Czy zatrucie oparami substancji chemicznej można uznać za wypadek przy pracy?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHPPodczas zmiany roboczej firma zewnętrzna wykonująca pracę na terenie zakładu używała środka chemicznego, który spowodował złe samopoczucie pracownika zakładu. Osoba wymiotowała, dostała chwilowych drgawek (pracownik jest alergikiem). Po wizycie lekarskiej otrzymała tygodniowe zwolnienie z powodu zatrucia wziewnego. Uciążliwe opary przedostały się z hali obok. Czy takie zdarzenie jest wypadkiem przy pracy?

Odpowiedź

Zatrucie oparami substancji chemicznej lub jej mieszaniny, do którego doszło w trakcie wykonywania przez poszkodowanego czynności służbowych (nawet niezwiązanych bezpośrednio z jej stosowaniem), można uznać za wypadek przy pracy pod warunkiem, że zatrucie to spowodowało uraz lub śmierć.

Uzasadnienie

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1242 z późn. zm.) – u.u.w., za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Sposób i tryb postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposób ich dokumentowania określają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) – dalej r.u.o.p.w.
Przepisy r.u.o.p.w. zobowiązują pracodawcę, aby po uzyskaniu zawiadomienia o zdarzeniu powołał zespół powypadkowy, którego zadaniem jest ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz sporządzenie – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy według wzoru ustalonego w przepisach rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298).
Jednym z najistotniejszych elementów definicji wypadku jest uraz, który został zdefiniowany w art. 2 pkt 13 u.u.w., jako uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego. To zespół powypadkowy ma obowiązek ustalić, czy nastąpiło uszkodzenie tkanek ciała lub narządów, będące skutkiem nagłego zdarzenia wywołanego przyczyną zewnętrzną, pozostającego w związku z pracą. Ponadto zespół powinien sporządzić protokół powypadkowy, w którym ocenia rodzaj i umiejscowienie urazu (pkt 6 protokołu powypadkowego). Dokonanie takich ustaleń wiąże się z oceną medyczną zmian w stanie zdrowia ubezpieczonego, a więc z koniecznością posiadania fachowej wiedzy. Ze względu na brak kwalifikacji zespołu powypadkowego, jego członkowie przy określaniu urazu powinni posiłkować się oceną medyczną sporządzoną przez lekarza (por. wyrok SN z dnia 9 czerwca 2009 r., II PK 318/08).
Zatrucie można zdefiniować jako stan chorobowy z klinicznymi objawami podmiotowymi i przedmiotowymi, wywołany działaniem trucizny, a więc substancji, która po wchłonięciu do organizmu lub wytworzona w organizmie powoduje zaburzenie jego funkcji lub nawet śmierć.
Jeżeli z dokumentacji medycznej przedstawionej przez poszkodowanego lub opinii lekarskiej uzyskanej przez zespół powypadkowy jednoznacznie wynika, że u poszkodowanego, który – wykonując obowiązki służbowe – zatruł się oparami substancji chemicznej lub jej mieszaniny, stwierdzono uszkodzenie tkanek ciała lub narządów wewnętrznych wskutek tego zatrucia, opisane zdarzenie należy uznać za wypadek przy pracy.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 22 stycznia 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów