Czy, jeśli roszczenie dostawcy energii za okres od 01.2013 r. do 06.2014 r. uległo przedawnieniu, to w razie opłacenia przez podatnika całości faktury obejmującej również ten okres, podatnik będzie mógł zaliczyć całą fakturę w koszty podatkowe?

Odpowiedź:

Tak, roszczenia dostawcy energii za okres od 01.2013 r. do 06.2014 r. uległy już przedawnieniu. Koszty zakupu energii elektrycznej, o których mowa, mogą być przez podatnika zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów niezależnie od tego, czy roszczenie dostawcy energii elektrycznej, o którym mowa, zostanie opłacone. Dotyczy to również kosztów roszczenia, które uległo przedawnieniu.

Uzasadnienie:

Jak stanowi art. 117 § 1 ustawy z 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.) – dalej k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Z kolei art. 117 § 2 k.c. mówi, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia (jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne).
Jednocześnie art. 118 k.c. stanowi, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.
Z kolei art. 554 k.c. stanowi, że roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem lat dwóch.

W świetle tych przepisów – jak czytamy w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 19.01.2017 r., I ACa 522/16 – „dla roszczeń dotyczących usługi dystrybucji energii powinien mieć zastosowanie 3-letni termin przedawnienia wynikający z art. 118 k.c. Choć usługa dystrybucji jest niewątpliwie nieodzownym składnikiem sprzedaży energii, a bez skorzystania z usługi dystrybucji nie jest możliwy zakup energii elektrycznej, tym niemniej przepis art. 555 k.c. w związku z art. 554 k.c. przewidujący dwuletni termin przedawnienia ma zastosowanie jedynie do sprzedaży energii”.

Pytanie – jak rozumiem – dotyczy zakupu energii elektrycznej (a nie usług jej dystrybucji). Oznacza to, że – przykładowo – w 06.2017 r. przedawniło się roszczenie o zapłatę za energię, które stało się wymagalne w czerwcu 2014 r. W czerwcu 2017 r. przedawnione są oczywiście również roszczenia o zapłatę za energię, które stały się wymagalne wcześniej.

Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że opłacanie faktur, co do zasady, nie jest warunkiem rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów. W konsekwencji – o ile koszty, które dokumentują przedmiotowe faktury nie zostały już zaliczone przez podatnika do podatkowych kosztów uzyskania przychodów – koszty zakupu energii elektrycznej, o których mowa, mogą być przez podatnika zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów niezależnie od tego, czy roszczenie dostawcy energii elektrycznej, o którym mowa, zostanie opłacone. Dotyczy to również kosztów roszczenia, które uległo przedawnieniu (nie ma bowiem przepisu, który wyłączałby możliwość zaliczania do podatkowych kosztów uzyskania przychodów kosztów dotyczących roszczeń, które uległy przedawnieniu).

Na marginesie dodać należy, że na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2016  r. poz. 1888 ze zm.) – dalej u.p.d.o.p., do podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychodów zalicza się wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań. W konsekwencji konsekwencją przedawniania się roszczeń, o których mowa, jest obowiązek rozpoznawania przez podatnika przychodów podatkowych.

Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 2.08.2017 r.
 

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie
Vademecum Doradcy Podatkowego
Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów