyskania zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT. Słuszne jest uznawanie za koszty uzyskania kwot netto bez naliczonego podatku od wartości dodanej.

Fiskus się nie zgodził. Uznał, że ustawa o podatku od towarów i usług rozróżnia pojęcie podatku od wartości dodanej i pojęcie podatku od towarów i usług. Sformułowanie "podatek od towarów i usług" jest określeniem podatku od wartości dodanej obowiązującym wyłącznie w Polsce, a nie w innych krajach członkowskich. Tym samym nie można utożsamiać podatku od wartości dodanej obowiązującego w innym państwie członkowskim niż Polska z podatkiem od towarów i usług obowiązującym w Polsce.

Zdaniem fiskusa, dla celów podatku dochodowego od osób prawnych podatek od wartości dodanej nakładany zgodnie z przepisami obowiązującymi w powyższym zakresie na terytorium Finlandii nie może być więc utożsamiany z polskim podatkiem od towarów i usług. Według organu podatnik zobowiązany jest uwzględniać:

- w przychodach podatkowych - wartość faktur z tytułu wykonywanych usług w kwocie brutto (przychód należny),

- w kosztach uzyskania przychodów - wartość faktur dokumentujących poniesione koszty w kwocie brutto (koszt poniesiony), bowiem w przedstawionej sytuacji nie mają zastosowania odpowiednie regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnoszące się do podatku od towarów i usług.

Sprawa trafiła do WSA w Gdańsku. Zdaniem sądu, fiskus nie ma racji. Sąd podzielił pogląd podatnika, że podatek naliczony (podatek od wartości dodanej) z prawem do odliczenia w deklaracji VAT w Finlandii nie stanowi kosztu uzyskania oraz podatek należny (podatek od wartości dodanej) rozliczany w deklaracji VAT w Finlandii nie jest przychodem dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

Według sądu, mechanizm i konstrukcja prawna podatku określanego na gruncie prawa krajowego, jako podatek od towarów i usług, a na gruncie prawa unijnego, jako podatek od wartości dodanej są identyczne. W tym sensie pojęcia te są synonimami, opisującymi ten sam podatek. Zdaniem sądu, art. 2 pkt 11 ustawy o VAT, który definiuje podatek od wartości dodanej, pełni rolę porządkową, tzn. w celu osiągnięcia jasności znaczeniowej, nakazuje dany podatek nakładany na terytorium państw członkowskich UE określać, jako podatek od wartości dodanej, podczas gdy adekwatną nazwą dla tego podatku, nakładanego na mocy ustawy o VAT, jest pojęcie podatek od towarów i usług.

Nie można przyjąć zdaniem sądu, że podatek od wartości dodanej jest czymś odmiennym od podatku od towarów i usług. Sąd wskazuje, że definicja legalna zawarta w art. 2 pkt 11 ustawy o VAT pełni tylko funkcję porządkującą pojęcia języka prawnego, nie jest natomiast przepisem materialnym, który obok podatku od towarów i usług konstytuuje nową formę opodatkowania, tj. podatek od wartości dodanej. Tym samym należy przyjąć, że wyłączenia uregulowane w art. 12 ust. 4 oraz w art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT odnoszą się do podatku od towarów i usług, którego adekwatną nazwą w zakresie obrotu unijnego na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, w myśl art. 2 pkt 11 tej ustawy, jest określenie "podatek od wartości dodanej".

Wyrok WSA w Gdańsku z 5 stycznia 2016 r., I SA/Gd 1161/15

 

Dowiedz się więcej z książki
CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł