Przedmiotem sporu w rozstrzyganej sprawie było określenie podstawy prawnej naliczania kosztów uzyskania przychodów w związku z planowanym odpłatnym zbyciem udziałów w spółce z o.o. (spółki nabywanej) uzyskanych przez spółkę nabywającą w drodze aportów wniesionych przez wspólników.

Sprawa dotyczyła dwóch osób fizycznych, które w drodze aportu wnoszą swoje udziały w spółce A (nabywającej) do spółki B (nabywanej). W związku z aportem dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego oraz emisji udziałów przez spółkę nabywającą, które obejmą wspólnicy wnoszący aportem udziały w spółce nabywanej. Nabycie to zapewni spółce nabywającej bezwzględną większość praw głosów w spółce nabywanej. Należy jednak zaznaczyć, że udziały posiadane osobno przez każdego ze wspólników dają mniej niż 50 proc. praw głosów. Zatem na podstawie jednej uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego spółka nabywająca otrzyma w drodze dwóch aportów od dwóch wspólników udziały, których nabycie zapewni łącznie udziały spółki nabywanej dających bezwzględną większość praw głosów. Zarówno podjęcie uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki nabywającej jak i wniesienie aportów nastąpi w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy od podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki nabywającej i wniesieniu pierwszego aportu. Wspólnicy nie otrzymają od spółki nabywającej żadnej (w tym częściowej) zapłaty w gotówce. Spółka nabywająca w przyszłości planuje dokonanie odpłatnego zbycia udziałów w spółce nabywanej, w związku z którym powstanie po stronie spółki nabywającej przychód.

Spółka nabywająca zapytała, jakie koszty uzyskania przychodów powinna przyjąć w związku z odpłatnym zbyciem udziałów w spółce nabywanej? Jej zdaniem skoro nabędzie udziały w ramach wymiany udziałów to w związku z późniejszym odpłatnym zbyciem udziałów powinna przyjąć koszty uzyskania przychodów w wysokości ich wartości nominalnej bez względu na to, czy dochodzi do nabycia udziałów od kilku wspólników, spośród których żaden nie posiada bezwzględnej większości praw głosów w spółce nabywanej.

Spółka wskazała na treść art. 12 ust. 4d pkt 1 i 2 oraz art. 12 ust. 12 ustawy o CIT. Stwierdziła, że warunkiem możliwości zwolnienia podatkowego będzie objęcie przez spółkę nabywającą pakietu udziałów lub akcji dających bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały lub akcje są wnoszone, lub zwiększenie ilości tych udziałów (gdy spółka posiada już bezwzględną większość praw głosu). Warunki zwolnienia z podatku dochodowego mogą być spełnione w wyniku kilku transakcji z zastrzeżeniem jednak, aby zostały one dokonane w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy licząc od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze nabycie udziałów.

Zdaniem fiskusa jednak treść art. 12 ust 4d oraz art. 12 ust. 12 ustawy o CIT wskazuje, że transakcja spełniająca wskazane w tym przepisie warunki dotyczyć może nabycia udziałów od jednego wspólnika w ramach kilku transakcji, a nie nabycia udziałów od kilku wspólników w ramach transakcji z nimi zawieranych.

Fiskus wskazał, że w art. 12 ust. 4d ustawy o CIT mowa jest o wspólniku, a nie o wspólnikach. W rezultacie zdaniem organu przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów w związku z planowanym odpłatnym zbyciem udziałów, spółka nabywająca może uwzględnić poniesione wydatki na ich objęcie, tj. jak wskazała spółka, wartość nominalną udziałów spółki nabywającej wydanych jego wspólnikom w zamian za wniesione przez nich udziały spółki nabywanej, jednakże na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT.

Sprawa trafiła do WSA w Gdańsku. Zdaniem sądu fiskus nie ma racji. Według sądu art. 12 ust. 4d ustawy o CIT można zastosować do dokonania więcej niż jednej transakcji nabycia udziałów i wbrew poglądowi organu literalne brzmienie tego przepisu nie ogranicza jego zastosowanie do nabycia udziałów od jednego wspólnika w ramach kilku transakcji. Według sądu za nieuprawniony i wadliwy uznać należy przedstawiony przez fiskusa pogląd, że zastosowanie przez prawodawcę w art. 12 ust. 4d ustawy o CIT zwrotu "spółka nabywa od wspólnika innej spółki udziały", a więc liczby pojedynczej w odniesieniu do "wspólnika" oznacza, iż transakcja spełniająca wskazane w tym przepisie warunki dotyczyć może nabycia udziałów od jednego wspólnika w ramach kilku transakcji, a nie nabycia udziałów od kilku wspólników w ramach transakcji z nimi zawieranych.

Wyrok WSA w Gdańsku z 8 marca 2015 r., sygn. akt I SA/Gd 1796/15

Dowiedz się więcej z książki
CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł