Powód Robert R., były pracownik cywilny Krajowej Administracji Skarbowej wystąpił do sądu o przywrócenie do pracy. Jego umowa wygasła z mocy prawa 31 sierpnia 2017 roku. Izba Administracji Skarbowej nie podała przyczyn ani kryteriów jakimi kierowała się przy doborze pracowników do zwolnienia.
Czytaj: Administracja skarbowa pyta o podwyżki i obawia się zwolnień
Sąd Pracy I instancji powództwo oddalił, więc pracownik złożył apelację. I okazała się ona skuteczna: Sąd Okręgowy przywrócił Roberta R. do pracy na dotychczasowych zasadach i przy takim samym jak dotychczas wynagrodzeniu.
Przywrócenie do pracy w II instancji
Za podstawę swego orzeczenia sąd II instancji przyjął art. 165 ust. 7 ustawy wprowadzającej ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej według której dyrektor izby administracji skarbowej składa pracownikom oraz funkcjonariuszom, w terminie do 31 maja 2017 r., pisemną propozycję określającą nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby, która uwzględnia posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także dotychczasowe miejsce zamieszkania.
Sąd uznał, że przepis ten odnosi się nie tylko do osób, które w służbie pozostają, ale też i do tych, którym żadnej propozycji nie przedstawiono. Sąd stwierdził, że decyzja dyrektora Izby była dowolna i arbitralna, gdyż nie podał żadnych kryteriów selekcji pracowników. Zwłaszcza, że art. 32 Konstytucji nakazuje równe traktowanie.
Skarga kasacyjna dyrektora Izby
Dyrektor nie zgodził się z wyrokiem i złożył skargę kasacyjną, w której przekonywał, że przepis ustawy wprowadzającej ustawę o KAS należy interpretować, tak jakby kryteria doboru pracowników i podanie przyczyn nie są koniczne w wypadku osób, którym stosunek pracy wygasł.
Pełnomocnik dyrektora wnosił o uchylenie orzeczenia Sądu Okręgowego w Lublinie z 17 kwietnia 2019 r. , powołując się na wykładnię literalną art. 165 ust. 7.
- Reforma służb skargowych nie była kosmetyczna, lecz systemowa i polegała na likwidacji lub połączeniu jednostek. Spowodowało to zwolnienia ok. 4 tys. osób w skali Izby lubelskiej. Z tym, że odwołania złożyło nie więcej niż 14 pracowników. Procedura wygaszania stosunku pracy nie wymagała podania kryteriów - dowodził radca prawny Jacek Wąsik.
SN: Wyrok sądu jest wzorcowy
Izba Pracy SN oddalił skargę jako niezasadną i uznała wyrok sądu II instancji jako zgodny z prawem pracy. - Stosunek pracy zależy od woli stron i ta wola powinna być ujawniona i uzasadniona - stwierdził sędzia sprawozdawca Dawid Miąsik. - W wypadku Roberta R. pracodawca nie złożył oświadczenia woli - dodał.
Decyzja pracodawcy o niezatrudnianiu pracownika powinna opierać się na czytelnych kryteriach. A zatem pozbawianie pracy osób zatrudnionych w jednostkach skarbowych nie respektowało zakazu niedyskryminacji i zasady równości - dodał SN.
Powód domagał się odszkodowania i przywrócenia do pracy - i miał do tego prawo na podstawie art. 56 kodeksu pracy, który stanowi, że pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie.
Sygnatura akt III PK 164/19, wyrok z 29 września 2019 r.
