Obowiązek dbałości o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, w tym także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem - oznacza przede wszystkim utrzymanie ich na poziomie nie tylko zapobiegającym mechanicznym urazom w zetknięciu z maszynami oraz urządzeniami technicznymi, ale także zabezpieczającym pracowników przed hałasem i drganiami mechanicznymi, nadmiernym zanieczyszczeniem powietrza lub przed innymi szkodliwościami, jak np. nieodpowiedni mikroklimat w miejscu pracy (zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura, nadmierna wilgotność lub zbyt suche powietrze, nieprawidłowe oświetlenie itp.). W tych obowiązkach mieści się także dbałość o sprawność środków ochrony zbiorowej (urządzeń wentylacyjnych, filtrów przeciwpyłowych, ekranów przeciwhałasowych itp.) i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem.

Pod pojęciem wyposażenia technicznego mieści się wiele maszyn, urządzeń i narzędzi, w tym urządzeń, których stan techniczny decyduje o życiu pracownika, jak np. wiszące podesty robocze stosowane na budowach oraz urządzenia tzw. poddozorowe (żurawie, suwnice, zbiorniki ciśnieniowe) podlegające kontroli i dopuszczaniu do użytkowania przez inspektorów Urzędu Dozoru Technicznego.

Stan techniczny narzędzi, w szczególności elektrycznych narzędzi ręcznych, powszechnie stosowanych nie tylko na budowach, również powinien być systematycznie sprawdzany przez kierownika robót lub mistrza. Wymagany stan techniczny oraz częstotliwość przeglądów, remontów i konserwacji powinna być określona w instrukcji obsługi. Do tego dokumentu należy się stosować.

Obowiązkiem osoby kierującej grupą pracowników jest nie tylko polecenie stosowania zgodnych z przepisami bhp metod pracy lub zakazanie stosowania metod niebezpiecznych, lecz także konieczne jest również dopilnowanie, aby pracownicy podporządkowali się takiemu poleceniu lub zakazowi. Wśród działań organizacyjnych związanych z kierowaniem pracą w sposób uwzględniający wymagania bhp przełożony powinien pamiętać również o konieczności w miarę dokładnego określania sposobu i czasu wykonywania zleconej pracownikowi pracy.

Przy pracach niebezpiecznych konieczne jest wzmocnienie nadzoru nad prawidłowym wykonywaniem pracy przez pracowników.

W pojęciu wyposażenia technicznego mieszczą się również środki ochrony zbiorowej. Kontrola sprawności urządzeń ochrony zbiorowej dotyczy w szczególności urządzeń wentylacyjnych – zarówno ogólnych, jak i stanowiskowych, np. na stanowiskach spawalniczych oraz urządzeń chroniących przed rozprzestrzenianiem się nadmiernego hałasu, jak kabiny i obudowy dźwiękoszczelne, ekrany akustyczne itp.

Za nierzetelne wypełnianie tych obowiązków, zgodnie z art. 283 k.p., osoba odpowiedzialna za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierująca pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzegająca przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wbrew obowiązkowi wyposażająca stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne lub dostarczająca pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30.000 zł.

Edward Kołodziejczyk