Osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego, rozliczając VAT. W tym roku kupiła działkę budowlaną z zamiarem wybudowania domku jednorodzinnego i jego sprzedaży w 2010 r., czynność ta nie jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Czy sprzedaż budynku rodzi obowiązek naliczenia i odprowadzenia VAT?
Jeżeli osoba fizyczna buduje dom z zamiarem jego sprzedaży, wówczas może przyjąć iż czynność taka wykonywana jest w ramach działalności gospodarczej a co za tym idzie odliczać VAT zawarty w cenie nabywanych towarów i usług i w konsekwencji opodatkować VAT dostawę budynku.
Zgodnie z wolą ustawodawcy zapisaną w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jednocześnie w ust. 2 tego samego art. 15 u.p.t.u. prawodawca doprecyzował, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jeżeli czynność wykonywana jest przez świadczącego jako przez podatnika, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów mi usług. I właśnie to, w jaki sposób osoba fizyczna będzie działała: jako podatnik czy "prywatnie" zadecyduje o tym, czy w analizowanym przypadku przysługuje jej prawo do rozliczania podatku naliczonego zawartego w cenie nabywanych towarów i usług, oraz to czy będzie musiała opodatkować sprzedaż budynku.
Obiektywnie rzecz ujmując, jeżeli podatnik buduje dom w celu jego sprzedaży, to należałoby mówić o działalności gospodarczej i opodatkowaniu takiej czynności VAT. W praktyce jednak, skoro jest to jedna budowa, to faktycznie gdyby podatnik nie rozliczał podatku naliczonego twierdząc, że buduje dom na własne potrzeby, organom podatkowym trudno byłoby wykazać, iż późniejsza sprzedaż dokonywana jest w ramach działalności gospodarczej.
Zatem w tym konkretnym przypadku klasyfikacja świadczenia w znacznym stopniu zależy od zachowania samego podatnika. W klasyfikacji sprzedaży jako opodatkowanej VAT nie przeszkadza to, że grunt został zakupiony na imię obojga małżonków pozostających we wspólnocie majątkowej.