Skarżący został zarejestrowany w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Do urzędu wpłynęło jednak pismo z ZUS informujące, że zainteresowanemu przysługuje prawo do emerytury zagranicznej w wysokości 64 euro miesięcznie. W związku z tym odmówiono zainteresowanemu uznania go za osobę bezrobotną oraz przyznania mu prawa do zasiłku.
Skarżący wskazał, że skoro w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie ma przepisu szczególnego pozwalającego na uchylenie decyzji ostatecznej organu zatrudnienia w zgodzie z art. 163 k.p.a., to niemożliwe jest uchylenie decyzji przyznającej mu status osoby bezrobotnej. Dodatkowo podniósł, że uzyskana emerytura belgijska w wysokości 62 euro miesięcznie nie pozwala na zapewnienie godnej egzystencji, a jednocześnie stwarza paradoks, ponieważ wyklucza możliwość przyznania zasiłku dla bezrobotnych.
Organ w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i podtrzymał swoje stanowisko, że w obowiązującym stanie prawnym osoba, która nabyła prawo do emerytury zagranicznej nie może posiadać statusu bezrobotnego i to bez względu na wysokość tej emerytury.
WSA rozpatrując skargę stwierdził, iż przepis art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wylicza, w sposób wyczerpujący, rodzaje świadczeń z ubezpieczenia społecznego, których nabycie lub pobieranie wyłącza uzyskanie czy zachowanie statusu prawnego osoby bezrobotnej. Wyliczone w tym przepisie rodzaje świadczeń socjalnych z zakresu ubezpieczenia społecznego, w tym emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, mają swoją regulację w przepisach z zakresu ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego.
Za emeryturę można uznać tylko takie świadczenie, które odpowiada wymaganiom prawnym uregulowanym w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227). Zauważyć trzeba, iż powołana ustawa przewiduje dolną i górną granicę wysokości świadczeń, co pozwala twierdzić, iż nie może być uznane za emeryturę – w rozumieniu w/w ustawy – świadczenie, które nie osiąga ustawowej kwoty najniższej emerytury. Z obowiązującego komunikatu prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych oraz kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent (M.P. nr 15, poz. 162) wynika, iż kwota najniższej emerytury, renty rodzinnej i renty dla osób całkowicie niezdolnych do pracy wynosi 728,18 zł miesięcznie. Z powyższego wynika, że na gruncie prawa polskiego emeryturą jest świadczenie z ubezpieczenia społecznego, mające na celu zapewnienie ubezpieczonemu środków utrzymania w razie zaprzestania aktywności zawodowej z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego, o wysokości nie niższej niż najniższa emerytura. A zatem, wbrew twierdzeniu organów, nie "emerytura w ogóle", lecz jedynie nabycie prawa do emerytury w rozumieniu obowiązujących przepisów powoduje utratę statusu osoby bezrobotnej i świadczeń z tym związanych.
W przypadku "emerytury zagranicznej" należy przede wszystkim ocenić czy przyznane świadczenie co do swojej funkcji, ale także i wysokości, odpowiada pojęciu emerytury w rozumieniu ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach. Skoro ustawodawstwo nasze nie zna instytucji "emerytury częściowej" świadczenie o tym charakterze przyznane za granicą winno być ocenione przez pryzmat polskich przepisów, czy może być uznane za emeryturę, której uzyskanie powoduje utratę statusu prawnego osoby bezrobotnej i świadczeń socjalnych z tym związanych. Zatem aby przyznanie świadczenia z katalogu świadczeń wymienionych w przepisie art. 78 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy spowodowało skutek w postaci utraty statusu bezrobotnego, świadczenie to powinno odpowiadać standardom prawnym określonym przepisem obowiązującego prawa, regulującego dany typ świadczenia – uznał WSA w Białymstoku.
Wyrok WSA w Białymstoku z 10 maja 2012 r., sygn. akt II SA/Bk 205/12, nieprawomocny
Anna Dudrewicz