W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwróciła się spółka, która wdrożyła u siebie nowy system do zarządzania spółką, który w sposób całościowy obejmuje wszystkie procesy, które u niej zachodzą (logistyka, księgowość, kadry i płace, etc.). Jednocześnie otrzymała ekspertyzę, która uznaje system za nową technologię.

Spółka nabyła prawo do korzystania z systemu w drodze umowy leasingu operacyjnego. Umowa nie zawiera postanowienia przewidującego dokonywanie odpisów amortyzacyjnych przez spółkę, jako korzystającego. Odpisy amortyzacyjne dla celów podatkowych z tytułu umowy są dokonywane przez finansującego. Spółka rozpoznała jednak system, jako wartość niematerialną i prawną w ewidencji rachunkowej.

Według spółki ma ona prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania w zeznaniu CIT-8 50% wydatków poniesionych na nabycie nowych technologii w postaci wartości niematerialnej i prawnej.

Fiskus się nie zgodził. Według organu, skoro w art. 18b ust. 4 ustawy o CIT podstawą ustalenia wielkości odliczenia jest kwota wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii (...) w roku podatkowym, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (...), należy mieć na uwadze rejestr środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych prowadzony dla celów podatkowych, nie zaś ujęcie przedmiotu leasingu w księgach rachunkowych (ewidencja rachunkowa).

Sprawę ostatecznie rozstrzygnął NSA. Sąd także nie zgodził się z podatnikiem. Jego zdaniem, skoro w przypadku systemu spółka nie dokonywała odpisów amortyzacyjnych z uwagi na zawartą umowę leasingu operacyjnego, to nie miała ona podstaw ani do określenia wartości wydatków stanowiących wartość początkową, ani do wprowadzenia jej do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej dla celów podatku dochodowego od osób prawnych. Nie do przyjęcia jest stanowisko spółki, że wystarczające jest wprowadzenie przedmiotu leasingu operacyjnego w postaci wartości niematerialnej i prawnej do ewidencji związanych z przepisami bilansowymi.

Zdaniem sądu, wartość początkowa, o której mowa w art. 18b ust. 4 ustawy o CIT, musi wynikać z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej dla celów podatkowych, a nie jakiejkolwiek innej ewidencji.

Na gruncie rozpatrywanej sprawy tylko podmiot finansujący mógł uwzględnić w ewidencji podatkowej nową technologię i dokonywać odpisów amortyzacyjnych. W rezultacie wartość początkowa wartości niematerialnej i prawnej wynika wprost z ewidencji podatkowej podmiotu finansującego. W konsekwencji, spółka nie miała możliwości ustalenia wielkości odliczenia wydatków poniesionych w postaci rat leasingowych. Ustalenia takiego nie można dokonać na podstawie zapisów dokonanych w ewidencji rachunkowej. Spółka zwyczajnie błędnie utożsamia skutki zapisów w ewidencji na gruncie prawa podatkowego z skutkami powstałymi na skutek ujęcia przedmiotu leasingu w ewidencji rachunkowej.

W związku z tym, że spółka nie ujęła tej wartości w ewidencji podatkowej, to nie można uznać, iż spełniony został warunek określony w art. 18b ust. 4 ustawy o CIT.

Wyrok NSA z 14 kwietnia 2015 r., sygn. akt II FSK 1117/14

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego