Odpady i ścieki komunalne zaliczane są do szkodliwych czynników biologicznych. Wymagania w stosunku do kierowcy i pojazdu ujęte są w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi (Dz. U. Nr 104, poz. 868) - dalej r.b.h.g.o.
Zgodnie z wytycznym rozdziału 4 r.b.h.g.p.:
1)zabrania się dopuszczania do pracy w bezpośrednim kontakcie z odpadami, urządzeniami i instalacjami, które służą do transportu, przeładunku i przetwarzania odpadów komunalnych, pracowników z widocznymi ranami i zmianami skórnymi;
2)w przypadku zranienia się przez pracownika nie należy dopuścić do kontaktu otwartej rany z odpadami komunalnymi, a zranienie jak najszybciej opatrzyć;
3)przy używaniu pojazdów do transportu odpadów komunalnych wyznaczona przez pracodawcę osoba obsługująca pojazd:
•codziennie przed rozpoczęciem pracy starannie sprawdza stan techniczny pojazdu, ogumienia, mechanizmu i instalacji unoszących oraz wyładowczych;
•prowadzi dokumentację przeprowadzonej kontroli;
•w razie zauważenia uszkodzenia lub nieprawidłowej pracy pojazdu zawiadamia o tym osoby odpowiedzialne za stan techniczny pojazdów. Zabronione jest użycie pojazdu do pracy przed usunięciem uszkodzenia;
4)podczas jazdy jest zabronione pozostawanie pracowników na stopniach komór ładunkowych pojazdu do wywozu odpadów;
5)kierujący pojazdem, wykonując manewr cofania, natychmiast zatrzymuje pojazd, jeżeli z pola widzenia straci pracownika, który pomaga mu przy wykonywaniu takiego manewru, a także w sytuacji, gdy w polu widzenia zobaczy osobę postronną;
6)ręczne ładowanie i rozładowywanie odpadów komunalnych jest dopuszczalne do wysokości 1,5 m od poziomu otaczającego terenu.
Co do wymagań organizacyjnych:
1)niedopuszczalne jest prowadzenie zmechanizowanych prac załadunkowych odpadów z użyciem maszyn i innych urządzeń przy jednoczesnym wykonywaniu prac ręcznych w tym zakresie, w szczególności:
•podawanie odpadów;
•wyładowywanie odpadów za pomocą narzędzi prostych;
•wykonywanie przez pracowników prac związanych z zagęszczaniem ładunku oraz czyszczeniem pojazdu;
•przechodzenie pod zawieszonym lub uniesionym ładunkiem;
2)sposób organizacji i wykonywania prac związanych z załadunkiem odpadów komunalnych nie może powodować zagrożenia dla ruchu drogowego;
3)zabrania się prowadzenia załadunku odpadów komunalnych do pojazdów znajdujących się na drogach publicznych od strony jezdni oraz transportowania odpadów do pojazdu ustawionego po przeciwnej stronie jezdni.
Jeśli chodzi o wymagania stawiane pojazdom:
1)wszystkie boczne i tylne ścianki skrzyni ładunkowej, kontenera oraz otwory wejściowe i rewizyjne innego rodzaju zabudowy pojazdu muszą być w czasie załadunku i w czasie jazdy zamknięte i zabezpieczone przed otwarciem. Boczne ścianki skrzyni ładunkowej załadowanego pojazdu lub przyczepy powinny być zabezpieczone przy wyładunku tak, aby nie powodowały zagrożenia;
2)każdy pojazd do transportu odpadów komunalnych powinien być wyposażony w:
•apteczkę pierwszej pomocy;
•pojemniki z solą fizjologiczną lub wodą destylowaną do przemywania oczu;
•pojemnik zapewniający dostęp do czystej wody;
•podręczny sprzęt gaśniczy, w którym ilość środka gaśniczego jest odpowiednia do ilości i rodzaju transportowanych odpadów;
3)pojazdy transportujące odpady powinny być wyposażone w co najmniej dwa rodzaje urządzeń sygnalizujących zbliżanie się pojazdu do przeszkody podczas cofania, takie jak dźwiękowa i świetlna sygnalizacja cofania;
4)używanie sygnałów dźwiękowych jest dozwolone w godzinach 6:00- 22:00;
5)w pojazdach powinny być stosowane rozwiązania techniczne lub organizacyjne umożliwiające uruchomienie mechanizmu unoszącego pojemniki, komorę ładunkową lub inne elementy wyposażenia technicznego służące do przeładunku odpadów przy jednoczesnym zabezpieczeniu pojazdu przed niepowołanym uruchomieniem lub dostaniem się do kabiny osoby nieupoważnionej. Uruchamianie mechanizmów przeładunkowych może odbywać się wyłącznie pod nadzorem osób upoważnionych.
6)zabronione jest przebywanie osób postronnych w pojeździe służącym do transportu odpadów komunalnych.
