Prawo do refundacji kosztów poniesionych na zakup okularów korygujących wzrok przysługuje jedynie pracownikom, którzy w ramach obowiązków służbowych pracują przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy przy komputerze. Pracodawca tymczasowo oddelegowujący do pracy przy komputerze pracownika, który na co dzień wykonuje pracę w terenie, nie ma obowiązku zapewnienia mu okularów. Jeżeli jednak jest to czas bliżej nieokreślony (może trwać nawet kilka miesięcy), pracodawca – na podstawie zalecenia lekarskiego – powinien takie okulary zapewnić.

Z przepisów bhp nie wynika, ile dni w tygodniu, miesiącu czy roku powinien spędzać przy komputerze dany pracownik. To pracodawca powinien przeanalizować, czy większość czynności realizowanych przez daną osobę wykonywana jest przy komputerze, czy może jest to dla niej jedynie narzędzie pomocnicze, i na tej podstawie ocenić, czy przysługuje jej prawo do omawianej refundacji. Jeżeli praca przy komputerze wykonywana jest regularnie (np. kilka razy w tygodniu) w wymiarze powyżej 4 godzin dziennie, to pracodawca powinien refundować pracownikom takie okulary. W myśl § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe – dalej r.b.h.m.e. pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej – czyli wstępnych, okresowych lub kontrolnych, przeprowadzone zgodnie z art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – dalej k.p. wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Ponieważ powołany przepis jest bardzo ogólny, pracodawca w wewnętrznym akcie prawnym (np. regulaminie, zarządzeniu, decyzji) powinien określić szczegółowe zasady przydziału okularów, w szczególności kwotę refundacji, czasokres ich używalności, a także ewentualnie termin, w jakim pracownik może się ubiegać o zwrot kosztów zakupionych przez siebie okularów.

Prawo do refundacji kosztów poniesionych na zakup okularów do pracy przy komputerze przysługuje zarówno pracownikom, jak i praktykantom czy stażystom, o ile korzystają z komputera co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Nie przysługuje ona zatem osobom, których wymiar czasu pracy przy komputerze jest krótszy niż 4 godziny na dobę, przy czym nie chodzi tu o przeciętny wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym, a o faktyczne przekraczanie – nawet tylko w niektóre dni tygodnia – wymiaru połowy normy czasu pracy.

Zgodnie z orzeczeniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 10 października 2006 r. II SA/Ol 536/06, nie mają znaczenia założenia, jakie przyjął pracodawca odnośnie do ilości czasu pracy przy komputerze na przedmiotowym stanowisku, lecz faktyczny wymiar czasu jaki pracownik musi poświęcić na pracę przy komputerze. Nie jest także istotna okoliczność, iż przekroczenie połowy dobowego czasu pracy przy komputerze nie ma miejsca każdego dnia. Przyjęcie bowiem interpretacji, iż tylko przepis § 2 pkt 4 r.b.h.m.e. wymaga, aby pracownik codziennie pracował przy komputerze więcej niż połowę dobowego czasu pracy prowadziłoby do obejścia prawa. Pracodawca zawsze miałby bowiem możliwość takiej organizacji pracy, aby przynajmniej raz w tygodniu pracownik tej normy nie przekraczał, niezależnie od ilości czasu pracy spędzonego przy komputerze w pozostałe dni.

Maciej Ambroziewicz