Zgodnie z art. 128 § 1 Kodeksu pracy (dalej k.p.), czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.
Przerwy w kodeksie pracy
W myśl art. 134 k.p., jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy.
Ponadto, zgodnie z art. 141 § 1 i 2 k.p., pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych. Taka przerwa powinna zostać wprowadzona w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.
Zobacz w LEX: Czy pracownik ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy, jeżeli pracuje w godzinach nadliczbowych? >
Prawo do określenia szczegółowych zasad wykorzystywania takich przerw przysługuje pracodawcy, który np. w regulaminie pracy wskazuje, w jaki sposób i w jakich przedziałach czasowych pracownicy mogą z nich skorzystać. Należy bowiem przypomnieć, że omawiane uprawnienie pracownicze nie może w żaden sposób zakłócać ciągłości funkcjonowania zakładu pracy, tylko dlatego, że np. wszyscy pracownicy chcieliby w tym samym czasie jeść drugie śniadanie.
Masz pytania? Zadaj je ekspertowi >
Prywatne wyjścia w czasie pracy
Pracodawca może zobowiązać pracownika do odpracowania czasu poświęconego na załatwianie prywatnych spraw, a czas ten nie będzie stanowił pracy w godzinach nadliczbowych. Taką możliwość daje przepis art. 151 § 21 k.p., który nakłada jedynie ograniczenie w zakresie niedopuszczalności naruszania prawa pracownika do odpoczynku dobowego (art. 132 k.p.) i tygodniowego (art. 133 k.p.).
Zobacz w LEX: Zleceniobiorca - zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym >
W praktyce pracodawca ma prawo egzekwować od pracowników, którzy przeznaczają czas pracy na sprawy prywatne (np. na palenie papierosów), składanie pisemnego wniosku o wyjście w sprawach prywatnych. Z uwagi na to, że pracodawca nie jest zobowiązany płacić pracownikom za czynności niezwiązane z pracą, może albo potrącić im proporcjonalną część wynagrodzenia, albo też zobowiązać ich do odpracowania tego czasu.
Nie dotyczy to jednak 15-minutowych przerw, jakie pracownicy mogą przeznaczyć na dowolny cel (jednak pod warunkiem, że nie będzie on sprzeczny z regulaminem pracy, bo ewentualny całkowity zakaz palenia będzie dotyczył także ustawowej przerwy, o ile jest ona spędzana na terenie zakładu pracy).
Zobacz w LEX: Obowiązek zachowania trzeźwości przez telepracownika oraz uprawnienia pracodawcy w tym zakresie >
Wobec osób nieprzestrzegających powyższych zasad, pracodawca może stosować kary porządkowe, o których mowa w przepisach art. 108 k.p. (upomnienie, nagana lub kara pieniężna).
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX Kadry:
Do ilu przerw w pracy ma prawo osoba niepełnosprawna?
Przerwa w pracy a wypadek przy pracy w orzecznictwie - KOMENTARZ PRAKTYCZNY
Korzystaj z eksperckich komentarzy, sprawdzaj procedury i wzory dokumentów >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
