W przedmiotowej sprawie SKO przyjął, iż grunty wchodzące w skład zlikwidowanej linii kolejowej podlegają opodatkowaniu według stawek podatkowych przewidzianych dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zdaniem SKO wyłączenie przedmiotu opodatkowania z kategorii podatkowej związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej możliwe jest jedynie z przyczyn o charakterze obiektywnym, co oznacza, iż przedmiot opodatkowania nie może nadawać się do prowadzenia działalności gospodarczej nie tylko przez konkretnego przedsiębiorcę, ale również nie mógłby być wykorzystywany przez z inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą o innym charakterze.

Według spółki jednak likwidacja linii kolejowej oznacza, że budowla ta nie może być wykorzystywana do działalności gospodarczej ze względów technicznych, w związku z czym pozostałe po niej grunty również nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia tejże działalności gospodarczej ze względów technicznych, skoro stanowią element składowy linii kolejowej stanowiącej całość użytkowo - techniczną.

Sprawa trafiła do WSA Gdańsku. Zdaniem sądu z przepisów ustawy o transporcie kolejowym bezspornie wynika, iż likwidacja linii kolejowej lub jej odcinka oznacza ostateczne, a nie tylko przejściowe, wyłączenie jej z eksploatacji, tj. z możliwości prowadzenia przewozów kolejowych. Oznacza to w konsekwencji, że zlikwidowana linia kolejowa nie podlega, jako taka, a więc jako budowla nieistniejąca, opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, co bynajmniej nie wyklucza możliwości takiego opodatkowania określonych składników pozostałych po zlikwidowanej linii kolejowej, a więc np. pozostałych po niej gruntów, jako części powierzchni ziemskiej czy budynków i budowli przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego.

Aby ocenić, czy pozostające w posiadaniu przedsiębiorcy grunty pozostałe po zlikwidowanej linii kolejowej, jako części infrastruktury kolejowej, mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej i czy takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie określone względy techniczne, pamiętać należy, iż linia kolejowa jest budowlą powstałą w wyniku różnorakich prac budowlanych, z którymi związane jest m.in. kształtowanie powierzchni terenu poprzez podyktowaną względami technicznymi budowę m.in. przekopów i nasypów. Takie ukształtowanie określonego terenu, dostosowujące tę powierzchnię zasadniczo do wyłącznych potrzeb transportu kolejowego powoduje, że wykorzystywanie tej powierzchni (gruntu) do jakiejkolwiek działalności gospodarczej innej niż transport kolejowy nie jest możliwe ze względów technicznych, na przeszkodzie takiemu wykorzystaniu stoi, bowiem zarówno samo ukształtowanie powierzchni danego terenu, jak i jego zajęcie przez znajdujące się na tej powierzchni urządzenia w postaci nawierzchni kolejowej wraz z podtorzem i budowlami inżynieryjnymi.

Według sądu likwidacja linii kolejowej oznacza, że pozostałe po tej likwidacji grunty nie mogą być wykorzystywane w działalności gospodarczej ze względów technicznych, skoro technicznie, poprzez usytuowanie na nich określonych urządzeń (podkłady, szyny itp.) oraz poprzez ewentualne określone ukształtowanie terenu (przekopy, nasypy) grunty te przystosowane zostały wyłącznie do wykorzystywania ich, jako droga kolejowa.

Dlatego sąd przyjął, że decyzja SKO narusza przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, skoro określa spółce wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości należnego od zlikwidowanej linii kolejowej, a więc od budowli nie istniejącej, jako całość techniczno - użytkowa, a także podatek należny od gruntów pozostałych po zlikwidowanej linii kolejowej przy zastosowaniu podwyższonej stawki podatkowej przewidzianej dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Według sądu ze względu na znajdujące się na tych gruntach pozostałości po zlikwidowanej linii kolejowej (nasypy, przekopy, urządzenia techniczne) grunty te w działalności gospodarczej wykorzystywane być nie mogą.

Wyrok WSA w Gdańsku z 8 kwietnia 2014 r., I SA/Gd 260/14, LEX nr 1449653

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego