Główny Urząd Statystyczny opublikował informację sygnalną – „Osoby niepełnosprawne w 2021 r.”. Wynika z niej, że w dniu 31 grudnia 2021 r. w 198,4 tys. podmiotów zatrudniających 10 osób i więcej pracowało 337,0 tys. osób niepełnosprawnych (tj. osób, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych), głównie w działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej (30,3 proc.), w tym w działalności detektywistycznej i ochroniarskiej (18,7 proc.) oraz działalności usługowej związanej z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni (8,4 proc.). Średnio co czwarta osoba niepełnosprawna pracowała w przetwórstwie przemysłowym (23,5 proc.), w szczególności w produkcji artykułów spożywczych (3,9 proc.). W opiece zdrowotnej i pomocy społecznej pracowało 10,4 proc. osób niepełnosprawnych, z przewagą działalności w zakresie opieki zdrowotnej (8,2 proc.).

Czytaj w LEX: Miesięczne dofinansowanie wynagrodzenia osób niepełnosprawnych >>>

Czytaj w LEX: Urlop wypoczynkowy osób niepełnosprawnych >>>

W końcu grudnia 2021 r. 61,0 tys. osób niepełnosprawnych było zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy, w tym 14 proc. osób miało prawo do zasiłku. W porównaniu z 2020 r. liczba bezrobotnych osób niepełnosprawnych zwiększyła się o 9,5 proc., a liczba tych osób z prawem do zasiłku zmniejszyła się o 8,4 proc. W badanej grupie osób bezrobotnych przeważali mężczyźni (55,4 proc.), natomiast w tej grupie osób z prawem do zasiłku częściej występowały kobiety (52,7 proc.).

Czytaj również: Niepełnosprawni ochroniarze do pilnowania mienia - na pełny etat i w porze nocnej
Czytaj w LEX: Zatrudnianie pracowników niepełnosprawnych - uprawnienia niepełnosprawnych i korzyści dla pracodawców >>>

Osoby z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności lub stopniu niezdolności do pracy

W grudniu 2021 r. w Polsce było 2,3 mln osób pobierających świadczenia emerytalno-rentowe i/lub ubezpieczonych przez płatników składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, które posiadały orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (wydane przez zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności) lub orzeczenie o stopniu niezdolności do pracy (wydane przez ZUS). W badanej populacji osób z orzeczeniem przeważali mężczyźni, którzy stanowili 51,7 proc. Biorąc pod uwagę wiek, najczęściej występowali mężczyźni w wieku 64 lata (51  tys.). Ponad 50,4 tys. mężczyzn było w wieku 63 lata. Najwięcej kobiet z orzeczeniem było w wieku 72 lata (31,5 tys.). Ponad 30 tys. kobiet miało 71 lat (30,5 tys.). Mediana wieku mężczyzn z orzeczeniem wynosiła 62 lata, a mediana wieku kobiet – 63 lata.

Według GUS, najwięcej mężczyzn i kobiet z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności lub stopniu niezdolności do pracy deklarowało zameldowanie w województwie śląskim (odpowiednio - 141,6 tys. i 123,5 tys.). Połowa badanej zbiorowości wskazała województwa: dolnośląskie, małopolskie, mazowieckie, podkarpackie, śląskie i wielkopolskie. Najmniej osób w badanej zbiorowości podało województwo opolskie (20,7 tys. kobiet i 24,1 tys. mężczyzn). Najwyższa wartość wskaźnika liczby osób z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności lub stopniu niezdolności do pracy na 10 tys. ludności wystąpiła w województwie lubuskim (860). Wskaźnik przekroczył 700 osób w województwach: świętokrzyskim (737), podkarpackim (714) i kujawsko-pomorskim (710). Z kolei najmniej osób w badanej zbiorowości osób z orzeczeniem na 10 tys. ludności deklarowało województwo mazowieckie (453). Ponadto wartość wskaźnika była mniejsza od 500 osób w województwie opolskim (472).

Czytaj w LEX: Wypadek przy pracy lub choroba zawodowa osób niepełnosprawnych >>>

Czytaj w LEX: Czas pracy osób niepełnosprawnych >>>

 


Osoby niepełnosprawne ubezpieczone w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych

Z danych GUS wynika, że wśród 703,4 tys. osób ubezpieczonych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych z ważnym orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności, blisko 60 proc. osób miało orzeczony stopień umiarkowany, a ponad 30 proc. - stopień lekki. Średnio co dziesiąta osoba niepełnosprawna zgłoszona do ubezpieczenia okazała orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zdecydowaną większość stanowili Polacy (702,7 tys. osób), a wśród osób posiadających inne obywatelstwo najwięcej było obywatelami Ukrainy (365 osób).

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w marcu 2022 r. była równa zero w przypadku ponad 38 proc. osób niepełnosprawnych ubezpieczonych w ZUS. W badanej grupie osób przeważali mężczyźni (185,2 tys. mężczyzn wobec 84,5 tys. kobiet) oraz osoby z orzeczonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (155,2 tys. wobec 67,5 tys. osób z lekkim oraz 45,9 tys. osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności).

- Analizując kwoty przychodów, uwzględnianych w podstawie wymiaru składek, można zauważyć, że u ponad 50 proc. mężczyzn i ponad 40 proc. kobiet dominowały kwoty w przedziale 3-4 tys. zł. W dalszej kolejności najliczniejszą grupę stanowiły osoby z podstawą wymiaru składek mieszczącą się w przedziale 4-5 tys. zł (12,6 proc. kobiet oraz 10,4 proc. mężczyzn), a następnie w przedziale 1–2 tys. zł (10,4 proc. kobiet i 9 proc. mężczyzn). Zauważono, że mimo różnych orzeczonych stopni niepełnosprawności przeważały kwoty w przedziale 3-4 tys. zł. Wyjątek stanowiły osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności bez określonego stopnia, które było im wydawane do 16 roku życia, ponieważ kwoty najczęściej mieściły się w przedziale 2-3 tys. zł – czytamy w informacji GUS.