W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwróciła się spółka, która importowała napoje alkoholowe. Wyroby zostały prawidłowo oznaczone podatkowymi znakami akcyzy. Po uiszczeniu akcyzy z tytułu importu, alkohol został dopuszczony do obrotu. Spółka jednak zmieniła zdanie i po uprzednim zdjęciu, za zgodą właściwego naczelnika urzędu celnego, podatkowych znaków akcyzy, dokonała eksportu tych wyrobów.

Spółka złożyła więc wniosek o zwrot akcyzy przedkładając wymagane przepisami dokumenty. Kwestią sporną była jednak wysokość kwoty zwrotu akcyzy. Zdaniem spółki uznana do zwrotu kwota akcyzy winna obejmować również wartość znaków akcyzy. Spółka uważa wpłatę za podatkowe znaki akcyzy, jako "część akcyzy wpłaconą we wcześniejszej fazie". A wartość banderol podatkowych w tym przypadku to nieco ponad 32 tys. zł.

Zdaniem fiskusa jedynie w art. 135 ust. 1 i 2 oraz art. 138 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym jednoznacznie określono, w jakich sytuacjach i komu przysługuje zwrot kwot stanowiących wartość podatkowych znaków akcyzy. Chodzi tu o sytuacje, w których znaki akcyzy nie zostały wykorzystane bądź nastąpiły straty tych znaków wskutek utraty, uszkodzenia albo zniszczenia. W sprawie żadna z tych okoliczności nie zaszła. Nastąpiło tu "prawidłowe" oznaczenie znakami akcyzy, które uprawniało do obniżenia kwoty akcyzy. Dlatego według fiskusa nie przysługiwał spółce zwrot wpłaconych kwot stanowiących wartość podatkowych znaków akcyzy.

Sprawa trafiła do WSA w Gdańsku. Zdaniem sądu istota sporu dotyczy interpretacji art. 82 ust. 5 u.p.a., zgodnie z którym zwrotowi nie podlega akcyza w przypadku eksportu wyrobów akcyzowych oznaczonych znakami akcyzy.

Przepis ten nie oznacza jednak, według sądu, że fakt oznaczenia towaru znakami akcyzy na jakimkolwiek etapie obrotu uniemożliwia eksporterowi skorzystanie z możliwości zwrotu. Ten przepis nie może być odczytywany w oderwaniu od regulacji umożliwiającej zdjęcie nałożonych na wyroby znaków akcyzy. A procedura zdjęcia znaków akcyzy jest ściśle regulowana przez wymóg zgody na zdjęcie wydanej przez właściwego naczelnika urzędu celnego na pisemny wniosek podmiotu, który deklaruje, że wyroby, na które znaki zostały nałożone, nie będą sprzedawane w kraju.

Sąd uznał jednocześnie, że zdjęcie znaków akcyzy w trybie art. 123 u.p.a. jest sytuacją odrębną niż określone w art. 135 ust. 1 u.p.a. i w art. 138 ust. 1 u.p.a. Według sądu art. 135 ust. 1 u.p.a. i art. 138 ust. 1 u.p.a. stanowi rozwiązanie gwarancyjne wobec podmiotów, które nie wykorzystały znaków lub utraciły te znaki wskutek straty. Natomiast niemożność skorzystania przez spółkę z mechanizmu gwarancyjnego dotyczącego niewykorzystania lub straty znaków akcyzy nie stanowi podstawy do kategorycznego stwierdzenia, że jedynie w wyżej opisanych sytuacjach podatnikowi przysługuje zwrot kwot stanowiących wartość podatkowych znaków akcyzy.

Dlatego też sąd przyjął zastrzeżenie, że art. 82 ust. 5 u.p.a. dotyczy wyłącznie wyrobów, które są oznaczone znakami akcyzowymi. Nie dotyczy natomiast wyrobów, z których, zgodnie z art. 123 u.p.a. znaki zostały zdjęte. Jak podkreślił sąd korzystanie z procedury zdjęcia znaków akcyzy nie byłoby celowe, gdyby wskutek podjętych wysiłków eksporter nie uzyskał statusu umożliwiającego zwrot akcyzy zapłaconego częściowo poprzez zakup znaków akcyzy o określonej wartości. A podatek akcyzowy stanowi jednolite zobowiązanie podatkowe, zatem przyjęta technika poboru poprzez możliwość zaliczenia wartości znaków akcyzy na poczet podatku nie może wpływać na mechanizm zwrotu.

Wyrok WSA w Gdańsku z 19 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 1239/14

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego