Najwyższa Izba Kontroli przygotowała report na temat realizacji Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2017-2020.
Czytaj też: Minister chce ułatwić dostęp do sił specjalnych, ale to może być martwe prawo >>
Funkcjonariusze odchodzą ze służby
- Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji nie udało się skutecznie przeciwdziałać odchodzeniu funkcjonariuszy (głównie policjantów) ze służby. Nie udało się zachęcić funkcjonariuszy do pozostania w służbie, poprawić atrakcyjność pracy w poszczególnych formacjach, nie mówiąc o zwiększeniu stanu zatrudnienia - wskazała Izba.
Czytaj w LEX: Zarządzanie zasobami ludzkimi w służbach mundurowych - Policja >
NIK zwraca uwagę, że podwyżki uposażeń i wynagrodzeń, zrealizowane w zaplanowanych kwotach i w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi, nie przyniosły zamierzonego skutku. - Powodem był znacznie większy wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowej. W latach 2016-2017 i w I połowie 2018 r. średnie wynagrodzenie w gospodarce narodowej wynosiło odpowiednio: 4.052,19 zł, 4.271,51 zł i 4.521,07 zł, co oznacza, że w tym okresie wzrosło o 11,6 proc - podkreślono.
Z kolei wypłacone w służbach podwyżki spowodowały, że średnie uposażenie funkcjonariuszy wzrosło w okresie 2016 - I połowa 2018 r. od 8,4 proc. w Straży Granicznej do 8,9 proc. w Policji. Największe podwyżki pensji dostali funkcjonariusze BOR/SOP - o 16,4 proc. (dzięki dodatkowym środkom finansowym).
Czytaj w LEX: Badania okresowe i kontrolne policjantów >
Jak zaznacza NIK, choć średnia pensja funkcjonariusza Policji czy Straży Granicznej jest nominalnie wyższa od średniej płacy w gospodarce narodowej (GN), to jednak wartość względna uposażeń funkcjonariuszy, wyrażona relacją do średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, spadła w tym okresie: od 2,5 punktu procentowego (pkt.proc.) w Policji do 3,1 pkt. proc. w Straży Granicznej. Jedynie w BOR/SOP uposażenie wzrosło o 4,7 pkt. proc. względem gospodarki narodowej.
- Średnie wynagrodzenie pracowników cywilnych poszczególnych formacji wzrosło: od 4,8 proc. w Straży Granicznej do 9,2 proc. w Policji i BOR/SOP. Jednak konkurencyjność wynagrodzenia pracowników, czyli jego wartość względna wyrażona relacją do średniego wynagrodzenia w GN spadła: od 1,4 pkt. proc. w Policji do 4,3 pkt. proc. w Straży Granicznej - dodano.
Zdaniem NIK, niekonkurencyjne płace miały wpływ na odchodzenie funkcjonariuszy ze służby. W okresie od 31 grudnia 2016 r. do 30 czerwca 2018 r. stan zatrudnienia (tj. bilans przyjęć do służb i zwolnień. ) we wszystkich formacjach zmniejszył się łącznie o ponad 3 tys. funkcjonariuszy.
- Najwięcej mundurowych odeszło z policji - ponad 2600 osób. Należy zwrócić uwagę, że znaczny odsetek funkcjonariuszy odchodzących ze służby to ludzie młodzi. Przykładowo w 2017 r. ze służby w Policji zwolniło się na własny wniosek 2.260 funkcjonariuszy - ponad 1/3 z nich (817 funkcjonariuszy) nie nabyła uprawnień emerytalnych (staż służby poniżej 15 lat). Co szczególnie niepokojące 20 proc. ogólnej liczby zwolnionych na własny wniosek (462 funkcjonariuszy) zrezygnowało ze służby przed upływem zaledwie 5 lat - zwraca uwagę NIK.
Sprawdź w LEX: Czy świadectwo służby w Policji jest świadectwem pracy? >
Według Izby utrzymywanie się niekorzystnych tendencji kadrowych może mieć negatywny wpływ na stan zatrudnienia w poszczególnych formacjach podległych MSWiA, a przez to ograniczyć im możliwość realizacji ustawowych zadań mających wpływ na stan bezpieczeństwa państwa.
NIK postuluje do szefa rządu, aby rozważyć sposób finansowania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Izba wnioskuje do szefa MSWiA o możliwie szybkie podjęcie, w porozumieniu z komendantami podległych sobie formacji, realnych, systemowych i skutecznych działań w celu poprawy sytuacji kadrowej podległych im funkcjonariuszy, jak i pracowników cywilnych.
Ponadto według NIK należy pilnie wprowadzić mierniki (progów satysfakcji) realizacji poszczególnych przedsięwzięć Programu na lata 2019-2020. Mierniki te powinny pozwolić na ocenę wpływu modernizacji na bezpieczeństwo obywateli oraz ocenę stopnia realizacji Programu modernizacji.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
