Z dniem 2 listopada osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą (podatnik) dokonała jej likwidacji. W czasie prowadzenia działalności ewidencjonowała obrót i kwoty podatku należnego za pomocą jednej kasy fiskalnej. Podatnik zawiadomił urząd skarbowy o zamiarze dokonania odczytu z pamięci fiskalnej używanej kasy. Z dniem 16 listopada wystąpił z wnioskiem EDG1 o wpis do ewidencji działalności gospodarczej nowej działalności oraz dokonał zawiadomienia o zamiarze instalacji nowej kasy fiskalnej. Urzędnicy z właściwego urzędu skarbowego mieli jednak wątpliwości, co do konieczności likwidacji poprzedniej i instalacji nowej kasy i dlatego poradzili podatnikowi kontakt z informacją podatkową w celu ustalenia obowiązków. Konsultant informacji podatkowej stwierdził, że podatnik nie musi likwidować (dokonywać odczytu modułu fiskalnego) poprzedniej kasy oraz że może zgłosić do urzędu skarbowego wniosek o nadanie numeru ewidencyjnego (nowego) dla starej kasy. W ślad za tym urzędnicy skarbowi poradzili podatnikowi, aby dokonał powyższego składając jednocześnie pismo o anulowaniu prośby o dokonanie odczytu ze "starej" kasy. Według mnie powyższe rozwiązanie jest nieprawidłowe, gdyż rozporządzenie w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników wyraźnie wskazuje na powstanie obowiązku dokonania odczytu z pamięci fiskalnej w przypadku likwidacji działalności gospodarczej (w naszym przypadku w dniu 2 listopada). Ze względu na powyższe, w dniu powstania nowej działalności (przy założeniu, że powstał obowiązek ewidencji za pomocą kasy fiskalnej), podatnik powinien zainstalować i zgłosić do urzędu nową kasę fiskalną.
Proszę o ustosunkowanie się do sposobu rozwiązania sytuacji przez urzędników skarbowych oraz do mojego stanowiska w sprawie.
Przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u oraz przepisy wykonawcze do u.p.t.u nie regulują jak należy postępować w przypadku, który miał miejsce u podatnika. Niemniej, organy podatkowe wykształciły stanowisko, że w przedsiębiorca, który dokonuje likwidacji działalności gospodarczej a następnie ponownie ją otwiera jest podatnikiem kontynuującym działalność.
Powyższe skutkuje tym, że jeżeli w trakcie prowadzenia poprzedniej działalności przedsiębiorca rejestrował sprzedaż przy użyciu kasy to z chwilą ponownego otwarcia firmy, niezależnie od tego czy profil działalności jest taki sam czy inny, ma obowiązek już od pierwszej sprzedaży na rzecz osób fizycznych stosować kasę. Przedsiębiorca taki z chwilą podjęcia kolejnej działalności nie jest uznawany za osobę rozpoczynającą działalność a za osobę kontynuującą tę działalność, co skutkuje tym, że organy odmawiają w takim przypadku prawa do korzystania ze zwolnienia od obowiązku ewidencjonowania ze względu na limit obrotów.
Co więcej, na zakup nowej kasy do nowej działalności podatnikowi nie przysługuje ulga umożliwiająca zwrot wydatkowanych kwot na nabycie urządzenia.
Wprawdzie zdaniem sądów taka interpretacja przepisów jest wadliwa. W wyroku NSA z dnia 12 kwietnia 2002 r., III SA 2995/2000, czytamy, że z żadnego przepisu ustawy o VAT nie wynika jakoby z chwilą zarejestrowania się dla celów podatku VAT przymiot podatnika tego podatku miał trwać w nieskończoność. Zdaniem Sądu wykreślenie z ewidencji podatnika oznacza, że dany podmiot przestaje z tym momentem być podatnikiem. Dopiero ponowna rejestracja sprawia, że staje się nim znowu w związku z tym nie następuje tu żadna ciągłość. Zdaniem NSA każda likwidacja działalności gospodarczej i podjęcie takiej działalności na nowo w oparciu o nowy wpis do ewidencji działalności gospodarczej jest "rozpoczęciem działalności". Podobnie orzekł WSA w Szczecinie w wyroku z dnia 17 grudnia 2008 r., I SA/Sz 520/08.
