Czy pracodawca ma obowiązek wpuścić na teren zakładu pracy przedstawiciela regionalnego związków zawodowych na spotkanie z pracownikami (również z tymi, którzy nie są członkami związków zawodowych)?
W tym przypadku należy rozróżnić 2 możliwe warianty.
Pierwsza sytuacja będzie miała miejsce wówczas, gdy obecność działacza związku regionalnego związana będzie z wykonywaniem przez zakładową organizację związkową jej prawnie zagwarantowanych uprawnień. Niekiedy (np. przy zawieraniu układu zakładowego, o którym mowa w art. 24128 Kodeksu pracy - dalej k.p., czy też prowadzenie przez działacza organizacji ponadzakładowej sporu zbiorowego na wniosek pracowników na mocy art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz. U. Nr 55, poz. 236) udział przedstawicieli organizacji ponadzakładowych jest przewidziany wprost w przepisach. Przepisy prawa pracy nie regulują tego w sposób wyraźny, ale nie można również wykluczyć udziału przedstawicieli ponadzakładowej organizacji związkowej w realizacji innych ustawowych uprawnień zakładowej organizacji związkowej w charakterze wsparcia merytorycznego czy obserwatora (o możliwości takiej w kontekście rokowań w ramach sporu zbiorowego wspomina K. W. Baran, Komentarz do ustawy o związkach zawodowych, o organizacjach pracodawców, o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, Gdańsk 2004, s. 226.). Możliwość korzystania ze wsparcia zewnętrznego została np. zagwarantowana radzie pracowników. W takich przypadkach należy umożliwić działaczowi ponadzakładowej organizacji związkowej wstęp na teren zakładu pracy. W przeciwnym razie pracodawca narazi się na zarzut utrudniania prowadzenia działalności związkowej prowadzonej zgodnie z przepisami ustawy, o którym mowa w art. 35 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 z późn. zm.) - dalej u.z.z.
Drugi możliwy wariant zachodzi wówczas, gdy przedstawiciel ponadzakładowej organizacji związkowej ubiega się o możliwość wstępu do zakładu pracy w związku z działaniami, które nie są związane z realizacją prawnie zagwarantowanych uprawnień zakładowej organizacji związkowej. Wydaje się, że tak będzie w sytuacji opisanej w pytaniu (jak rozumiem chodzi o odbycie spotkania z załogą). W tym przypadku należy moim zdaniem potraktować działacza ponadzakładowej organizacji związkowej jak każdą osobę trzecią i o kwestii jego ewentualnej obecności na terenie zakładu pracy decydować na podstawie ogólnych przepisów (procedur) obowiązujących w tym względzie u danego pracodawcy. Należy powstrzymać się natomiast przed wprowadzaniem w tej kwestii dodatkowych obostrzeń, aby nie narażać się na zarzut szykanowania czy dyskryminowania działacza związkowego.
Należy również podkreślić, że pracodawca nie ma obowiązku akceptować organizowanych przez organizację związkową zebrań czy wieców załogi, które nie zostały z nim uzgodnione, zwłaszcza jeżeli miałyby one przypadać w godzinach pracy. W szczególności pracodawca nie ma obowiązku zwolnić pracowników w celu umożliwienia im udziału w takim zebraniu, niezależnie od tego czy są oni członkami zakładowej organizacji związkowej, czy też pracownikami niezrzeszonymi. Żaden przepis nie przewiduje obowiązku udzielenia takiego zwolnienia.
W przypadku spotkania organizowanego po godzinach pracy pracodawca nie może oczywiście zabronić pracownikom uczestniczenia w nim, jednakże nie ma także obowiązku udostępniania związkom dodatkowych pomieszczeń na odbycie spotkania, czy też tolerować łamanie zasad.