Organizacje pożytku publicznego mają obowiązek zgłoszenia rachunku bankowego, na które trafiają środki z 1 proc. podatku przekazywanego w rocznych deklaracjach PIT. Dotyczy to zwłaszcza tych podmiotów, które po raz pierwszy znalazły się w wykazie organizacji pożytku publicznego oraz te, które po 30 czerwca poprzedniego r. zmieniły numer konta. Co istotne, jeśli podmioty nie zgłoszą lub nie zaktualizują numeru rachunku do 30 czerwca br., nie otrzymają środków z darowizn.
Fiskus wykorzystuje okazję
Paweł Jakubowski, prezes Soltax, uważa, że przepisy w tym zakresie są zbyt restrykcyjne i źle interpretowane . Podaje przykład jednej z fundacji, która spóźniła się z podaniem numeru konta o kilka dni, w rezultacie czego została ona pozbawiona środków pochodzących z 1 proc. Jakubowski podkreśla, że organy podatkowe i tak mają przecież przed końcem czerwca informacje na temat rachunków bankowych organizacji pożytku publicznego. Brak im tym tylko formalnego wskazania, że na to właśnie konto mogą przelać pieniądze. Problematyczny jest również fakt, że na dodatek organy podatkowe nie wzywają podmiotów do usunięcia braków np. w ciągu siedmiu dni, tylko od razu informują, że 1 proc. przepadł bezpowrotnie. Zdaniem Jakubowskiego jest to bezprawne.
Bezprawne działanie organów podatkowych
Prezes Soltax podkreśla, że z przepisów wynika, że organizacja pożytku publicznego do 30 czerwca powinna podać właściwemu organowi podatkowemu numer rachunku, przy czym należy tego dokonać w formie zgłoszenia lub aktualizacji zgłoszenia identyfikacyjnego. Organ natomiast może wstrzymać się z przekazaniem 1 proc. podatku, jeżeli nie otrzyma informacji o rachunku bankowym w formie zgłoszenia albo aktualizacji zgłoszenia identyfikacyjnego, w tym jeżeli nie otrzyma go w terminie do 30 czerwca roku następującego po roku podatkowym. Przepisy te nie oznaczają jednak, że organ może odmówić w sposób definitywny przekazania kwot, jeżeli organizacja złoży z opóźnieniem wymaganą informację. Należy bowiem podkreślić, że w takim wypadku organ nie jest (przez żaden przepis) zwolniony z obowiązku realizacji prawa podatnika, do przekazania kwoty 1 proc. podatku. Ekspert zwraca uwagę, że znaczenie art. 45c ust. 4 ustawy o PIT i użytego w nim sformułowania „zgodnie z przepisami ustawy o działalności pożytku publicznego” należy rozumieć jedynie w ten sposób, że odwołuje się on do tego, iż organ podatkowy powinien otrzymać informację o rachunku bankowym na formalnym druku zgłoszenia identyfikacyjnego (aktualizacji). Nie może być zaś rozumiany w ten sposób, że organ w ogóle nie przekaże środków, jeżeli organizacja zgłosiła numer rachunku (w wymaganej formie), ale z opóźnieniem.
Spóźnione sprawozdanie to brak pieniędzy przez cały
Na zbyt restrykcyjne przepisy zwraca uwagę również Katarzyna Błachiewicz-Koryga, dyrektor Teatru Polonia i Och-Teatru, prowadzonych przez Fundację Krystyny Jandy na Rzecz Kultury. Teatry fundacji zostały pozbawione prawa do korzystania z 1 proc. przez cały rok. Powodem było kilkudniowe spóźnienie ze złożenie sprawozdania finansowego z powodu choroby pracownika. Przepis wskazuje bowiem, że organizacja pożytku publicznego, która nie zamieściła na stronie podmiotowej Narodowego Instytutu w Biuletynie Informacji Publicznej, w terminie zatwierdzonego sprawozdania finansowego i sprawozdania merytorycznego ze swojej działalności nie zostaje uwzględniona w wykazie organizacji na dany rok. Błachniewicz wskazuje, że fundacja zgłaszała ten problem w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort przyznawał rację, zgadzał się z argumentami, że ten przepis faktycznie jest zbyt restrykcyjny i powinien być zmieniony. Do dnia dzisiejszego nic jednak się nie zmieniło.
Organizacje mają problem z jednym procentem
Fundacje i stowarzyszenia otrzymujące wpłaty z tzw. jednego procenta skarżą się na ich zdaniem zbyt restrykcyjne zasady funkcjonowania systemu. Organy podatkowe nierzadko blokują im dostęp do pieniędzy.
