Dla określenia wymagań dla gorących powierzchni, przy których wymagane jest użycie zabezpieczeń można posiłkować się Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.), dyrektywą 2006/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do sprzętu elektrycznego przewidzianego do stosowania w określonych granicach napięcia (tekst ujednolicony) (Dz. Urz. WE L 374 z 27.12.2006, s. 10) – dalej dyrektywa niskonapięciowa lub normami: PN-EN ISO 13732-1:2006: Ergonomia środowiska termicznego – Metody oceny reakcji człowieka na dotknięcie powierzchni - Część 1: Powierzchnie gorące oraz PN-EN 563:2001 Maszyny - Bezpieczeństwo - Temperatury dotykanych powierzchni - Dane ergonomiczne do ustalania granicznych wartości temperatury gorących powierzchni.
Maszyny lub inne urządzenia elektryczne często rozgrzewają się podczas użytkowania. Niektóre części wyrobów muszą rozgrzać się do wysokiej temperatury, aby urządzenie spełniało swoją funkcję. Inne części rozgrzewają się na skutek przewodnictwa cieplnego, stanowiąc tym samym zagrożenie poparzeniem dla użytkowników, jeśli zostaną przypadkowo dotknięte.
Źródłami ciepła, które mogą powodować niebezpieczeństwo poparzenia środowisku pracy są między innymi:
a) gorące powierzchnie o temperaturze powyżej progu oparzenia,
b) gorące przedmioty znajdujące się w otoczeniu człowieka,
c) zimne powierzchnie, a także powierzchnie o temperaturze około 0 °C i poniżej,
d) urządzenia energetyczne ponad 60 °C,
e) źródła promieniowania jonizującego,
f) niezabezpieczone źródła promieniowania ultrafioletowego, podczerwonego, laserowego oraz elektromagnetycznego,
g) przechowywania substancji żrących i parzących w nieodpowiednich opakowaniach,
h) niewłaściwy transport substancji żrących i parzących.
Poparzenie to trwałe uszkodzenie części miękkich organizmu człowieka na skutek bezpośredniego działania (najczęściej w krótkim czasie) skrajnych (wysokich lub niskich) temperatur, skoncentrowania różnego rodzaju energii oraz substancji chemicznych, głównie żrących i parzących.
W zależności od ciężkości oparzenia dzieli się na 3 stopnie (PN-EN 563:2001 Maszyny – Bezpieczeństwo – Temperatury dotykanych powierzchni – Dane ergonomiczne do ustalania granicznych wartości temperatury gorących powierzchni):
a) oparzenia powierzchniowe – całkowitemu uszkodzeniu ulega naskórek, bez uszkodzenia cebulek włosowych, gruczołów łojowych i potowych.
b) oparzenie głębokie – zniszczona zostaje znaczna część skóry z gruczołami łojowymi i płytko położone części mieszków włosowych i gruczołów potowych,
c) oparzenie całkowite – zniszczona cała warstwa skóry.
Do oceny ryzyka oparzenia spowodowanego przez gorącą powierzchnię potrzebna jest znajomość takich czynników jak:
- temperatura powierzchni,
- materiał powierzchni,
- bezwładność cieplna materiału,
- czas trwania kontaktu skóry z powierzchnią.
Ryzyko oparzenia można ocenić mierząc temperaturę powierzchni i porównując ją z ustalonymi progami oparzenia (próg oparzenia to temperatura powierzchni określająca granicę między brakiem oparzenia a oparzeniem powierzchniowym skóry, spowodowanym jej kontaktem z powierzchnią o tej temperaturze – przy ustalonym czasie trwania kontaktu).
Jedną z norm omawiającą gorące powierzchnie jest norma PN-EN ISO 13732-1:2006 Ergonomia środowiska termicznego -- Metody oceny reakcji człowieka na dotknięcie powierzchni - Część 1: Powierzchnie gorące zawiera dane dotyczące progów oparzenia, metody oceny ryzyka oparzenia, wytyczne dotyczące środków ochronnych oraz wytyczne dotyczące ustalania granicznych wartości temperatury.
