Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu (dalej: TSUE) w sprawach połączonych C-762/18 QH/Varhoven kasatsionen sad na Republika Bulgaria i C-37/19 CV/Iccrea Banca SpA.
Sprawa C-762/18 dotyczy Q.H., byłej pracownicy szkoły w Bułgarii, która została zwolniona, po czym - po stwierdzeniu przez sąd niezgodności z prawem tego zwolnienia - przywrócona do pracy. Następnie została zwolniona po raz drugi.
Q.H. wniosła powództwo przeciwko szkole, domagając się wypłaty świadczenia pieniężnego za coroczny płatny urlop wypoczynkowy, z którego nie mogła skorzystać w okresie między jej niezgodnym z prawem zwolnieniem a przywróceniem do pracy. Najwyższy sąd kasacyjny Bułgarii, orzekający w ostatniej instancji, oddalił jej powództwo. Q.H. wystąpiła więc do sądu rejonowego w Chaskowie, (Bułgaria) z powództwem przeciwko sądowi kasacyjnemu Bułgarii, domagając się naprawienia szkód, jakie miała ponieść wskutek naruszenia przez ten sąd prawa Unii.
Sprawa C-37/19 dotyczy podobnych okoliczności faktycznych do rozpatrywanych w sprawie C-762/18. C.V., była pracownica Iccrea Banca, włoskiej instytucji kredytowej, została przywrócona do pracy wskutek stwierdzenia niezgodności z prawem jej zwolnienia przez sąd. Umowa o pracę z C.V. została następnie ponownie rozwiązana. Włoski sąd kasacyjny rozpatrywał jako sąd ostatniej instancji powództwo C.V., w którym domagała się ona zasądzenia od Iccrea Banca świadczenia pieniężnego za niewykorzystany coroczny płatny urlop wypoczynkowy za okres między jej niezgodnym z prawem zwolnieniem a przywróceniem jej do pracy.
Cena promocyjna: 35.7 zł
|Cena regularna: 119 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 83.3 zł
Prawo do urlopu, gdy pracownik nie świadczył pracy
Sądy bułgarski i włoski wystąpiły do Trybunału z wnioskami w trybie prejudycjalnym. Sąd bułgarski zwrócił się do Trybunału o wyjaśnienie, czy prawo Unii należy interpretować w ten sposób, że w opisanych wyżej okolicznościach pracownik ma prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego za okres między niezgodnym z prawem zwolnieniem a przywróceniem do pracy, nawet wówczas, gdy w tym okresie nie świadczył rzeczywiście pracy na rzecz swojego pracodawcy. Dodatkowo sądy zmierzały do ustalenia, czy prawo Unii należy interpretować w ten sposób, że w opisanych wyżej okolicznościach pracownik ma prawo do świadczenia pieniężnego za coroczny płatny urlop wypoczynkowy, którego nie wykorzystał w okresie między niezgodnym z prawem zwolnieniem a przywróceniem do pracy.
W wyroku TSUE udzielił na oba te pytania odpowiedzi twierdzącej. Trybunał przypomniał swoje orzecznictwo, zgodnie z którym w sytuacji, w której pracownik nie jest w stanie wypełniać swoich obowiązków z powodów, których nie był w stanie przewidzieć i które są niezależne od jego woli, takich jak choroba, prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego nie może być uzależnione od rzeczywistego świadczenia przez niego pracy.
Okres między bezprawnym zwolnieniem a przywróceniem do pracy
Trybunał zauważył, iż podobnie jak w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby, okoliczność, że pracownik został pozbawiony możliwości świadczenia pracy z powodu zwolnienia, które zostało następnie uznane za niezgodne z prawem, jest co do zasady nieprzewidywalna i niezależna od woli tego pracownika.
Sprawdź również książkę: Sądowa kontrola rozwiązania stosunku pracy >>
Według TSUE, okres między niezgodnym z prawem zwolnieniem a przywróceniem do pracy powinien – do celów ustalenia wymiaru corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego – być zrównany z okresem rzeczywistego świadczenia pracy. W konsekwencji pracownik zwolniony niezgodnie z prawem, a następnie przywrócony do pracy, zgodnie z prawem krajowym, w następstwie unieważnienia jego zwolnienia na mocy orzeczenia sądu, ma prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego nabytego w tym okresie.
Trybunał stwierdził, że w razie ponownego zwolnienia przywróconego do pracy pracownika albo w razie ustania jego stosunku pracy po tym przywróceniu z jakichkolwiek powodów, wspomniany pracownik ma prawo do świadczenia pieniężnego za coroczny płatny urlop wypoczynkowy nabyty w okresie od dnia niezgodnego z prawem zwolnienia do dnia przywrócenia do pracy.
Trybunał uściślił jednak, że w sytuacji gdy w okresie pomiędzy niezgodnym z prawem zwolnieniem a przywróceniem do pierwotnej pracy pracownik podjął nową pracę, może on dochodzić prawa do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego za okres, w którym wykonywał tę pracę, wyłącznie od nowego pracodawcy.
Uwaga! Odesłanie prejudycjalne pozwala sądom państw członkowskich, w ramach rozpatrywanego przez nie sporu, zwrócić się do Trybunału z pytaniem o wykładnię prawa Unii lub o ocenę ważności aktu Unii. Trybunał nie rozpoznaje sporu krajowego. Do sądu krajowego należy rozstrzygnięcie sprawy zgodnie z orzeczeniem Trybunału. Orzeczenie to wiąże w ten sam sposób inne sądy krajowe, które spotkają się z podobnym problemem.
Wyrok TSUE z 25 czerwca 2020 r. w sprawach połączonych C-762/18 QH/Varhoven kasatsionen sad na Republika Bulgaria i C-37/19 CV/Iccrea Banca SpA
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.