Odpowiedź:

Rozliczenie powstałych godzin nadliczbowych uzależnione jest od określonego w firmie czasu trwania pory nocnej.

Uzasadnienie:

Pracą w godzinach nadliczbowych jest, zgodnie z art. 151 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p., praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad dobowy przedłużony wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. A zatem, na gruncie tego przepisu, możemy rozróżnić pracę w godzinach nadliczbowych wynikającą z przekroczenia dobowego wymiaru czasu pracy (lub przedłużonego dobowego wymiaru czasu pracy) płatną zarówno wynagrodzeniem powiększonym o 50% jak i 100% dodatku, a także pracę w godzinach nadliczbowych wynikającą z przekroczenia średniotygodniowej normy czasu pracy. Przepisy prawa pracy nie przesądzają jednak wprost, jakie dokładnie godziny pracy pracownika stanowić będą pracę w godzinach nadliczbowych wynikających z przekroczenia dobowego wymiaru czasu pracy. Generalnie stwierdzić należy, iż pracą nadliczbową będą wszystkie godziny pracy przepracowane przez pracownika poza obowiązującym go harmonogramem czasu pracy.
A zatem w przypadku pracownika opisanego w pytaniu, który normalną pracę wykonuje w godz. od 6:00 do 14:00, pracą w godzinach nadliczbowych wynikających z przekroczenia dobowej normy czasu pracy będą wszystkie godziny przepracowane poza wskazanym rozkładem czasu pracy. A zatem we wskazanym w pytaniu przypadku pracą nadliczbową będzie niezaplanowana praca od godziny 4:00 do godz. 6:00. Rozliczenie powstałych godzin nadliczbowych uzależnione jest jednakże od określonego w firmie czasu trwania pory nocnej.
Zgodnie z art. 151[7] § 1 k.p., pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 21:00 a 7:00. Do pracodawcy należy określenie, w regulaminie pracy lub obwieszczeniu jeżeli nie jest zobowiązany do wydania regulaminu pracy, które 8 godzin we wskazanym przedziale czasowym będą stanowiły w jego zakładzie porę nocną.  Oznaczenie pory nocnej powinno nastąpić także wówczas, gdy w danym zakładzie praca wykonywana jest w systemie jednozmianowym i nawet w sytuacji, gdy pracodawca, co do zasady, nie przewiduje pracy w porze nocnej. Przykładowo: pracodawca może zatem jako porę nocną określić przedział godzin pomiędzy: 21:00 a 5:00, 22:00 a 6:00 lub 23:00 a 7:00.
Przykładowo, gdy praca nadliczbowa wykonywana od godz. 4:00 do 6:00 przypadała na porę nocną z tytułu przepracowanych 6 godzin (w ciągu kolejnych trzech dni pracy od godz. 4:00 do godz. 6:00), pracodawca zobowiązany będzie wypłacić pracownikowi normalne wynagrodzenie za pracę wraz ze 100% dodatkiem (art. 151[1]§1 pkt 1 lit a). Jeżeli natomiast na porę nocną przypadały tylko godziny pracy od 4.00 do 5.00 pracodawca zobowiązany będzie wypłacić pracownikowi wynagrodzenie wraz ze 100% dodatkiem z tytułu 3 godzin pracy w porze nocnej oraz wynagrodzenie wraz z 50% dodatkiem z tytułu 3 godzin pracy nadliczbowej powstałej od godz. 5:00 do godz. 6:00.

Joanna Kaleta,
autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 
Odpowiedzi udzielono  10.05.2016 r.