W przedmiotowej sprawie do organu podatkowego zwrócił się dom maklerski, który prowadzi dla klientów rachunki. Na te rachunki składają się: rachunki papierów wartościowych oraz związane z nimi rachunki pieniężne. W wykazie czynności, za których wykonanie dom maklerski pobiera opłaty są także czynności takie jak:

- wystawianie zaświadczeń lub świadectw depozytowych potwierdzających zblokowanie instrumentów finansowych na rachunkach danych klientów,

- wystawienia duplikatów świadectw depozytowych dla osób posiadających instrumenty finansowe na koncie sponsora emisji,

- wystawiania wyciągów z aktualnym stanem rachunku danego klienta,

- wystawianie historii rachunku danego klienta,

- wystawiania innych zaświadczeń na wniosek klienta,

- wysyłanie informacji o zmianach na rachunku klienta,

- udzielania informacji bankom i biegłym rewidentom o stanie rachunku,

- wystawienia duplikatu Informacji PIT-8C.

Dom maklerski twierdzi, że wszystkie wymienione czynności stanowią części kompleksowej usługi prowadzenia rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego i jako takie powinny być zwolnione z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy o VAT. Zdaniem spółki usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Aby móc wskazać, iż dana usługa jest usługą złożoną (kompleksową), winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu.

Fiskus miał jednak odmienny pogląd. Wskazał, że wymienione przez spółkę świadczenia nie mają charakteru usługi kompleksowej. Owszem wskazał, że czynności te wykonywane są na rzecz klienta, jednakże nie mają one wpływu na samo świadczenie usług finansowych zwolnionych. Czynności te wykonywane są bowiem już po faktycznych transakcjach (sporządzane przez spółkę dokumenty zawierają informacje dotyczące rachunku papierów wartościowych oraz rachunku pieniężnego), a ich celem nie jest zrealizowanie usługi zasadniczej. Fiskus podkreślił ponadto, że spółka za każdą z ww. usług pobiera odrębne wynagrodzenie. Tym samym w zakresie zastosowania właściwej stawki podatku VAT, każde świadczenie będące przedmiotem niniejszego wniosku należy rozpatrywać oddzielnie.

Sprawa trafiła do WSA w Warszawie. Sąd potwierdził, że jako usługę główną należało zidentyfikować usługę prowadzenia rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego, sprowadzające się do czynności polegających na operacjach dotyczących środków pieniężnych na rachunku klienta. Na gruncie ustawy o VAT, usługi w zakresie prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, czeków podlegają zwolnieniu z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Natomiast analizując relację pomiędzy spółką i jego klientami w kontekście świadczonych przez usług wystawiania zaświadczeń, wystawiania świadectw depozytowych oraz ich duplikatów, wystawiania wyciągów oraz wystawiania historii rachunku jak i wystawiania Informacji o zmianach na rachunku klienta jak i innych zaświadczeń na wniosek klienta, sąd tak jak i fiskus przyjął, że usługi te nie mają charakteru pomocniczego w stosunku do usług podstawowych. Podobnie usługa polegająca na udzielaniu przez spółkę informacji bankom i biegłym rewidentom o stanie rachunku klienta jak i wystawiania duplikatu Informacji PIT-8C, świadczona jest na rzecz innych banków oraz instytucji. Spółka świadczy na rzecz tych podmiotów usługę w postaci udzielenia potrzebnych informacji i za przygotowanie i sporządzenie informacji uprawnionym organom i instytucjom, pobiera opłaty według stawki wskazanej w tabeli prowizji i opłat. A udzielenie przez spółkę innej instytucji wskazanych informacji o swym kliencie nie ma żadnego związku z wykonywanymi na rzecz tego klienta usługami finansowymi. Ponadto udzielanie informacji bankom i biegłym rewidentom o stanie rachunku klienta, jak i wydanie duplikatu Informacji PIT-8C, również nie zmienia sytuacji finansowej lub prawno-własnościowej na prowadzonym przez spółkę rachunku papierów wartościowych lub rachunku pieniężnym klienta. Zatem ww. świadczona usługa udzielania informacji bankom i biegłym rewidentom o stanie rachunku klienta, jak i wydanie duplikatu Informacji PIT-8C, nie jest elementem usługi świadczonej przez dom maklerski na rzecz swych klientów, np. prowadzenia rachunku instrumentów finansowych lub rachunku pieniężnego.

Dlatego zdaniem sądu fiskus słusznie uznał, że zakwestionowane usługi nie podlegają zwolnieniu z VAT, gdyż nie stanowią one usług pomocniczych, zmierzających do zaspokojenia potrzeb klienta domu maklerskiego ani nie stanowią usług, które przyczyniałyby się do pełnego i właściwego zrealizowania zasadniczych usług finansowych.

Wyrok WSA w Warszawie z 27 maja 2013 r., III SA/Wa 124/13, LEX nr 1378948