Odpowiednia klasyfikacja i wykaz czynników biologicznych oraz szczegółowe warunki ochrony pracowników na działanie czynników biologicznych zawarte są w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.).
Roman Majer
Zgodnie z wytycznym rozdziału 4 r.b.h.g.p.:
1)zabrania się dopuszczania do pracy w bezpośrednim kontakcie z odpadami, urządzeniami i instalacjami, które służą do transportu, przeładunku i przetwarzania odpadów komunalnych, pracowników z widocznymi ranami i zmianami skórnymi;
2)w przypadku zranienia się przez pracownika nie należy dopuścić do kontaktu otwartej rany z odpadami komunalnymi, a zranienie jak najszybciej opatrzyć;
3)przy używaniu pojazdów do transportu odpadów komunalnych wyznaczona przez pracodawcę osoba obsługująca pojazd:
•codziennie przed rozpoczęciem pracy starannie sprawdza stan techniczny pojazdu, ogumienia, mechanizmu i instalacji unoszących oraz wyładowczych;
•prowadzi dokumentację przeprowadzonej kontroli;
•w razie zauważenia uszkodzenia lub nieprawidłowej pracy pojazdu zawiadamia o tym osoby odpowiedzialne za stan techniczny pojazdów. Zabronione jest użycie pojazdu do pracy przed usunięciem uszkodzenia;
4)podczas jazdy jest zabronione pozostawanie pracowników na stopniach komór ładunkowych pojazdu do wywozu odpadów;
5)kierujący pojazdem, wykonując manewr cofania, natychmiast zatrzymuje pojazd, jeżeli z pola widzenia straci pracownika, który pomaga mu przy wykonywaniu takiego manewru, a także w sytuacji, gdy w polu widzenia zobaczy osobę postronną;
6)ręczne ładowanie i rozładowywanie odpadów komunalnych jest dopuszczalne do wysokości 1,5 m od poziomu otaczającego terenu.
Co do wymagań organizacyjnych:
1)niedopuszczalne jest prowadzenie zmechanizowanych prac załadunkowych odpadów z użyciem maszyn i innych urządzeń przy jednoczesnym wykonywaniu prac ręcznych w tym zakresie, w szczególności:
•podawanie odpadów;
•wyładowywanie odpadów za pomocą narzędzi prostych;
•wykonywanie przez pracowników prac związanych z zagęszczaniem ładunku oraz czyszczeniem pojazdu;
•przechodzenie pod zawieszonym lub uniesionym ładunkiem;
2)sposób organizacji i wykonywania prac związanych z załadunkiem odpadów komunalnych nie może powodować zagrożenia dla ruchu drogowego;
3)zabrania się prowadzenia załadunku odpadów komunalnych do pojazdów znajdujących się na drogach publicznych od strony jezdni oraz transportowania odpadów do pojazdu ustawionego po przeciwnej stronie jezdni.
Jeśli chodzi o wymagania stawiane pojazdom:
1)wszystkie boczne i tylne ścianki skrzyni ładunkowej, kontenera oraz otwory wejściowe i rewizyjne innego rodzaju zabudowy pojazdu muszą być w czasie załadunku i w czasie jazdy zamknięte i zabezpieczone przed otwarciem. Boczne ścianki skrzyni ładunkowej załadowanego pojazdu lub przyczepy powinny być zabezpieczone przy wyładunku tak, aby nie powodowały zagrożenia;
2)każdy pojazd do transportu odpadów komunalnych powinien być wyposażony w:
•apteczkę pierwszej pomocy;
•pojemniki z solą fizjologiczną lub wodą destylowaną do przemywania oczu;
•pojemnik zapewniający dostęp do czystej wody;
•podręczny sprzęt gaśniczy, w którym ilość środka gaśniczego jest odpowiednia do ilości i rodzaju transportowanych odpadów;
3)pojazdy transportujące odpady powinny być wyposażone w co najmniej dwa rodzaje urządzeń sygnalizujących zbliżanie się pojazdu do przeszkody podczas cofania, takie jak dźwiękowa i świetlna sygnalizacja cofania;
4)używanie sygnałów dźwiękowych jest dozwolone w godzinach 6:00- 22:00;
5)w pojazdach powinny być stosowane rozwiązania techniczne lub organizacyjne umożliwiające uruchomienie mechanizmu unoszącego pojemniki, komorę ładunkową lub inne elementy wyposażenia technicznego służące do przeładunku odpadów przy jednoczesnym zabezpieczeniu pojazdu przed niepowołanym uruchomieniem lub dostaniem się do kabiny osoby nieupoważnionej. Uruchamianie mechanizmów przeładunkowych może odbywać się wyłącznie pod nadzorem osób upoważnionych.
6)zabronione jest przebywanie osób postronnych w pojeździe służącym do transportu odpadów komunalnych.
Odpowiednia klasyfikacja i wykaz czynników biologicznych oraz szczegółowe warunki ochrony pracowników na działanie czynników biologicznych zawarte są w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.).
Roman Majer