Pewne wskazówki w omawianej kwestii zawiera interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 sierpnia 2008 r., ILPP2/443-238/08-4/EWW. Organ wskazał, że okresowe przerwy w dokonywaniu sprzedaży nie są równoznaczne z zakończeniem pracy w trybie fiskalnym, jeżeli podatnik ma zamiar dokonywać sprzedaży towarów po przerwie. Podatnik nie ma obowiązku wyrejestrowywania kasy fiskalnej w momencie, gdy zaprzestaje czasowo jej wykorzystywania, a co za tym idzie, nie ma także obowiązku dokonywania czynności odczytu zawartości pamięci fiskalnej. Czynności tych dokonuje się w momencie zakończenia pracy w trybie fiskalnym. Dopiero po definitywnym zakończeniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, dokumentowanych przy użyciu kasy, podatnik ma obowiązek dokonania odczytu modułu fiskalnego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 17 listopada 2008 r., IBPP1/443-1249/08/AZb wskazał dodatkowo, że wznowienie działalności po przerwie spowodowanej likwidacją działalności w rozumieniu odrębnych przepisów, nie ma wpływu na byt osoby fizycznej jako podatnika. Podobnie wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 21 grudnia 2009 r., ILPP2/443-1371/09-3/TW.
Najprawdopodobniej w opinii właściwego dla podatnika urzędu skarbowego z chwilą podjęcia działalności gospodarczej w dniu 16 listopada br. podatnik został uznany nie za rozpoczynającego działalność a za podatnika kontynuującego działalność. Zatem jeżeli w działalności prowadzonej do 2 listopada br. przedsiębiorca miał obowiązek ewidencjonować sprzedaż przy użyciu kasy to obowiązek ten obejmuje także sprzedaż wykonywaną od dnia 16 listopada br.
Przepisy § 7 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338) regulują, że odczytu pamięci kasy dokonuje się nie z chwilą likwidacji działalności a z chwilą zakończenie pracy w trybie fiskalnym przez każdą kasę lub w przypadku wymiany pamięci fiskalnej kasy.
Zakończenie działalności nie zawsze oznacza zakończenie pracy kasy w trybie fiskalnym. Będzie tak np. w przypadku gdy moduł fiskalny kasy będzie pracował nadal; gdy nie następuje definitywne zakończenie jego pracy bo przewidywana jest dalsza sprzedaż.
Zatem, wydaje się że zaproponowany przez urzędników sposób postępowania jest uzasadniony chociaż z drugiej strony podatnik ma prawo zmienić urządzenie rejestrujące np. gdy jest to uzasadnione specyfiką działalności, zapewnieniem prawidłowości ewidencjonowania obrotu, itp.
Proszę o ustosunkowanie się do sposobu rozwiązania sytuacji przez urzędników skarbowych oraz do mojego stanowiska w sprawie.
Przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u oraz przepisy wykonawcze do u.p.t.u nie regulują jak należy postępować w przypadku, który miał miejsce u podatnika. Niemniej, organy podatkowe wykształciły stanowisko, że w przedsiębiorca, który dokonuje likwidacji działalności gospodarczej a następnie ponownie ją otwiera jest podatnikiem kontynuującym działalność.
Powyższe skutkuje tym, że jeżeli w trakcie prowadzenia poprzedniej działalności przedsiębiorca rejestrował sprzedaż przy użyciu kasy to z chwilą ponownego otwarcia firmy, niezależnie od tego czy profil działalności jest taki sam czy inny, ma obowiązek już od pierwszej sprzedaży na rzecz osób fizycznych stosować kasę. Przedsiębiorca taki z chwilą podjęcia kolejnej działalności nie jest uznawany za osobę rozpoczynającą działalność a za osobę kontynuującą tę działalność, co skutkuje tym, że organy odmawiają w takim przypadku prawa do korzystania ze zwolnienia od obowiązku ewidencjonowania ze względu na limit obrotów.
