Jednorazowa darowizna znaku handlowego członkowi rodziny nie jest objęta podatkiem od towarów i usług, bo nie jest to działalność gospodarcza – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie.

Sprawa dotyczyła osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej, która w przyszłości może otrzymać od syna prowadzącego działalność gospodarczą znak towarowy wraz prawami ochronnymi do tego znaku. Znak towarowy będzie zarejestrowany. Podatniczka nie wyklucza, że po pewnym czasie dokona darowizny tego znaku towarowego na rzecz swojego syna, od którego uprzednio go otrzymała.

Podatniczka zapytała fiskusa, czy darowizna znaku towarowego będzie podlegała VAT. Sama twierdzi, że ponieważ nie jest podatnikiem VAT, to nieodpłatne przekazanie znaku towarowego nie będzie podlegało opodatkowaniu tym podatkiem. Opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. podmiot mający cechę podatnika wykona czynność podlegającą opodatkowaniu, przy czym, dany podmiot będzie podatnikiem podatku od towarów i usług jedynie w odniesieniu do czynności opodatkowanych, które wykonywał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Podatniczka uznała więc, że transakcja dotycząca majątku prywatnego osoby fizycznej, tj. takiego który nie jest wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i nie jest przedmiotem tej działalności, pozostaje poza system VAT.

Fiskus uznał jednak, że czynność nieodpłatnego przekazania na rzecz syna znaku towarowego, który wcześniej od niego otrzymała, będzie stanowić działalność gospodarczą, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a podatniczka będzie występować w tej czynności, jako podatnik VAT. Według fiskusa charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z faktu bycia jego właścicielem wykluczają, aby mógł być on wykorzystywany na cele osobiste. Funkcje znaku towarowego, czyli oznaczenie pochodzenia, jakościowa oraz reklamowa, powodują, że niemożliwe jest skuteczne realizowanie praw z niego wynikających w sferze życia prywatnego, w oderwaniu od działalności gospodarczej.

Sprawa ostatecznie trafiła do WSA w Szczecinie. Sąd nie zgodził się z fiskusem. Jego zdaniem dla ustalenia statusu podatnika podatku od towarów i usług, nie wystarczy samo stwierdzenie, iż charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z faktu bycia jego właścicielem (współwłaścicielem) wykluczają, by mógł być on wykorzystywany na cele osobiste, a korzystanie z praw do znaku towarowego następuje zawsze w calach zarobkowych.

A istota sporu dotyczy interpretacji art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT. Z tych przepisów wynika wyraźnie, że warunkiem koniecznym do uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on niezależnie, jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód. Przy czym należy zauważyć, że ani formalny status danego podmiotu, jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym, dla określenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług konieczne jest każdorazowe odniesienie się do okoliczności faktycznych danej sprawy i dokonanie oceny, czy zamierzona lub wykonana czynność zostanie wykonana lub została dokonana przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT oraz, czy czynność taka jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą. A działalność gospodarcza, co do zasady, cechuje się niezależnym, powtarzalnym i częstotliwym charakterem, ponieważ jest związana z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest więc podatnikiem VAT, kto - jako osoba fizyczna - dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Taka sytuacja występuje w przypadku zbycia przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany jest bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności gospodarczej, w tym handlowej, a zatem jego sprzedaż czy darowizna, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika podatku od towarów i usług.

Nie jest bowiem działalnością gospodarczą - w rozumieniu ww. przepisów - darowizna składnika majątku osobistego (prywatnego), co ma miejsce w niniejszej sprawie. Uznanie jednorazowej czynności darowizny znaku towarowego za opodatkowaną VAT wymagałoby wykazania, że w momencie jej realizacji podatniczka działała w charakterze producenta, handlowa lub usługodawcy, z zamiarem wielokrotnego wykonywania tych czynności, co w sprawie nie wystąpiło.

Wyrok WSA w Szczecinie z 10 lutego 2016 r., I SA/Sz 53/16

 

Dowiedz się więcej z książki
VAT. Komentarz 2016
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł