Dotychczasowe rozwiązania (uwzględnione w MSR 39/MSSF 9) nie pozwalają co do zasady na stosowanie zasad rachunkowości zabezpieczeń w odniesieniu do tzw. makro-zabezpieczeń. Jedynym wyjątkiem (który nie został natomiast zaakceptowany do stosowania w ramach MSSF przyjętych w UE) jest zabezpieczenie wartości godziwej portfela przed ryzykiem stopy procentowej.
Opublikowany dokument dyskusyjny odnosi się do sposobu uwzględnienia w sprawozdaniu finansowym stosowanych zasad zabezpieczenia tzw. otwartych portfeli. W takich sytuacjach jednostki (głównie banki) stosują tzw. zabezpieczenie dynamiczne, uwzględniające fakt, że skład zabezpieczanych portfeli podlega częstym zmianom.
Propozycja opisywana w dokumencie dyskusyjnym została oparta na podejściu uwzględniającym przeszacowanie portfela (tzw. PRA – Portfolio Revaluation Approach). Zgodnie z proponowanym podejściem tzw. otwarta pozycja (pozycja netto) podlegałaby przeszacowaniu tylko z tytułu zmian zabezpieczanego ryzyka (np. ryzyka stopy procentowej). Należy podkreślić, że szacowana byłaby wartość bieżąca przyszłych (oczekiwanych) przepływów pieniężnych wynikających z zabezpieczanej „otwartej” pozycji. Zmiany te byłyby ujmowane w zysku/stracie (czyli zastosowane byłoby podejście wynikowe do ujmowania skutków makro-zabezpieczenia). Tak samo, czyli w zysku/stracie, ujmowane byłyby sutki zmian wartości godziwej zabezpieczających instrumentów pochodnych.
Ryzyko, które nie podlega tzw. dynamicznemu zabezpieczeniu (np. ryzyko kredytowe) nie byłoby uwzględniane przy proponowanym podejściu. Warto natomiast zauważyć, że w świetle propozycji IASB, stosowanie makro-zabezpieczenia nie byłoby związane z tak wieloma dodatkowymi obowiązkami formalnymi, jak obowiązujące w przypadku stosowania dotychczasowych zasad rachunkowości zabezpieczeń (nie występowałby np. obowiązek oceny efektywności zabezpieczenia).
Jednocześnie należy podkreślić, że propozycja IASB zakłada, iż w odniesieniu do określonych składników aktywów i zobowiązań w pierwszej kolejności stosowane byłyby „zwykłe” zasady wyceny (zgodne z MSR 39/MSSF 9), a dopiero następnie stosowane byłoby podejście oparte na przeszacowaniu portfela.
Dokument dyskusyjny przedstawia również szereg propozycji w odniesieniu do sposobu prezentacji skutków makro-zabezpieczeń w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz w sprawozdaniu z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów.
IASB wskazała, że w toku dalszych prac rozważone zostaną możliwości zastosowania proponowanego podejścia do zabezpieczania również innych rodzajów ryzyka niż ryzyko stopy procentowej (jak np. ryzyko cenowe lub ryzyko walutowe).
Uwagi i komentarze dotyczące proponowanego rozwiązania w odniesieniu do rachunkowości zabezpieczeń, w tym dotyczące możliwości jego zastosowania, można zgłaszać do 17 października.
Artykuł pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego