Czy pracownik służby bhp może być obciążony zadaniami z zakresu ochrony środowiska, jak ewidencja gospodarki odpadami itp.?
Czy pracownik służby bhp jest obowiązany prowadzić szkolenia wstępne, mimo że rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bhp (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) tego bezpośrednio nie precyzuje?

Pracownik służby bhp w ramach tego samego etatu nie powinien być obciążany zadaniami z zakresu ochrony środowiska. Pracownik służby bhp powinien prowadzić szkolenia wstępne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (instruktaż ogólny).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) - dalej r.s.b.h.p. w zakresie działania służby bhp nie wymienia prowadzenia szkoleń wstępnych. Obowiązek ten nałożono jednakże rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) - dalej r.s.d.b.h., które jest przepisem szczególnym. W myśl zasady "lex specialis derogat legi generali" (przepis szczególny uchyla ogólny), przepis r.s.d.b.h. ma pierwszeństwo przez przepisem r.s.b.h.p., w związku z czym można wymagać od pracownika służby bhp prowadzenia powyższych instruktaży.
Przepis § 2 ust. 1 r.s.b.h.p. określa zakres działania służby bhp. Jednocześnie zgodnie z § 2 ust. 2 r.s.b.h.p. służba bhp nie może być obciążana innymi zadaniami niż wymienione w § 2 ust. 1 r.s.b.h.p.
Pracodawca, chcąc powierzyć pracownikowi służby bhp dodatkowe obowiązki (np. związane z ochroną środowiska), może to zrobić jedynie przez rozdzielenie jego etatu. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z § 2 ust. 3 r.s.b.h.p. organizacja i rozkład czasu pracy pracownika służby bhp, powinny zapewniać pełną realizację zadań, o których mowa w r.s.b.h.p.
Odrębną kwestią jest prowadzenie szkoleń wstępnych (instruktaży ogólnych) przez pracowników służby bhp. Pomimo tego, że taki obowiązek nie wynika z katalogu zadań określonego w przepisach r.s.b.h.p., to wprowadza go przepis szczególny - § 10 ust. 2 r.s.d.b.h., stanowiąc, że instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy, osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania, lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób wiedzy i umiejętności, zapewniający właściwą realizację programu instruktażu, mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zważywszy na to, że przepis dotyczący szkoleń jest szczególnym przepisem wobec przepisu o służbie bhp, stosuje się zasadę, w myśl której prawo o większym stopniu szczegółowości należy stosować przed prawem ogólniejszym ("lex specialis derogat legi generali").
Maciej Ambroziewicz