W przedmiotowej sprawie spółka uiściła opłatę wstępną w związku z zawarciem umowy leasingu. Dla celów podatkowych umowa zakwalifikowana została, jako leasing operacyjny, natomiast dla celów bilansowych, jako leasing finansowy, w związku z czym opłata wstępna miała zwiększyć cenę nabycia przedmiotu leasingu. Opłata wstępna wniesiona została w roku podatkowym poprzedzającym rok, od którego rozpoczęta miała być realizacja umowy leasingu.
Spornym było to, czy wydatek ten potrącany jest w dacie jego poniesienia, czy też zalicza się go proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczy. Zdaniem spółki w takiej sytuacji, opłata wstępna podlega zaliczeniu do kosztów podatkowych w dniu ujęcia jej w księgach rachunkowym, ponieważ nie ma ona związku z okresem trwania umowy leasingu – stanowi natomiast warunek jej zawarcia.
Minister finansów uznał jednak to stanowisko za nieprawidłowe. Organ interpretacyjny stwierdził, że wydatki związane z umową leasingu operacyjnego zaliczyć należy do kosztów pośrednich, których nie można przyporządkować do określonego przychodu. Skoro zatem spółka rozlicza bilansowo opłatę wstępną w czasie ekonomicznej użyteczności przedmiotu leasingu, powinna rozliczyć ją w tym samym okresie również, jako koszt podatkowy.
Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Zdaniem sądu punktem wyjściowym to rozstrzygnięcia sporu jest określenie charakteru wstępnej opłaty leasingowej. W ocenie NSA nie można przyjmować, że wstępna opłata leasingowa stanowi wynagrodzenie finansującego, podobne do raty leasingowej. Według sądu wstępna opłata leasingowa ma charakter samoistny i bezzwrotny względem rat leasingowych uiszczanych w okresie trwania umowy. W rezultacie należy ją wiązać nie tyle z całą umową rozumianą w wymiarze czasowym, co z momentem jej zawarcia, dotyczy ona bowiem nie tyle samego trwania usługi leasingu, lecz w ogóle prawa do skorzystania z niego, skoro od jej uiszczenia uzależnione jest zawarcie umowy i wydanie przedmiotu leasingu. Jest to zatem opłata jednorazowa o odmiennym charakterze aniżeli raty leasingowe – dlatego należy zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo, tak jak uczyniła to Spółka, a nie proporcjonalnie do okresu trwania umowy leasingu.
Wyrok NSA z 17 grudnia 2013 r., II FSK 2906/11
Czytaj także:
CIT: już nie trzeba powtórnie badać umowy leasingu>>>
CIT: zmiana strony umowy leasingu możliwa dopiero od 1 stycznia>>>