Progi oparzenia:
a) metal o gładkiej powierzchni – od 67 do 73 °C,
b) ceramika, szkło, kamień – od 84 do 90 °C,
c) tworzywa sztuczne – od 91 do 99 °C,
d) drewno – od 128 do 155 °C.
Zakresy wartości progów oparzenia dla powierzchni metalu z różnymi pokryciami, a także dla innych materiałów znajdują się w normie PN-EN ISO 13732-1:2006.
Kolejną z norm omawiających gorące powierzchnie jest norma PN-EN 563:2001 Maszyny - Bezpieczeństwo - Temperatury dotykanych powierzchni -- Dane ergonomiczne do ustalania granicznych wartości temperatury gorących powierzchni, w której podano dane dotyczące warunków, w których kontakt niechronionej skóry ludzkiej z gorącą powierzchnią powoduje albo może powodować oparzenie. Dane te umożliwiają ocenę ryzyka oparzenia. Podano również dane umożliwiające ustalenie granicznych wartości temperatury powierzchni gorących w celu ochrony przed oparzeniami skóry.
Ochronę przed poparzeniami może stanowić:
a) odpowiednia konstrukcja maszyny i urządzeń,
b) dobór odpowiedniego procesu technologicznego,
c) usunięcie człowieka ze strefy wpływów tych zagrożeń (zdalne sterowania, automatyzacja procesu),
d) odizolowanie człowieka (stałe lub czasowe) przez zainstalowanie technicznych środków ochrony, np. osłony, hermetyzacji itp.,
e) stosowania środków ochrony indywidualnej.
Z regulacji prawnych, nie wskazujących co prawda konkretnie wartości temperatur gorących powierzchni, lecz dotyczących zapobiegania powstawaniu wysokich temperatur, które mogą stanowić zagrożenie powierzchni można wymienić dyrektywę niskonapięciową.
Załącznik I do dyrektywy niskonapięciowej wymaga, aby zostały podjęte środki natury technicznej w stosunku do urządzeń elektrycznych w celu zapobiegania powstawaniu wysokich temperatur, które mogą stanowić zagrożenie.
Opisuje podstawowe elementy założeń związanych z bezpieczeństwem odnoszące się do sprzętu elektrycznego przeznaczonego do użytku w określonych granicach napięcia.
Punkt 2 załącznika I do dyrektywy niskonapięciowej dotyczy ochrony przed zagrożeniami stwarzanymi przez sprzęt elektryczny, poprzez określenie środków technicznych w celu zapewnienia, że:
a) osoby oraz zwierzęta domowe są odpowiednio chronione przed niebezpieczeństwem urazu fizycznego lub inną szkodą mogącą powstać w wyniku bezpośredniego lub pośredniego kontaktu,
b) nie dojdzie do wytworzenia temperatury, łuków lub promieniowania, które mogłyby spowodować niebezpieczeństwo,
c) osoby, zwierzęta domowe oraz mienie są odpowiednio chronione przed niebezpieczeństwem o charakterze nieelektrycznym, które, jak wynika z doświadczenia, może być spowodowane przez sprzęt elektryczny,
d) izolacja musi być odpowiednia do przewidywanych warunków.
Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w załączniku nr 2 określa szczegółowe zasady stosowania środków ochrony indywidualnej. W tabeli nr 1 wymieniono jako zagrożenia, przy których wymagane jest stosowanie środków ochrony indywidualnej, zagrożenie fizyczne – termiczne, związane z wysoką temperaturą, dla którego to zagrożenia wskazano najczęściej zagrożone części ciała.
W tabeli nr 2 określono rodzaje prac, przy których wymagane jest stosowanie środków ochrony indywidualnej.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.