Pytanie
1. W firmie pracuje jeden pracownik, do obowiązków którego należy m.in. robienie przelewów bankowych. Dostał dyspozycje wypłaty wynagrodzenia jednakże nie dokonał tego w terminie tylko już w następnym miesiącu.
Czy w takim przypadku należałoby uznać, że miał wynagrodzenie postawione do dyspozycji i potraktować je jako jego przychód?
2. W dniu 28 listopada pozostawiono do dyspozycji pracownika środki pieniężne, pracownik odebrał je dopiero w grudniu, po czym drugie wynagrodzenie odebrał również w grudniu.
Czy do obu wynagrodzeń należało uwzględnić koszty uzyskania przychodu i kwotę wolną od podatku?
Odpowiedź
odpowiedzi udzielono: 30 stycznia 2012 r.
Nie można tutaj mówić o uzyskaniu przychodu przez tego pracownika już w chwili uzyskania uprawnienia do dysponowania pieniędzmi pracodawcy. Wprawdzie faktycznie dysponował on środkami znajdującymi się na rachunku bankowym, jednakże były one cały czas na rachunku bankowym pracodawcy. Pozostawały one w dyspozycji tego pracownika, lecz nie jako jego (pracownika), lecz wyłącznie jako reprezentanta pracodawcy.
Jeśli faktycznie było tak, że w listopadzie wynagrodzenie zostały postawione pracownikowi do dyspozycji, to wówczas uzyskanie przychodu ze stosunku pracy miało miejsce w listopadzie. Należy więc uwzględnić miesięczne koszty uzyskania przychodów, zaś przy obliczaniu zaliczki na podatek – potrącić kwotę wolną od podatku (1/12 kwoty zmniejszającej podatek).
Uzasadnienie
Przepis art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Ta definicja przychodu – jako kwoty otrzymanej, bądź postawionej do dyspozycji – ma zastosowanie do przychodów ze stosunku pracy.
Określenie "postawiony do dyspozycji" może wywoływać pewne wątpliwości. Uważa się, że "postawionymi do dyspozycji" są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik - wykazując określoną aktywność - ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.
Wydaje się, że w sytuacji, w której uprawniony pracownik mógł wykonać przelew wynagrodzenia wszystkim pracownikom np. w listopadzie, lecz nie wykonał tego i wynagrodzenie wypłacił (jako reprezentant pracodawcy) wszystkim pracownikom dopiero w następnym miesiącu (np. w grudniu), nie można uznać, że miał on przychód postawiony do dyspozycji.
Wprawdzie faktycznie dysponował on środkami znajdującymi się na rachunku bankowym, jednakże były one cały czas na rachunku bankowym pracodawcy. Pozostawały one w dyspozycji tego pracownika, lecz nie jako jego (pracownika), lecz wyłącznie jako reprezentanta pracodawcy. Póki nie dokonał przelewu, względnie nie wypłacił tych pieniędzy nie postawił ich sobie do dyspozycji. Uważam zatem, że nie można tutaj mówić o uzyskaniu przychodu przez tego pracownika już w chwili uzyskania uprawnienia do dysponowania pieniędzmi pracodawcy.
Jeśli faktycznie było tak, że w listopadzie wynagrodzenie zostały postawione pracownikowi do dyspozycji, to wówczas uzyskanie przychodu ze stosunku pracy miało miejsce w listopadzie.
Skoro uzyskanie przychodu nastąpiło w listopadzie, to "należały się" tutaj koszty uzyskania przychodów (za miesiąc listopad). Są one bowiem związane z uzyskaniem przychodu w danym miesiącu. Skoro przychód taki uzyskano – to należało uwzględnić koszty pracownika.
Podobnie – z kwotą wolną od podatku (przypadającą na dany miesiąc). Jeśli uznamy, że podatnik uzyskał przychód w listopadzie, to wówczas należy potrącić mu i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy (od wynagrodzenia za listopad). Przy obliczaniu wysokości zaliczki należy potrącić kwotę wolną od podatku przypadającą na dany miesiąc (1/12 kwoty zmniejszającej podatek).
Uwagi
Przychodami ze stosunku pracy są świadczenia pieniężne otrzymane, bądź postawione do dyspozycji.
"Postawionymi do dyspozycji" są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik - wykazując określoną aktywność - ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.
Podpisanie listy płac raczej nie oznacza, że środki pieniężne zostały postawione do dyspozycji. Nie było przecież tak, że po podpisaniu listy płac podatnik (pracownik) mógł natychmiast (czy też niezwłocznie) otrzymać wypłatę. Z następujących po tym fakcie okoliczności wynikało, że wynagrodzenie nie było jeszcze wówczas do dyspozycji pracownika. Zostało bowiem później wypłacone przelewem. W związku z tym uważam, że co do zasady nie jest postawieniem wynagrodzenia do dyspozycji pracownika podpisanie przez niego listy płac.
Można się zastanawiać, czy nie byłoby tak, gdy np. w dniu podpisania listy płac, pracownik oświadczył, że oto wnosi o przekazanie mu – postawionego już do dyspozycji wynagrodzenia – przelewem na rachunek bankowy. Powstaje jednak pytanie, czy nie jest to za bardzo "naciągane".
Adam Bartosiewicz