Co więcej, na zakup nowej kasy do nowej działalności podatnikowi nie przysługuje ulga umożliwiająca zwrot wydatkowanych kwot na nabycie urządzenia.
Wprawdzie zdaniem sądów taka interpretacja przepisów jest wadliwa. W wyroku NSA z dnia 12 kwietnia 2002 r., III SA 2995/2000, czytamy, że z żadnego przepisu ustawy o VAT nie wynika jakoby z chwilą zarejestrowania się dla celów podatku VAT przymiot podatnika tego podatku miał trwać w nieskończoność. Zdaniem Sądu wykreślenie z ewidencji podatnika oznacza, że dany podmiot przestaje z tym momentem być podatnikiem. Dopiero ponowna rejestracja sprawia, że staje się nim znowu w związku z tym nie następuje tu żadna ciągłość. Zdaniem NSA każda likwidacja działalności gospodarczej i podjęcie takiej działalności na nowo w oparciu o nowy wpis do ewidencji działalności gospodarczej jest "rozpoczęciem działalności". Podobnie orzekł WSA w Szczecinie w wyroku z dnia 17 grudnia 2008 r., I SA/Sz 520/08.
Pewne wskazówki w omawianej kwestii zawiera interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 sierpnia 2008 r., ILPP2/443-238/08-4/EWW. Organ wskazał, że okresowe przerwy w dokonywaniu sprzedaży nie są równoznaczne z zakończeniem pracy w trybie fiskalnym, jeżeli podatnik ma zamiar dokonywać sprzedaży towarów po przerwie. Podatnik nie ma obowiązku wyrejestrowywania kasy fiskalnej w momencie, gdy zaprzestaje czasowo jej wykorzystywania, a co za tym idzie, nie ma także obowiązku dokonywania czynności odczytu zawartości pamięci fiskalnej. Czynności tych dokonuje się w momencie zakończenia pracy w trybie fiskalnym. Dopiero po definitywnym zakończeniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, dokumentowanych przy użyciu kasy, podatnik ma obowiązek dokonania odczytu modułu fiskalnego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 17 listopada 2008 r., IBPP1/443-1249/08/AZb wskazał dodatkowo, że wznowienie działalności po przerwie spowodowanej likwidacją działalności w rozumieniu odrębnych przepisów, nie ma wpływu na byt osoby fizycznej jako podatnika. Podobnie wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 21 grudnia 2009 r., ILPP2/443-1371/09-3/TW.
Najprawdopodobniej w opinii właściwego dla podatnika urzędu skarbowego z chwilą podjęcia działalności gospodarczej w dniu 16 listopada br. podatnik został uznany nie za rozpoczynającego działalność a za podatnika kontynuującego działalność. Zatem jeżeli w działalności prowadzonej do 2 listopada br. przedsiębiorca miał obowiązek ewidencjonować sprzedaż przy użyciu kasy to obowiązek ten obejmuje także sprzedaż wykonywaną od dnia 16 listopada br.
Przepisy § 7 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338) regulują, że odczytu pamięci kasy dokonuje się nie z chwilą likwidacji działalności a z chwilą zakończenie pracy w trybie fiskalnym przez każdą kasę lub w przypadku wymiany pamięci fiskalnej kasy.
Zakończenie działalności nie zawsze oznacza zakończenie pracy kasy w trybie fiskalnym. Będzie tak np. w przypadku gdy moduł fiskalny kasy będzie pracował nadal; gdy nie następuje definitywne zakończenie jego pracy bo przewidywana jest dalsza sprzedaż.
Zatem, wydaje się że zaproponowany przez urzędników sposób postępowania jest uzasadniony chociaż z drugiej strony podatnik ma prawo zmienić urządzenie rejestrujące np. gdy jest to uzasadnione specyfiką działalności, zapewnieniem prawidłowości ewidencjonowania obrotu, itp.