Odpowiedź:
Momentem powstania przychodu podatkowego u dealera samochodowego powinien być ostatni dzień tego okresu rozliczeniowego, w trakcie którego kwota prowizji stała się należna (w trakcie którego została zapłacona składka ubezpieczeniowa). Oznacza, że wynagrodzenie jest przychodem tego miesiąca (bądź kwartału), w trakcie którego przypada ten umowny okres rozliczeniowy.
Uzasadnienie:
Zasady ustalania momentu powstania przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych określają przepisy art. 12 ust. 3-3e ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.p. Szczegółowo kwestię tą reguluje art. 12 ust. 3a u.p.d.o.p., który stanowi, że przychód z działalności gospodarczej powstaje w momencie zaistnienia jednego z poniższych zdarzeń, które zaistnieje najwcześniej:
a) wykonanie usługi (i odpowiednio częściowego wydania usługi, a także wydanie rzeczy czy zbycie prawa).
b) wystawienie faktury
c) uregulowanie należności.
Ponadto zgodnie z art. 12 ust. 3c u.p.d.o.p. jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie (bądź na wystawionej fakturze, ale nie rzadziej niż raz w roku).
Powyższe oznacza, że o ile nie została wcześniej wystawiona faktura ani też nie została zapłacona przedpłata (uregulowanie należności) to standardowym momentem powstania przychodu podatkowego z działalności gospodarczej jest moment wykonania usługi, a w przypadku usług ciągłych – ostatni dzień przyjętego okresu rozliczeniowego. Przy czym przepisy nie wymagają aby okres rozliczeniowy był zbieżny z miesiącem kalendarzowym, dlatego też przyjęcie dziesięciodniowych okresów rozliczeniowych jest dla celów podatkowych dopuszczalne.
Jednocześnie pamiętać należy o ogólnej regule wyrażonej w art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., zgodnie z którą przychody podatkowe z działalności gospodarczej powstają wówczas gdy są należne. Dopóki zatem wynagrodzenie nie jest podatnikowi należne, nie powstaje przychód podatkowy.
Przepisy nie precyzują kiedy przychód staje się należny, dlatego też uznać trzeba, że dana kwota wynagrodzenia staje się należna wtedy gdy stała się wymagalna, tzn. może być skutecznie dochodzona przez podmiot, któremu owo wynagrodzenie się należy. Skoro zaś strony umownie ustaliły, że prawo do wynagrodzenia (prowizji) za usługę pośrednictwa ubezpieczeniowego przysługuje dealerowi samochodowemu po opłaceniu na rzecz ubezpieczyciela składki ubezpieczeniowej, to wynagrodzenie to staje się należne dopiero z tym dniem. W efekcie okres rozliczeniowy, w trakcie którego zapłacona została składka (a konkretnie miesiąc bądź kwartał, w trakcie którego przypada ten okres) jest okresem rozliczeniowym, w trakcie którego powstaje przychód podatkowy u dealera samochodowego.
W stanie faktycznym opisanym w pytaniu instytucja finansowa (ubezpieczyciel) zdecydowała się na powiązanie prawa do prowizji należnej pośrednikowi z momentem zapłaty składki za dany okres 10-dniowy. Z jej punktu widzenia dopiero ten moment skutkuje „przyporządkowaniem” prowizji za sprzedaż danej usługi ubezpieczeniowej konkretnemu pośrednikowi, a tym samym potwierdza roszczenie z jakim mógłby wystąpić pośrednik (tutaj: dealer samochodowy) do ubezpieczyciela o wypłatę należnego mu wynagrodzenia za usługę pośrednictwa. Przyjęto więc fikcję, że z tym momentem wynagrodzenie za usługi pośrednictwa za konkretny 10-dniowy okres zostało definitywnie określone, a tym samym wynagrodzenie to stało się dealerowi samochodowemu należne.
W związku z powyższym, momentem powstania przychodu podatkowego u dealera samochodowego powinien być ostatni dzień tego okresu rozliczeniowego, w trakcie którego kwota prowizji stała się należna (a więc w trakcie którego została zapłacona składka). W praktyce chodzi więc o miesiąc (bądź kwartał – jeśli pośrednik rozlicza się z podatku dochodowego kwartalnie) w trakcie którego przypada ten umowny 10-dniowy okres rozliczeniowy.
Odnosząc się do podanego przykładu, jeśli umowa ubezpieczenia została zawarta w okresie między 21 a 31 sierpnia, a składka ubezpieczeniowa została zapłacona 3 września, to przychód podatkowy powstał 10 września (ostatni dzień przyjętego okresu rozliczeniowego przypadającego na okres miedzy 1-10 dniem miesiąca). W konsekwencji prowizja ta wpłynie na wysokość zaliczki na podatek za miesiąc wrzesień (bądź III kwartał - jeśli pośrednik rozlicza się z podatku dochodowego kwartalnie).
Mariusz Pogoński, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 31.08.2016 r.
Do jakiego okresu podatkowego zaliczyć przychody z prowizji za pośrednictwo ubezpieczeniowe?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoJesteśmy dealerem samochodowym. Prowadzimy pośrednictwo ubezpieczeniowe. Za zawarte umowy ubezpieczenia, które inkasujemy, a następnie przelewamy na konto ubezpieczalni, otrzymujemy prowizję od firmy ubezpieczeniowej. Okresy rozliczeniowe zawarte w umowie to dekady.Podpisana umowa mówi, że prowizja z tytułu czynności agencyjnych jest należna zgodnie z harmonogramem płatności składek dla danej umowy. Tak więc do prowizji z np. umów zawartych od 20 - do ostatniego dnia danego miesiąca, a zapłaconych np. 3 dnia kolejnego miesiąca nabywamy prawo zgodnie z datą zapłaty tj. za okres 1-10 dzień tego miesiąca. Czyli dla ubezpieczyciela ważna jest jedynie data wpływu zapłaty za polisy z danego okresu na jego konto.Do jakiego okresu podatkowego zaliczyć przychody z przedmiotowej prowizji? Za miesiąc, w którym zawarto umowy ubezpieczenia, czy za miesiąc zgodny z datą zapłaty za polisy, co jest jednoznaczne z uzyskaniem prawa do prowizji?Zestawienie do wystawienia faktury prowizyjnej sporządza ubezpieczalnia tytuł prowizja naliczona od wpłat na konto.
