W sprawie chodziło o podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych na terenie kraju i Unii Europejskiej. Podatnik w maju, lipcu i sierpniu 2014 r. nabył 4 nowe samochody ciężarowe.

Spór dotyczył tego, czy w okresie od kwietnia do sierpnia 2014 r. podatnik miał prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości 100 proc. z faktur dokumentujących nabycie tych samochodów oraz oleju napędowego, usług naprawczych i akcesoriów do nich w sytuacji, gdy dodatkowe badania techniczne przeprowadził z opóźnieniem.

Organ pozbawił podatnika prawa do odliczenia stwierdzając, że prawo do pełnego odliczenia podatku w wysokości 100 proc. przysługiwało po uzyskaniu zaświadczenia i wpisie w dowodzie rejestracyjnym.

Podatnik nie zgodził się ze stanowiskiem fiskusa, iż do momentu przeprowadzenia badań technicznych przysługiwało mu prawo do odliczenia 50 proc. podatku naliczonego od zakupionych samochodowych jak i od poniesionych kosztów eksploatacyjnych związanych z wykorzystywaniem samochodów. Również za błędne uznał stanowisko, że prawo do odliczenia 100 proc. podatku naliczonego powstaje z chwilą uzyskania zaświadczenia i wpisu w dowodzie rejestracyjnym. Według podatnika przepisy ustawy o VAT nie zawierają normy, która wiązałaby prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z terminem uzyskania zaświadczenia i wpisu w dowodzie rejestracyjnym. Zaświadczenie i wpis są tylko potwierdzeniem, że dany samochód spełnia wymogi określone w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy o VAT, o czym świadczy wprost zapis art. 86a ust. 10 pkt 1 ww. ustawy.

Podatnik zwrócił też uwagę, że jeszcze w stanie prawnym przed 1 kwietnia 2014 r. minister finansów zajmował stanowisko, że uzyskanie badań technicznych jest tylko potwierdzeniem spełnienia przez pojazd warunków określonych w ustawie i nie wpływa na prawo do odliczeń, o ile pojazd te warunki spełnia.

Sprawa trafiła do WSA w Olsztynie. Zdaniem sądu, materialną podstawą do pełnego prawa do odliczenia wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, według art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT, jest konstrukcja pojazdu, a nie wpis w dowodzie rejestracyjnym, który tylko potwierdza, że pojazd spełnia określone wymogi konstrukcyjne. A w sprawie nie budziło wątpliwości, że nabyte 4 samochody są nowe, nieużywane oraz nieprzerabiane. Określone parametry techniczne samochody te miały zatem od momentu zakupu, bez względu na datę przeprowadzenia badania technicznego. Poza tym sporne pojazdy z uwagi na ich cechy konstrukcyjne mogły być wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej i tak też były wykorzystywane. Dlatego podatnikowi przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku w wysokości 100  proc.

Zdaniem sądu, podobnie jak w poprzednio obowiązującym stanie prawnym przeprowadzenie badania technicznego, uzyskanie zaświadczenia oraz adnotacji w dowodzie rejestracyjnym ma charakter tylko i wyłącznie dowodowy. Nie jest to natomiast materialnoprawny warunek odliczenia całości podatku naliczonego. W tym przypadku zaświadczenie i wpis są tylko potwierdzeniem, że dany samochód spełnia wymogi określone w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy o VAT. W konsekwencji opóźnienie w przeprowadzeniu badania technicznego, nie może skutkować pozbawienia podatnika prawa do podatku naliczonego.

W związku z tym sąd nie podzielił poglądu fiskusa, że w przypadku niespełnienia wymogu przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego, w terminach określonych w ustawie, podatnikom będzie przysługiwać prawo do pełnego odliczenia VAT, ale tylko od wydatków poniesionych począwszy od dnia spełnienia wymogów (co do przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego wraz z adnotacją w dowodzie rejestracyjnym). Według sądu, trudno zgodzić się z poglądem, że niespełnienie warunków co do terminu badania technicznego definitywnie uniemożliwia skorzystanie z pełnego prawa do odliczenia VAT.

Sąd podkreślił, że jedynie przypadku, gdy w pojeździe samochodowym, dla którego wydano zaświadczenie, zostały wprowadzone zmiany, uznaje się, że pojazd nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej". W tej dacie podatnik traci prawo do podatku naliczonego w pełnej wysokości. Natomiast w dacie wykonania badania technicznego i uzyskania zaświadczenia i adnotacji w dowodzie rejestracyjnym, podatnik odzyskuje prawo do podatku naliczonego w pełnej wysokości. Tylko i wyłącznie w tym przypadku ustawodawca wprowadził zasadę, że termin przeprowadzenia badań technicznych ma charakter materialnoprawny.

Wyrok WSA w Olsztynie z 17 marca 2016 r., sygn. akt I SA/Ol 54/16

Dowiedz się więcej z książki
Rozliczanie podatku VAT związanego z pojazdami samochodowymi
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł