Zgodnie z ustawą z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1125) – dalej u.d.t. dozorem technicznym są określone ustawą działania zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych, wykonywane przez jednostki dozoru technicznego.
Wykonywanie dozoru technicznego przez jednostki dozoru technicznego (UDT) nie zwalnia projektujących, wytwarzających, eksploatujących, naprawiających i modernizujących urządzenia techniczne od odpowiedzialności za jakość i stan tych urządzeń, mające wpływ na ich bezpieczną pracę.

Zobacz także: Naklejka UDT wskaże datę następnego przeglądu>>

Dozorowi technicznemu podlegają urządzenia techniczne w toku ich projektowania, wytwarzania, w tym wytwarzania materiałów i elementów, naprawy i modernizacji, obrotu oraz eksploatacji. Wykaz urządzeń podlegających dozorowi technicznemu został określony w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. poz. 1468).
Zgodnie z u.d.t. urządzenia techniczne to urządzenia, które mogą stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska wskutek: rozprężenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego, wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu, albo wskutek rozprzestrzeniania się materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu.
Wytwarzanie urządzeń technicznych z zamiarem ich wprowadzenia do eksploatacji powinno odbywać się na podstawie dokumentacji technicznej uzgodnionej z organem właściwej jednostki dozoru technicznego w zakresie zgodności tej dokumentacji z warunkami technicznymi dozoru technicznego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Zmiana uzgodnionej dokumentacji technicznej wymaga ponownego uzgodnienia z organem właściwej jednostki dozoru technicznego.

Zobacz także: Zasady eksploatacja urządzeń technicznych w przestrzeniach zagrożonych wybuchem>>

W rozporządzeniach są ustalane warunki techniczne dozoru technicznego w zakresie: projektowania, wytwarzania, eksploatacji oraz naprawy lub modernizacji konkretnych urządzeń technicznych. Jeżeli zaś dla danego urządzenia technicznego nie ma ustalonych warunków technicznych dozoru technicznego, może być ono projektowane, wytwarzane, naprawiane lub modernizowane na podstawie warunków technicznych ustalonych w tym celu bezpośrednio z organem właściwej jednostki dozoru technicznego.
Urządzenia techniczne oraz materiały i elementy stosowane do ich wytwarzania, naprawy lub modernizacji mogą być wytwarzane, naprawiane lub modernizowane przez wytwarzającego, naprawiającego lub modernizującego, który posiada uprawnienie do ich wytwarzania, naprawiania lub modernizacji wydane w formie decyzji administracyjnej przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego .
Urządzenia techniczne objęte dozorem technicznym mogą być eksploatowane tylko na podstawie decyzji zezwalającej na ich eksploatację, wydanej przez organ właściwej jednostki UDT.
Organ UDT przed wydaniem decyzji przeprowadza badania i wykonuje czynności sprawdzające, w tym sprawdza kompletność i prawidłowość przedłożonej dokumentacji, dokonuje badania urządzenia poprzez sprawdzenie zgodności wykonania tego urządzenia z dokumentacją i warunkami technicznymi dozoru technicznego, a także stanu urządzenia, jego wyposażenia i oznakowań, przeprowadza próby techniczne przed uruchomieniem urządzenia oraz w warunkach pracy w zakresie ustalonym w warunkach technicznych dozoru technicznego dla poszczególnych rodzajów urządzeń, a następnie przeprowadza badanie specjalne, ustalone w dokumentacji projektowej urządzenia lub - w technicznie uzasadnionych przypadkach - na żądanie organu właściwej jednostki UDT.

Zobacz także: Znak CE potwierdzeniem zgodności z zasadniczymi wymaganiami>>

Na podstawie pozytywnych wyników badań i wykonanych ww. czynności organ właściwej jednostki UDT wydaje decyzję zezwalającą na eksploatację urządzenia, w której ustala formę dozoru technicznego, jaką będzie objęte to urządzenie.
Dozór techniczny nad urządzeniami technicznymi jest wykonywany w formie:
1) dozoru technicznego pełnego;
2) dozoru technicznego ograniczonego;
3) dozoru technicznego uproszczonego.
W toku wytwarzania urządzeń technicznych, objętych dozorem technicznym pełnym lub ograniczonym, organ właściwej jednostki dozoru technicznego sprawdza wykonanie określonych materiałów i elementów stosowanych do wytwarzania tych urządzeń oraz przeprowadza badania typu urządzeń produkowanych seryjnie, a także wykonuje badania techniczne sprawdzające zgodność wykonania z dokumentacją i warunkami technicznymi dozoru technicznego.
W toku eksploatacji urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym pełnym organ właściwej jednostki dozoru technicznego przeprowadza badania urządzenia w warunkach gotowości do pracy (badania odbiorcze), wykonuje okresowe i doraźne badania techniczne oraz sprawdza zaświadczenia kwalifikacyjne osób obsługujących i konserwujących te urządzenia. W toku eksploatacji urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym ograniczonym organ właściwej jednostki dozoru technicznego przeprowadza badania urządzenia w warunkach gotowości do pracy (badania odbiorcze), wykonuje doraźne badania techniczne oraz sprawdza zaświadczenia kwalifikacyjne osób obsługujących i konserwujących te urządzenia techniczne.
W toku wytwarzania urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym uproszczonym organ właściwej jednostki dozoru technicznego - przeprowadza “badania typu” oraz sprawdza, czy urządzenia są wytwarzane zgodnie z warunkami ww. ustawy o dozorze technicznym.

Zobacz także: Jak udokumentować przegląd, naprawę i kontrolę maszyny?>>

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.

Dowiedz się więcej z książki
Kodeks pracy. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł