Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał dziś wyrok w sprawie w sprawie C-148/22 | Commune d’Ans. TSUE podkreślił, że sądy krajowe kontrolują, czy podjęte środki zapewniają pogodzenie wolności religii ze zgodnymi z prawem celami leżącymi u podstaw tego zakazu.

Jak orzekł Trybunał, w celu ustanowienia całkowicie neutralnego środowiska administracyjnego, administracja publiczna może zakazać noszenia w miejscu pracy wszelkich widocznych symboli ujawniających przekonania światopoglądowe lub religijne. Taka regulacja nie jest dyskryminująca, jeżeli jest stosowana w sposób ogólny i bez rozróżnienia względem wszystkich pracowników tej administracji i ogranicza się do tego, co ściśle konieczne.

Czytaj również: 

Rzecznik TSUE: Instytucja publiczna może zakazać noszenia symboli religijnych>>

TSUE: Nierówne traktowanie nie jest dyskryminacją, gdy jest obiektywnie uzasadnione zgodnym z prawem celem>>

Tło sprawy

Pracownicy gminy Ans (Belgia), która pełni funkcję kierownika biura i co do zasady nie ma kontaktu z użytkownikami usług publicznych, zakazano noszenia chusty islamskiej w miejscu pracy. Dodatkowo gmina zmieniła swój regulamin pracy i zobowiązuje obecnie swoich pracowników do przestrzegania ścisłej neutralności: zakazuje się wszelkich form prozelityzmu, a noszenie widocznych symboli ujawniających przynależność ideologiczną lub religijną jest zakazane w odniesieniu do wszystkich pracowników, w tym pracowników niemających kontaktu z obywatelami. Zainteresowana wnosi o stwierdzenie, że jej wolność religii została naruszona i że jest ofiarą dyskryminacji.

Rozpatrujący sprawę sąd pracy w Liège dąży do ustalenia, czy ustanowiona przez gminę regulacja dotycząca ścisłej neutralności prowadzi do dyskryminacji niezgodnej z prawem Unii (dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy).

 


Polityka neutralności w administracji publicznej

Trybunał odpowiedział, że politykę ścisłej neutralności, jaką administracja publiczna stosuje wobec swoich pracowników w celu ustanowienia całkowicie neutralnego środowiska administracyjnego, można uznać za obiektywnie uzasadnioną celem zgodnym z prawem. Podobnie uzasadniony jest wybór przez inną administrację publiczną polityki zezwalającej, w sposób ogólny i bez rozróżnienia, na noszenie widocznych symboli ujawniających przekonania, w szczególności światopoglądowe lub religijne, w tym w kontaktach z użytkownikami usług publicznych lub zakaz noszenia takich symboli ograniczony do sytuacji wiążących się z takimi kontaktami.

Każde państwo członkowskie i każda jednostka niższego rzędu niż państwo, w ramach swoich kompetencji, dysponuje zakresem uznania w odniesieniu do koncepcji neutralności służby publicznej, jaką zamierza wspierać w miejscu pracy, w zależności od kontekstu, w jakim funkcjonuje. Niemniej cel ten powinien być realizowany w sposób spójny i systematyczny, a środki przyjęte dla jego osiągnięcia powinny ograniczać się do tego, co ściśle konieczne.

Do sądów krajowych należy zbadanie przestrzegania tych wymogów.