Spór z fiskusem toczyła wspólnota mieszkaniowa z Lublina. Chodziło o to, czy do limitu zwolnienia określonego w art. 113 ustawy o VAT należy wliczać dostawę mediów do lokalów mieszkalnych wspólnoty.

Według ustępu pierwszego tego przepisu zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 tys. zł. Natomiast do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Natomiast ustęp drugi doprecyzowuje, że do wartości sprzedaży nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami.

Zobacz również: NSA: Sprzedaż nieruchomości z domem z dwiema stawkami VAT >>

Należyta staranność w VAT ciągle problematyczna >>

Wspólnota chciała skorzystać zwolnienia z VAT z art. 113. Jednak jej problem polegał na tym, że w 2014 r. dokonała sprzedaży brutto w kwocie blisko 600 tys. zł. Na tą kwotę składały się dwa rodzaje świadczeń:

  • dostawa mediów do lokali (kanalizacja, woda, wywóz śmieci, ogrzewanie), której wartość wyniosła ponad 400 tys. zł
  • czynności wykonywane na rzecz właścicieli lokali, polegające m.in. na utrzymaniu części wspólnej , których wartość wyniosła niecałe 150 tys. zł

Podatniczka zastanawiała się, czy może nie wliczać do wartości sprzedaży dokonanych w 2014 r. kwoty uzyskanej z odsprzedawania mediów do lokalów.

Problematyczna dostawa mediów

Sama interpretowała przepisy w ten sposób, że dostawa mediów na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkalne, korzysta ze stawki zwolnionej. Twierdziła, że odsprzedaż mediów właścicielom lokali mieszkalnych nie jest usługą związaną z nieruchomościami. W konsekwencji nie trzeba jej uwzględniać przy ustaleniu kwoty obrotu uprawniającego do preferencji.

Dyrektor izby skarbowej przedstawił odmienny sposób rozumienia spornych przepisów. Tłumaczył, że czynności związane z nieruchomościami należy uznać nie tylko usługi stricte dotyczące nieruchomości, ale wszelkie czynności, których wykonanie oparte jest na wykorzystaniu, używaniu i użytkowaniu nieruchomości. Ponadto fiskus uznał, że dostawa mediów jest ściśle związana z wykorzystywaniem i użytkowaniem nieruchomości – bez istnienia nieruchomości nie można przecież zrealizować dostawy mediów, bo nie było by do czego dostarczać.

 


Wykładnia pojęcia transakcji związanych z nieruchomościami

Wspólnota wygrała jednak spór przed sądami administracyjnymi. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (I SA/Wr 248/16) stwierdził, że odsprzedaż mediów do lokali mieszkaniowych nie może być wliczana do kwoty limitu dla zwolnienia z podatku VAT. Jako argument potwierdzający taki pogląd WSA dokonał wykładni pojęcia transakcji związanych z nieruchomościami, podkreślając, że nie chodzi o jakiekolwiek związek pomiędzy transakcją a nieruchomościami.

 

 

 

23 października br. Naczelny Sąd Administracyjnego (I FSK 1880/16) doprecyzował i uwypuklił wywód WSA w swoim orzeczeniu. NSA także odwołał się w swoim uzasadnieniu do pojęcia transakcji związanych z nieruchomościami, przy czym wskazał, że cała treść art. 113 ustawy o VAT stanowi implementację przepisu unijnego, a sam ustawodawca nie zdefiniował tego pojęcia. Z tego powodu sąd sięgnął do dorobku orzecznictwa TSUE. Wynika z niego, że tak jak podał WSA, związek transakcji z nieruchomością nie może być jakikolwiek, ale musi mieć charakter bezpośredni. NSA wyjaśnił, że w przeciwnym razie każde świadczenie mogłoby być zaliczane do kwoty limitu zwolnienia, a nie taki jest sens tej regulacji. Ponadto przedmiotem świadczenia takich usług musi być sama nieruchomość, aby móc mówić bezpośrednim związku. To nieruchomość powinna być centralnym elementem świadczenia.

Unijny ustawodawca

NSA wyjaśnił także, że w kierunku osadzenia nieruchomości w centrum świadczenia usługi poszły także prace legislacyjne, o czym świadczy wydania rozporządzenia 1042/2013 rady UE, które zmienia rozporządzenie wykonawcze 282/2011 rady UE w odniesieniu do miejsca świadczenia usług. To właśnie w art. 31a tego rozporządzenia zostało stwierdzone, że usługi związane z nieruchomościami obejmują jedynie te, które maja wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Natomiast w dalszej treści tego przepisu zostało wyszczególnione jakie usługi uważa, się za mające wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością.